GER:
Indeks Ifo we wrześniu spadł silniej od oczekiwań, do 84,3 pkt. z 88, 6 pkt. w sierpniu. Szczególnie mocno pogorszył się komponent oczekiwań, który obniżył się do 75,2 pkt. z 80,5 pkt., a niższy niż obecnie był tylko w kwietniu 2020. Wskaźnik ocen obecnej sytuacji obniżył się z kolei do 94,5 pkt. z 97,5 pkt. Pogorszenie koniunktury dotyczy wszystkich analizowanych przez Ifo sektorów. Bardzo wysoka jest niepewność, którą odczuwają przedsiębiorcy. Instytut Ifo ocenia, że niemiecka gospodarka osuwa się w recesję.
ŚWIAT:
Wrześniowa edycja prognoz gospodarczych OECD dla głównych światowych gospodarek przyniosła kolejną rewizję w dół oczekiwanego wzrostu PKB oraz rewizję w górę oczekiwanej inflacji. Zdaniem organizacji światowa gospodarka płaci coraz wyższą cenę za wojnę Rosji przeciw Ukrainie. Wojna znacznie podniosła ceny energii i żywności, pogłębiając presję inflacyjną w czasie, gdy koszty życia i tak gwałtownie rosły na fali popandemicznego ożywienia popytu. OECD obecnie przewiduje, że globalny wzrost PKB spowolni z 3% w 2022 do 2,2% w 2023, znacznie poniżej tempa przewidywanego przed wojną. Globalne realne dochody w 2023 mogą być o ok. 2,8 bln USD niższe niż oczekiwano rok temu (o 2% PKB wg PPP). Organizacja spodziewa się, że wzrost gospodarczy w USA mocno wyhamuje, do 0,5% z 1,5% oczekiwanych w tym roku. W strefie euro w 2023 spodziewany jest wzrost o 0,3% wobec 3,1% w 2022, przy czym PKB Niemiec skurczy się o 0,7%. OECD oczekuje, że wzrost gospodarczy w Chinach wyhamuje w tym roku do 3,2%, na fali covidowych lockdownów i osłabienia rynku nieruchomości, a wsparcie ze strony polityki gospodarczej może sprawić, że wynik za 2023 będzie nieco lepszy. OECD opublikował prognozę inflacji tylko dla krajów G-20, gdzie oczekiwany jest jej spadek do 6,5% w 2023 z 8,2% w 2022. Zaprezentowane prognozy cechuje jednak nadzwyczaj wysoka niepewność. W szczególności - poważniejsze niedobory paliw, zwłaszcza gazu, mogą zmniejszyć wzrost w Europie o kolejne 1,3pp w 2023, przy globalnym wzroście obniżonym o 0,4pp i inflacji w strefie euro podwyższonej o 1,5pp. Organizacja ocenia, że w większości gospodarek wskazane są dalsze podwyżki stóp procentowych, w celu zakotwiczenia oczekiwań inflacyjnych. Potrzebne jest też wsparcie fiskalne, aby złagodzić wpływ wysokich kosztów energii na gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa. OECD podkreśla jednak, że wsparcie to powinno być tymczasowe, skoncentrowane na najsłabszych i zachęcające do zmniejszania zużycia energii.
EUR:
Ch.Lagarde powtórzyła, że EBC będzie nadal podnosił stopy procentowe na kilku najbliższych posiedzeniach, aby osłabić popyt w gospodarce i zabezpieczyć się przed ryzykiem trwałego wzrostu oczekiwań inflacyjnych. Szefowa EBC ostrzegła, że zadeklarowane przez europejskie rządy wsparcie dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw jest zbyt szerokie i może przeszkodzić w wysiłkach EBC, aby skierować wzrost cen z powrotem do celu. W jej ocenie więcej jest środków, które mają charakter uniwersalny niż takich, które są skierowane do najbardziej potrzebujących. Zdaniem szefowej EBC podejście to pogarsza koordynację polityki fiskalnej i monetarnej. Ch.Lagarde powiedziała też, że EBC może zacząć dyskusję nad zmniejszaniem sumy bilansowej banku gdy zakończy proces podwyżek stóp.
POL:
Szczegółowe wyniki wrześniowego badania koniunktury w sektorze przedsiębiorstw pokazały m.in., że dotkliwość bariery braku wykwalifikowanych pracowników w ostatnich miesiącach nie zmieniła się znacząco. Pomimo słabnącego w świetle innych danych popytu na pracę nie nastąpił spadek odsetka przedsiębiorstw, które oceniają, że niedobór wykwalifikowanych pracowników jest dla nich barierą rozwoju. Przy utrzymującej się niskiej podaży pracy, mniejszy popyt nie powoduje wzrostu bezrobocia. Badanie oczekiwań inflacyjnych w sektorze przedsiębiorstw (przemysł i handel) pokazało z kolei podobny schemat jak w przypadku gospodarstw domowych – wrzesień przyniósł wzrost oczekiwań po kilku miesiącach normalizacji.
POL:
Według informacji Rzeczpospolitej, 50-procentowy podatek od nadzwyczajnych zysków ma objąć wszystkie firmy zatrudniające powyżej 250 osób, które osiągnęły roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych przekraczający równowartość 50 mln EUR, niezależnie od branży i sektora własności. Nowym podatkiem mają też zostać obciążone banki, choć ze względu na ich specyfikę, nieco odmienne mają być zasady jego naliczania. Ustawodawca zaznacza, że danina powinna dotyczyć tych dużych przedsiębiorstw, które zwiększają zyski poprzez nadmiarowe podniesienie marż, nie zaś tych, które przy relatywnie stałych marżach zwiększają dochody dzięki większemu obrotowi. Podatek zapłacą więc firmy, których marża zysku brutto za 2022 jest większa od ich uśrednionej marży brutto za lata 2018, 2019 oraz 2021. Rząd chce w ten sposób uzyskać 13,5 mld PLN, które pozwolą sfinansować wypłatę rekompensat za wysokie ceny energii dla samorządów i odbiorców chronionych. Dziennik Gazeta Prawna informuje z kolei, iż Ministerstwo Aktywów Państwowych jest zdania, że przy projektowaniu przepisów należy uwzględnić sytuację, w której dany podmiot mimo nadzwyczajnych zysków ma bardzo trudną sytuację płynnościową, dotyczy to zwłaszcza firm z sektora energetycznego i gazowego, dla których podatek mógłby być odroczony.
POL:
Rzecznik rządu P.Muller poinformował, że rząd przyjął projekt ustawy o zamrożeniu cen energii dla gospodarstw domowych do limitu 2-3MWh. Koszt rozwiązania to 23 mld PLN. W projekcie ustawy podwyższono limit zużycia uprawniający do niezmienionych cen dla dużych rodzin i rolników, z 2,6 MWh do 3,0 MWh.
POL:
W Założeniach polityki pieniężnej na 2023 RPP utrzymała ten sam zakres instrumentów polityki pieniężnej co w 2022. Podobnie jak w latach poprzednich, instrumenty polityki pieniężnej mogą być wykorzystywane w sposób elastyczny, odzwierciedlający zmieniające się uwarunkowania makroekonomiczne i rynkowe. Wśród instrumentów polityki pieniężnej, które bank może wykorzystywać w 2023, wymieniono stopy procentowe, operacje otwartego rynku, system rezerwy obowiązkowej, operacje depozytowokredytowe, kredyt wekslowy, swapy walutowe i interwencje walutowe - tak samo jak w 2022. W otoczeniu utrzymującej się nadpłynności w sektorze bankowym NBP zakłada, że w ujęciu netto – podobnie jak w poprzednich latach – instrumenty polityki pieniężnej NBP będą mieć charakter absorbujący płynność. Celem operacyjnym polityki pieniężnej NBP będzie kształtowanie stawki POLONIA w pobliżu stopy referencyjnej NBP.
USA:
W Kongresie udało się wypracować wstępne porozumienie odnośnie do kolejnego pakietu pomocowego dla Ukrainy wartego ok. 12 mld USD. W skład pakietu ma wchodzić pomoc wojskowa (ok. 6 mld USD), bezpośrednia pomoc finansowa (4,5 mld USD) oraz 2 mld USD dla ukraińskiej energetyki. Od początku wojny amerykański Kongres w dwóch pakietach przeznaczył dla Ukrainy ponad 50 mld USD.
