Polska: Niespodzianka (in minus) w płacach [zatrudnienie, przeciętne wynagrodzenie]

Przeciętne wynagrodzenie w ostatnich miesiącach lubiło zaskakiwać i tym razem zaskoczyło w dół. Nie jest to jednak w naszej ocenie sygnał dalszego schodzenia tej dynamiki do jednocyfrowych poziomów, a jedynie wypadek przy pracy.

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw: 2,2% r/r

To lekka niespodzianka w dół (zarówno konsensus jak i nasza prognoza wskazywały na 2,3% r/r), ale nie przywiązywalibyśmy do niej większej wagi. Po pierwsze dlatego, że kolejne liczby po przecinku wskazują, że wynik był "na styk" (dokładniej to 2,2493% r/r). Po drugie dlatego, że styczeń przyniesie dopasowanie do nowej liczby firm w próbie, a co za tym idzie może powywracać wnioskowanie o rynku pracy (wnioskowanie na ten rok zacznie się niejako na nowo). W końcu po trzecie, na tle poprzednich grudniów, spadek zatrudnienia o 2,8 tys. etatów nie jest ewenementem. Nie oszukujmy się też - gospodarka zwalnia, a nie funkcjonuje w stanie ożywienia.

✕

Uspokajające jest też spojrzenie na zmianę zatrudnienia od początku roku. Tu wprost widać, że podąża ono za wynikami z poprzednich lat (z wyłączeniem covidowego 2020), a nieco słabszy grudzień nic w tej kwestii nie zmienia.

✕

O perspektywach na 2023 r. pisaliśmy w naszych Scenariuszach. Nie ma większego sensu się powtarzać, tym bardziej, że po dzisiejszych danych podtrzymujemy to co wówczas napisaliśmy:

✕

✕

Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw: 10,3% r/r

O tym jak bardzo rynek pracy zaskakiwał można przekonać się z opracowania Marcina Klucznika (PIE). Rozbieżność o 1-2pp względem konsensusu prognoz to była normalka.

✕

Tym razem reguła się potwierdziła. Tyle tylko, że płace zaskoczyły w dół (konsensus był powyżej 12% r/r, my 11,7% r/r). Warto przytoczyć tu nasz komentarz do prognozy: w przypadku przeciętnego wynagrodzenia jesteśmy sporo poniżej konsensusu (11,7% vs 12,6% r/r). Co ciekawe, nasze modele wskazywały dużo mniej niż nasza ostateczna prognoza. Podwyższaliśmy ekspercko z uwagi na duże prawdopodobieństwo dodatków i premii inflacyjnych w grudniu. Konsensus albo ma inne modele albo jeszcze bardziej wierzy w siłę pracownika.

Wynik płac był (oblanym) testem tej "eksperckości". Modele wskazywały 10,2% r/r czyli niemal w punkt. Zakładaliśmy jednak, że grudzień może przynieść ponadnormatywne premie (czy też np. jednorazowe dodatki inflacyjne do pensji), szczególnie w sektorach B i D, czyli w górnictwie i energetyce. Nie mieliśmy do czynienia z takim zjawiskiem (dokładniej mówiąc nie było ono w skali większej niż w poprzednich latach), a przeciętne wynagrodzenia w tych 2 kategoriach wracały do trendu:

✕

✕

Przy formułowaniu prognozy nie myśleliśmy tylko i wyłącznie o wspomnianych wyżej kategoriach - zakładaliśmy rozlanie się premii i dodatków szeroko po gospodarce. Nie zobaczyliśmy tego jednak w danych. Jedynym obszarem, gdzie zanotowano wyskok ponad trend był handel i gospodarka magazynowa. To branża, gdzie płace już dawno odkleiły się od trendu m.in. z przyczyn zmian prawnych w UE,ale tym razem ruch był jeszcze bardziej widoczny (najlepiej pokazuje to wykres dynamik m/m):

✕

✕

Skoro jednak mowa o zaskoczeniu w dół, to warto przyjrzeć się kategoriom, w których wzrost przeciętnego wynagrodzenia istotnie zwolnił. To kategorie usługowe: zakwaterowanie i gastronomia, informacja i komunikacja, obsługa rynku nieruchomości oraz administrowania i działalność wspierająca. W każdej z nich miesięczne dynamiki były blisko zera, znacząco poniżej tego, co odnotowywano w poprzednich miesiącach. Tak nagłe hamowanie wydaje się co najmniej dziwne.

✕

✕

✕

✕

W efekcie przełożyło się to na znaczące spowolnienie wzrostu płac i wspominaną niespodziankę:

✕

Taki wynik przeciętnego wynagrodzenia poskutkował z kolei spadkiem jego rocznej dynamiki. W dół powędrował też fundusz płac, co można traktować jako słaby sygnał dla sprzedaży detalicznej czy konsumpcji.

✕

✕

Co dalej?

Jeden słabszy grudniowy odczyt nie zmienia naszej optyki na cały 2023 rok. Grudzień to bardziej efekt dostosowań po chaotycznym i wielokrotnie zaskakującym 2022 roku, niż przejaw głębokich zmian. Czynniki, które będą przemawiać za dalszym szybkim wzrostem płac (m.in. wciąż wysoka inflacja, która będzie naturalnym argumentem przetargowym w relacjach pracownik-pracodawca) nie ustąpiły i szybko nie ustąpią. Podobnie jak w przypadku zatrudnienia, podtrzymujemy naszą prognozę płac na 2023 rok: powinny kształtować się w okolicach 12-13% r/r.

✕

✕