Zgodnie z oczekiwaniami rok 2023 był okresem dezinflacji. Po wzroście do 18,4% r/r w lutym 2023 r. inflacja CPI zaczęła obniżać się, a tempo spadku inflacji było nieco silniejsze niż oczekiwaliśmy przed rokiem. Wpłynęło na to szybsze ustępowanie negatywnych szoków podażowych na rynkach surowców przemysłowych, a także rządowe działania regulacyjne, które obniżały inflację konsumencką (zamrożenie cen energii elektrycznej i gazu, wsteczna obniżka ich cen, obniżka stawki VAT na podstawową żywność, darmowe leki dla seniorów i dzieci).
Łagodzeniu napięć cenowych sprzyjał też spadek inflacji w otoczeniu zewnętrznym, czemu niewątpliwie pomagała zniżka cen frachtu oraz rozładowanie napięć w globalnych łańcuchach dostaw. Czynniki te wsparły spadek cen importu, a w rezultacie cen produkcji sprzedanej przemysłu (indeks PPI spadł do -4,1% r/r w październiku z 25,6% r/r w połowie 2022 r.). Z czasem przełożyło się na wyhamowanie inflacji cen towarów na poziomie konsumenta (5,9% r/r w listopadzie wobec 20,2% r/r w lutym). Silniejszą uporczywością charakteryzowały się natomiast ceny usług, których dynamika pozostawała wysoka. To w dużej mierze efekt rosnących kosztów pracy, które mogły być częściowo przerzucane przez usługodawców na konsumentów. W rezultacie inflacja bazowa obniżała się znacznie wolniej niż ogólny wskaźnik CPI. Rok 2023 zamknie się inflacją CPI na poziomie ok. 6,6% r/r tj. niemal 12 pkt. proc. poniżej szczytu z lutego. Inflacja bardzo szybko spadła do poziomu jednocyfrowego, jednak jej sprowadzenie do celu NBP pozostaje odległą perspektywą.
Wskaźniki spodziewanych cen w badaniach koniunktury GUS utrzymują się wciąż powyżej długoterminowej średniej, niemniej są obecnie wyraźnie niższe w stosunku do szczytów z 2022 r. Znajduje to odzwierciedlenie w wyhamowaniu presji cenowej w komponentach bazowych. W II poł. 2023 r. miesięczne dynamiki inflacji bazowej zbliżyły się do wartości średnich długoterminowych dla poszczególnych miesięcy, m.in. na skutek stabilizacji cen dóbr (sprzęt AGD, RTV). Firmom coraz trudniej także przerzucać rosnące koszty działalności na ceny detaliczne, co znalazło odzwierciedlenie w spadku wskaźników rentowności w grupie dużych i średnich firm oraz nadwyżki operacyjnej brutto w sektorze gospodarstw domowych, która stanowi przybliżenie wyników mikro firm.
Zobacz także: Inflacja w Polsce w grudniu - zaskakujący odczyt GUS!
