Rosyjska gospodarka weszła w recesję w 2022 r., ale utrzymała się znacznie lepiej niż początkowo oczekiwano, pomimo szeroko zakrojonych sankcji. Realny PKB skurczył się o -2,1% w zeszłym roku, według danych opublikowanych przez Rosstat w tym tygodniu. Częściowy podział wydatków pokazał, że spadek był napędzany przez duży spadek zapasów i spadek wydatków konsumpcyjnych o -1,8%. Umiarkowany rozmiar tego ostatniego jest zaskoczeniem, ponieważ wydaje się niespójny ze sprzedażą detaliczną, zwykle dobrym dzwonkiem popytu konsumpcyjnego, który spadł o -6,5% w 2022 r. W grudniu była nawet niższa o -10,5% r/r. Tymczasem wydatki publiczne wzrosły o +2,8%, a inwestycje stałe o nierówne +5,2%, pomimo niepewnego środowiska inwestycyjnego i wycofania się wielu zachodnich firm z Rosji. Sugeruje to, że liczne fiskalne środki stymulacyjne pomogły zapobiec głębszej recesji w 2022 r. Pomogły w tym rekordowe dochody z eksportu energii, dzięki gwałtownie rosnącym cenom ropy i gazu oraz skierowaniu eksportu energii do krajów nieobjętych sankcjami.
Rosstat wstrzymał w tym tygodniu publikację danych dotyczących eksportu i importu, ale poinformował, że handel netto stanowił 12,8% PKB w 2022 r., co oznacza wzrost z 9,4% w 2021 r.)1 . Sugeruje to, że realny eksport wypadł znacznie lepiej niż realny import w 2022 r. Ponadto, władze rosyjskie przeciwdziałały zachodnim sankcjom za pomocą szybkich środków politycznych, które zapobiegły kryzysowi w sektorze finansowym, co również pomogło zapobiec większemu skurczeniu się w zeszłym roku. Co ważne, produkcja przemysłowa trzymała się dobrze, notując spadek o zaledwie -0,7% w 2022 r. O ile opublikowane dane są wiarygodne, sugerują one również, że realny PKB wzrósł w ujęciu kw/kw w III i IV kwartale 2022 r., po głębokim spadku o -6% kw/kw w II kwartale (Rysunek 2).
Wsparcie państwa zapobiegło również fali niewypłacalności przedsiębiorstw. Niewypłacalność przedsiębiorstw spadła o -12% r/r do 9.055 przypadków w 2022 r., najniższego poziomu od dwóch dekad. Wzrost niewypłacalności odnotowano jedynie w sektorach transport/logistyka (+7% r/r do 546 przypadków), działalność naukowa i techniczna (+2% do 538 przypadków) oraz hotele/restauracje (+13% do 198 przypadków). Handel i budownictwo pozostały dwoma sektorami o największej liczbie upadłości (odpowiednio 2.234 i 2.106), łącznie odpowiadając za prawie połowę upadłości w kraju. Rząd wprowadził moratorium na składanie wniosków o upadłość przez wierzycieli (poza deweloperami) od 1 kwietnia do 1 października. Jednak w 2022 r., podobnie jak w 2021 r., zakończenie moratorium nie spowodowało masowego wzrostu liczby upadłości ze względu na dodatkowe (bezpośrednie i pośrednie) wsparcie gospodarki sankcjami, zwłaszcza związanymi z "gospodarką wojenną".
Chociaż w Allianz Trade spodziewamy się przedłużającej się słabości gospodarczej w Rosji, perspektywy upadłości przedsiębiorstw pozostają niepewne, ponieważ są one silnie związane z możliwościami (finansowymi) i (polityczną) wolą rządu do wspierania przedsiębiorstw. Na obecnym etapie, ponieważ rząd nadal dysponuje środkami finansowymi pozwalającymi na utrzymanie wsparcia dla firm, oczekujemy przedłużającej się niskiej liczby upadłości przedsiębiorstw w 2023 r., potencjalnie zbliżonej do niskiej wartości odnotowanej w 2022 r.