POL:
Budżet państwa po marcu odnotował 270 mln PLN deficytu, wobec 11,3 mld PLN nadwyżki po lutym. Miesięczny deficyt, podobnie jak w lutym, przekroczył 11 mld PLN. W danych za marzec uwagę zwraca wyraźne pogorszenie wpływów budżetowych – dochody skumulowane co prawda wciąż rosły po marcu o 18,9% r/r (wobec 28,9% r/r po lutym), ale w samym marcu były o 5% niższe niż przed rokiem. Dochody podatkowe zmniejszyły się w marcu o 5,9% r/r w tym, z tytułu VAT o 15,7% r/r, z tytułu PIT o 70,6% r/r a wpływy z CIT wzrosły o 29,3% r/r. Spadek wpływów z VAT wynikał z obniżki stawek na żywność, nawozy i paliwa w ramach tarczy antyinflacyjnej. W jej wyniku miesięczne wpływy na poziomie 11 mld PLN były najniższe od pandemicznej wiosny 2020 (por. wykres na marginesie). W przypadku PIT miesięczne wpływy wyniosły 807 mln PLN, najmniej od co najmniej 1996 – tak niskie wykonanie jest zapewne złożeniem kilku czynników, w tym zmian podatkowych w ramach Polskiego Ładu i wcześniejszych zwrotów nadpłat za 2021. W tym roku dochody budżetowe z PIT były też ograniczane przez zmianę ustawy o dochodach JST, która zakłada wypłatę udziału JST w kwocie 1/12 prognozowanych rocznych wpływów z PIT. Po stronie wydatkowej budżet państwa ponosił w marcu koszty związane z wojną w Ukrainie – wydatki po 1q22 wzrosły o 15,2% r/r, w tym w samym marcu o 16,8% r/r. Miesięczne dane pokazują skalę wyzwań, jakimi dla budżetu państwa jest walka z inflacją oraz wojna w Ukrainie. Przygotowaniem dla tego procesu było ujęcie finansowania części tegorocznych wydatków w budżecie na 2021. Nie widzimy na ten moment zagrożenia dla realizacji całorocznego planu budżetowego, który zakłada deficyt nieco poniżej 30 mld PLN. Uważamy także, że skala pogorszenia deficytu fiskalnego w relacji do PKB nie będzie w tym roku znacząca (m.in. za sprawą silnego nominalnego wzrostu PKB), a deficyt sektora general government nie powinien przekroczyć 3% PKB.
Podaż pieniądza M3 w marcu wzrosła o 7,9% r/r wobec 8,0% r/r w lutym
Wzrost gotówki w obiegu przyspieszył drugi miesiąc z rzędu, ale w porównaniu z poprzednim epizodem mocnego wzrostu (marzec-kwiecień 2020), całkowity przyrost gotówki w ostatnich dwóch miesiącach był o ponad 12 mld PLN niższy. Realna dynamika podaży pieniądza M1 obniżyła się w 1q22 poniżej zera, co zazwyczaj sygnalizowało istotną korektę (w dół) tempa wzrostu PKB w kolejnych kwartałach. Dane o należnościach i zobowiązaniach sektora bankowego (skor. o FX) pokazały wzrost dynamiki kredytów do 5,8% r/r z 4,9% r/r w lutym. Dynamika depozytów obniżyła się do 7,2% r/r (z 8,9% r/r w lutym, skor. o FX). Więcej na ten temat w Makro Flash: Słabsi konsumenci, mocniejsze firmy.
Premier M.Morawiecki ogłosił w trakcie Europejskiego Kongresu Gospodarczego wsparcie dla kredytobiorców hipotecznych.
Rząd proponuje 4 filary wsparcia:
(1) wakacje kredytowe – dla wszystkich kredytobiorców złotowych - możliwe mają być łącznie 4 miesiące nieoprocentowanych wakacji kredytowych w 2022 i 2023;
(2) pomoc dla kredytobiorców z przejściowymi problemami - dla rodzin, gdzie przynajmniej jedna osoba jest bezrobotna, a koszt raty przekracza 50% miesięcznych dochodów możliwe będą dopłaty w kwocie do 2 tys. PLN miesięcznie na okres do 3 lat (łącznie do 72 tys. PLN z czego 22 tys. PLN może zostać umorzone);
(3) wprowadzenie nowego wskaźnika oprocentowania kredytu w miejsce WIBOR od 1 stycznia 2023 – będzie to nowa stawka referencyjna dla transakcji O/N (a w przypadku braku wypracowania nowego benchmarku stawka POLONIA);
(4) powołanie Funduszy Pomocy, na wzór rozwiązania działającego w sektorze banków spółdzielczych.
Rząd szacuje koszt zapowiedzianych 4 działań na odpowiednio:
3 mld PLN rocznie (przesunięcie dochodów);
3,4 mld PLN w 2022 i 2023;
1 mld PLN oraz 3,5 mld PLN.
Urząd Komisji Nadzoru Finansowego pozytywnie ocenił przedstawione przez Premiera propozycje dotyczące wsparcia kredytobiorców posiadających kredyty mieszkaniowe. Według UKNF zaproponowane działania są możliwe do realizacji dzięki korzystnej sytuacji sektora bankowego oraz dobrym perspektywom w zakresie kształtowania się wyników finansowych banków.
L.Kotecki z RPP ocenił, że plan pomocy kredytobiorcom może doprowadzić do obniżenia efektywności mechanizmu transmisji polityki monetarnej, głównie przez zastąpienie dłuższych tenorów WIBOR stawką O/N. Członek RPP negatywnie ocenia pomysły, żeby moratorium kredytowe było dostępne bezwarunkowo dla każdego kredytobiorcy, a nie tylko dla tych, którzy tego potrzebują, i traktuje to jako ingerencję w mechanizmy rynkowe. Jego zdaniem sprawia to, że konieczne są dalsze podwyżki stóp procentowych.
GER:
Indeks Ifo w kwietniu nieoczekiwanie wzrósł do 91,8 pkt. z 90,8 pkt. w marcu, a niemiecka gospodarka pokazała oznaki odporności po pierwotnym szoku związanym z inwazją Rosji na Ukrainę. Poprawie uległy w szczególności oczekiwania, które odreagowały część gwałtownego spadku z marca - indeks oczekiwań wyniósł 86,7 pkt. wobec 84,9 pkt. miesiąc wcześniej. Ocena sytuacji bieżącej była zbliżona do tej przed miesiącem (97,2 pkt. vs 97,1 pkt.). W przetwórstwie bardziej optymistycznym oczekiwaniom towarzyszyło pogorszenie ocen bieżących, chociaż warto podkreślić rosnący pesymizm w branży chemicznej. W usługach poprawiły się zarówno ocena bieżąca, jak i oczekiwania. Z kolei w handlu odnotowano znaczne pogorszenie ocen sytuacji bieżącej, zapewne w związku z podwyższoną inflacją. W budownictwie oceny koniunktury zanurkowały do najniższego poziomu od maja 2010, w szczególności oczekiwania firm z branży były najbardziej pesymistyczne od zjednoczenia Niemiec. Tak gwałtowne pogorszenie nastrojów w sektorze może być związane z ograniczonym dostępem do kluczowych surowców.
