Równolegle z „Komunikatem dotyczącym deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych w 2021 r.” Główny Urząd Statystyczny publikuje zweryfikowany szacunek produktu krajowego brutto (roczny i kwartalny) za lata 2020 – 2021.
Prezentowane dane dotyczące produktu krajowego brutto i jego elementów zostały zrewidowane w stosunku do poprzednio publikowanych z tytułu:
• dokonania ostatecznego szacunku PKB za 2020 rok,
• uwzględnienia pełniejszych informacji o wynikach dla całego roku 2021 dotyczących: finansów przedsiębiorstw, handlu zagranicznego w zakresie obrotów towarowych i usług, opracowania wyniku sektora instytucji rządowych i samorządowych na potrzeby tzw. kwietniowej notyfikacji fiskalnej tego sektora i związanej z tym rewizji niefinansowych rachunków kwartalnych oraz wykorzystania dostępnych w tym czasie danych ze źródeł administracyjnych.
Poziom zmian dla PKB wyrównanego sezonowo i PKB niewyrównanego sezonowo prezentują tablice poniżej.
Efektem opracowania zweryfikowanego szacunku produktu krajowego brutto (rocznego i kwartalnego) są zmiany w poziomach absolutnych oraz dynamikach realnych PKB i w jego elementach składowych.
W świetle ostatecznego szacunku PKB za 2020 r. zanotowano mniejszy, niż wcześniej szacowano, spadek wzrostu gospodarczego. Dynamika PKB wyniosła odpowiednio: w 1 kwartale 2020 r. zanotowano wzrost o 2,6% (wobec wcześniej szacowanego 2,2%), w 2 kwartale 2020 r. spadek o 7,9% (wobec -8,2%), w 3 kwartale 2020 r. spadek o 1,1% (wobec -1,5%), w 4 kwartale 2020 r. spadek wyniósł 2,1% (wobec -2,5%). W całym 2020 r. wzrost gospodarczy, w porównaniu z 2019 r., wyniósł -2,2% (wobec wcześniejszego szacunku -2,5%).
W 1 kwartale 2021 r., w porównaniu z analogicznym okresem 2020 r., spadek PKB był niższy od wcześniej szacowanego i wyniósł 0,6% (wobec -0,8%). W kolejnych kwartałach zanotowano wzrost PKB: w 2 kwartale o 11,3% (wobec 11,2%), w 3 kwartale o 5,5% (wobec 5,3%) i w 4 kwartale o 7,6% (wobec 7,3%). W całym 2021 r. PKB wzrósł o 5,9% (wobec 5,7% według wcześniejszego szacunku).
W 2021 r. dynamika realna nakładów brutto na środki trwałe, która wyniosła 3,8%, była niższa w stosunku do danych przyjętych we wstępnym szacunku (wzrost o 7,9%). W 1 kwartale odnotowano spadek realny nakładów brutto na środki trwałe, który wyniósł 1,3% (wobec wcześniejszego wzrostu o 1,7%). W 2, 3 i 4 kwartale zanotowano realne wzrosty odpowiednio o: 3,0%, 6,6% i 5,2% (wobec wcześniej szacowanych wzrostów odpowiednio o: 5,6% 9,3% i 11,7%). Zmiany te wynikają głównie z aktualizacji szacunku nakładów dla sektora instytucji rządowych i samorządowych i danych o nakładach inwestycyjnych na wartości niematerialne i prawne oraz korekty szacunku za 2020 r.
W całym 2021 r. odnotowano silniejszy wzrost dynamiki realnej spożycia publicznego (3,4%) w stosunku do wartości przyjętych we wstępnym szacunku (1,1%). W poszczególnych kwartałach wzrost realny wyniósł odpowiednio: w 1 kwartale 2,4% (wobec 1,6%), w 2 kwartale 4,2% (wobec 3,0%), w 3 kwartale 2,8% (wobec 0,8%) i w 4 kwartale 4,0% (wobec spadku o 0,5%). Na zmiany wartości spożycia publicznego złożyły się głównie: wzrost kosztów związanych z zatrudnieniem, wzrost zużycia pośredniego oraz wzrost kosztów związanych z transferami socjalnymi w naturze.
Dodatkowo, zaktualizowano dane o handlu zagranicznym wynikające z bieżących korekt w obrotach towarowych i usługowych we wszystkich kwartałach 2021 r.
Zweryfikowany szacunek PKB (roczny i kwartalny) za lata 2020 – 2021 przełożył się na zmiany w strukturze skali wpływu poszczególnych czynników wzrostu gospodarczego.
W 2020 r., w stosunku do opublikowanych wcześniej danych, odnotowano zmniejszenie negatywnego wpływu popytu krajowego na wzrost gospodarczy. Wpływ ten uległ poprawie w całym roku 2020 oraz we wszystkich jego kwartałach.
W 2020 r. odnotowano poprawę skali wpływu popytu inwestycyjnego na PKB w całym roku i we wszystkich jego kwartałach, choć tylko w 1 kwartale wpływ ten był pozytywny. W kolejnych kwartałach i całym roku negatywny wpływ na skalę wzrostu gospodarczego uległ zmniejszeniu w porównaniu ze wstępnym szacunkiem. W 1 i 2 kwartale skala wpływu popytu zagranicznego na wzrost gospodarczy pozostała bez zmian, a nieznaczne pogorszenie tego wpływu w 3 i 4 kwartale nie wpłynęło na zmianę wpływu popytu zagranicznego w skali roku. Wpływ popytu konsumpcyjnego w 2 i 4 kwartale i całym 2020 r. na wzrost PKB nie uległ zmianie, zaobserwowano jedynie niewielkie różnice w 1 i 3 kwartale (odpowiednio zwiększenie i zmniejszenie wpływu).
W 2021 r. zanotowano pogorszenie skali wpływu popytu krajowego i popytu inwestycyjnego na wzrost PKB we wszystkich kwartałach i całym roku w stosunku do wcześniej opublikowanych danych. Nie zaobserwowano zmiany kontrybucji popytu konsumpcyjnego w 2 i 4 kwartale oraz całym roku, a jedynie niewielkie zmiany - osłabienie wpływu w 1 kwartale i zwiększenie wpływu w 3 kwartale. Wzrosła skala wpływu popytu zagranicznego na dynamikę PKB we wszystkich kwartałach i całym roku. Zmiany skali wpływu poszczególnych kategorii na wzrost gospodarczy prezentuje tablica 3.
W załączonych tablicach 1 i 2 przedstawiono wskaźniki dynamiki realnej przy podstawach odpowiednio: kwartał poprzedni = 100 oraz analogiczny kwartał roku poprzedniego = 100, w cenach stałych przy roku odniesienia 2015, dla szeregów czasowych PKB i wybranych zmiennych, dla danych surowych, wyrównanych sezonowo i trendu. Szczegółowe dane liczbowe dla szeregów czasowych PKB i jego zmiennych w cenach bieżących oraz wskaźniki dynamiki realnej (przy podstawie analogiczny okres roku poprzedniego = 100, w cenach stałych średniorocznych roku poprzedniego) zawierają tablice 3 i 4. Tablica 5 zawiera wskaźniki skali wpływu poszczególnych kategorii na wzrost realny PKB
Procedura wyrównań sezonowych może powodować zmiany dynamiki PKB i składowych PKB w okresach historycznych jako skutek przeliczenia szeregów czasowych, po dodaniu kolejnych obserwacji kwartalnych lub rewizji danych opublikowanych.
