Poniżej przedstawiamy nasz scenariusz makroekonomiczny uwzględniający napływające w ostatnim czasie dane dotyczące realnej sfery gospodarki oraz tendencje sygnalizowane w badaniach koniunktury (por. tabela na str. 8). Prognozujemy, że średnioroczne tempo wzrostu gospodarczego w 2023 r. wyniesie 0,8% (1,2% przed rewizją).
Podtrzymaliśmy naszą prognozę wzrostu PKB na II kw. (-0,2% r/r), podczas gdy obniżyliśmy ścieżkę wzrostu w II poł. br. Głównym czynnikiem odpowiadającym za tę rewizję w dół jest pogorszenie otoczenia zewnętrznego Polski. W lipcu zagregowany wskaźnik PMI dla strefy euro ukształtował się wyraźnie poniżej oczekiwań i już drugi miesiąc rzędu znalazł się on poniżej granicy 50 pkt. oddzielającej wzrost od spadku aktywności (patrz powyżej). Ponadto, wskaźnik dotyczący przyszłej produkcji (łącznie dla sektora usług i przetwórstwa) w horyzoncie 12 miesięcy osiągnął w lipcu najniższą wartość od listopada 2022 r. Dane te wskazują ryzyko w dół dla naszej prognozy wzrostu gospodarczego w obszarze wspólnej waluty w III kw. (0,3% kw/kw wobec 0,3% w II kw.) i sygnalizują, że oczekiwane przez nas ożywienie w strefie euro może nastąpić 1-2 kwartały później niż oczekiwaliśmy.
Z punktu widzenia sytuacji polskiego eksportu szczególnie istotne są tendencje w niemieckim przetwórstwie, gdzie składowa PMI dla nowych zamówień w lipcu wskazała na ich spadek w najszybszym tempie od wybuchu pandemii, a wskaźnik dla oczekiwanej produkcji w horyzoncie 12 miesięcy ponownie obniżył się i już trzeci miesiąc z rzędu ukształtował się poniżej granicy 50 pkt. Czynnikiem ograniczającym spadek bieżącej produkcji w Niemczech i całej strefie euro w najbliższych miesiącach będzie nadal realizacja zaległości produkcyjnych, jednak ich potencjał do stabilizacji bieżącej aktywności w warunkach słabego napływu nowych zamówień powoli wyczerpuje się. Zgodnie z wynikami badań koniunktury w przetwórstwie przeprowadzanych przez Komisję Europejską, zagwarantowany okres produkcji przedsiębiorstwa przy posiadanym krajowym i zagranicznym portfelu zamówień obniżał się w strefie euro (w tym w szczególności w Niemczech) od przełomu lat 2022 i 2023 i obecnie kształtuje się poniżej 5 miesięcy (por wykres). Biorąc pod uwagę rekordowo szybkie tempo redukcji zaległości produkcyjnych w europejskim przetwórstwie, wskazany wyżej bufor bezpieczeństwa będzie dalej obniżał się. Nie uważamy jednak, że zaobserwujemy załamanie produkcji w przetwórstwie strefy euro. Prognozowany przez nas spadek inflacji w obszarze wspólnej waluty przyczyni się do pobudzenia popytu konsumpcyjnego, a w konsekwencji również aktywności w przetwórstwie. Niemniej jednak, zarysowane powyżej tendencje skłoniły nas do obniżenia ścieżki eksportu towarów w II poł. br. Podsumowując, w warunkach osłabionego popytu krajowego w Polsce, oczekujemy, że wkład eksportu netto pozostanie wyraźnie dodatni w 2023 r., jednak będzie on niższy niż wcześniej oczekiwaliśmy.
Drugim czynnikiem oddziałującym w kierunku obniżenia ścieżki PKB będzie niższa dynamika konsumpcji, w szczególności w III kw. Napływające informacje dotyczące obłożenia obiektów wypoczynkowych wskazują, że wydatki Polaków na letni wypoczynek będą znacząco niższe niż przed rokiem. Takie obserwacje potwierdzają również wyniki badania koniunktury GUS. Po załamaniu koniunktury w kategorii „zakwaterowanie i gastronomia” w trakcie pandemii, w miesiącach letnich ostatnich dwóch lat (2021 i 2022) obserwowaliśmy odbicie aktywności w tej branży (por. wykres). Dane te są oczyszczone z wpływu czynników o charakterze sezonowym, co oznacza, że wydatki na turystykę letnią w latach 2021-2022 były wyższe niż zazwyczaj, co można tłumaczyć ich finansowaniem z wykorzystaniem tzw. oszczędności wymuszonych nagromadzonych w trakcie pandemii. W 2023 r. takie odbicie nie zostało zaobserwowane, a wskaźnik koniunktury „bieżąca sprzedaż” w kategorii „zakwaterowanie i gastronomia” ukształtował się w lipcu br. – pomijając okres pandemii w latach 2020-2021 – na najniższym poziomie od 2003 r. Z tego względu obniżyliśmy naszą prognozę konsumpcji w III kw. Jednocześnie uważamy, że negatywny wpływ niższego zainteresowania krajowym wypoczynkiem na dynamikę PKB nie został skompensowany przez większy napływ turystów zza granicy, czy też wyjazdy zagraniczne Polaków. Ta ostatnia pozycja jest w rachunkach narodowych jednocześnie uwzględniana jako konsumpcja, ale również jako import usług, a tym samym ma w dużej mierze neutralny wpływ na tempo wzrostu PKB.
W 2024 r., wraz z oczekiwanym przez nas (opóźnionym) ożywieniem strefie euro i światowym handlu, prognozujemy, że tempo wzrostu PKB w Polsce umiarkowanie przyspieszy. Dodatkowym czynnikiem wspierającym wzrost gospodarczy w 2024 r. będą efekty niskiej bazy z 2023 r. Oczekiwany przez nas spadek inflacji będzie oddziaływał w kierunku zwiększenia konsumpcji. Dodatkowym wsparciem dla konsumpcji będzie waloryzacja świadczenia wypłacanego w ramach Programu Rodzina 500+ do 800 zł. Niemniej jednak obniżyliśmy naszą prognozę wzrostu PKB w 2024 r. do 2,8% (poprzednio 3,1%) z uwagi na oczekiwane przez nas tendencje w inwestycjach publicznych. Biorąc pod uwagę cykl absorbcji środków unijnych wzrost publicznych nakładów brutto na środki trwałe wyraźnie wyhamuje w 2024 r. Ponadto uważamy, że wyraźnie wzrosło prawdopodobieństwo dalszych opóźnień (nawet do II poł. 2024 r.) w rozpoczęciu realizacji projektów w ramach Krajowego Planu Odbudowy z uwagi na trwający spór na linii Polska-UE, co będzie negatywne dla aktywności gospodarczej.
