Gospodarka wyraźnie hamuje, w samym 2Q br. skurczyła się o 2,1%. Perspektywy na kolejne kwartały coraz gorsze

Według wstępnych danych GUS dynamika PKB w 2Q 2022 roku wyniosła 5,5% r/r, czyli nieco więcej niż szybki szacunek opublikowany dwa tygodnie wcześniej, wskazujący na wzrost gospodarczy na poziomie 5,3% r/r. Nieco lepsze niż wstępnie szacowano dane nie zmieniają ogólnego obrazu, iż gospodarka wyraźnie hamuje, a w samym 2Q br. skurczyła się o 2,1% względem pierwszych trzech miesięcy tego roku (dane odsezonowane).

✕

Jak przypuszczaliśmy, głównym źródłem silniejszego niż pierwotnie szacowaliśmy wyhamowania gospodarki w 2Q był znacznie mniejszy niż w poprzednich czterech kwartałach wkład zapasów, który w 2Q br. wyniósł 1,9 pkt. proc. Przypomnijmy, iż w 1Q tego roku wkład zapasów do rocznej dynamiki PKB wyniósł aż 7,7 pkt. proc. Bliska naszym szacunkom była natomiast dynamika konsumpcji prywatnej, a wynik inwestycji w gospodarce okazał się lepszy od oczekiwań, co sugerowały już dane o nakładach inwestycyjnych dużych i średnich firm oraz samorządów. W rezultacie, pomimo silniejszego niż szacowaliśmy wyhamowania dynamiki PKB, struktura wzrostu gospodarczego wskazuje na utrzymanie solidnego popytu w gospodarce. Dynamika sprzedaży finalnej, rozumianej jako suma konsumpcji, inwestycji w środki trwałe oraz eksportu, wzrosła według naszych szacunków do 5,2% r/r w 2Q z 3,8% r/r kwartał wcześniej.

Pozytywnym zaskoczeniem było przyspieszenie dynamiki inwestycji w środki trwałe, która w 2Q wyniosła 7,1% r/r wobec 4,3% r/r kwartał wcześniej. Na podstawie opublikowanych wcześniej danych można zakładać, to to w głównej mierze efekt większej dynamiki inwestycji dużym i średnich firm prywatnych, a także zwiększonej aktywności inwestycyjnej samorządów. Warto jednak odnotować, że stopa inwestycji, rozumiana jako ich relacja do PKB (suma za ostatnie 4 kwartały) utrzymała się na rekordowo niskim poziomie 16,3%. Głównym motorem gospodarki była konsumpcja prywatna, której wkład do rocznej dynamiki PKB wyniósł 3,6 pkt. proc., tj. nieco mniej niż w pierwszych trzech miesiącach tego roku, kiedy wyniosła 3,9 pkt. proc. Jej wzrost pozostał solidny i wyniósł 6,4% r/r. Popyt konsumpcyjny pozostawał mocny, wspierany rekordowo niską stopą bezrobocia, popytem ze strony uchodźców oraz transferami socjalnymi.

Perspektywy na kolejne kwartały pozostają mniej optymistyczne. Wskaźniki koniunktury, a także inne dane wysokiej częstotliwości wskazują na wyraźne hamowanie gospodarki, szczególności popytu konsumpcyjnego. Wysoka inflacja, zjadająca znaczną część wzrostu dochodów rozporządzalnych, a także towarzyszące temu podwyżki stóp procentowych negatywnie wpływają na nastroje gospodarstw domowych, a w rezultacie ich możliwości konsumpcyjne. Znacznie pogarsza się także sytuacja u naszych głównych partnerów handlowych, szczególnie w Niemczech, które w obliczu kryzysu energetycznego zmierzają w stronę recesji. Pogorszenie perspektyw popytu zewnętrznego oznacza też osłabienie perspektyw także polskiej gospodarki, szczególnie jeśli będzie realizował się scenariusz redukcji dostaw energii elektrycznej. Wysoce prawdopodobnym scenariuszem pozostaje techniczna recesja, rozumiana jako ujemne dynamiki kw/kw (po odsezonowaniu) dwa z rzędu kwartały spadku PKB. Przy pogłębieniu negatywnych tendencji w gospodarce strefy euro, szczególnie w Niemczech, nie wykluczamy ujemnej rocznej dynamiki PKB na przełomie tego i przyszłego roku. Naszym bazowym scenariusze, pozostaje jednak utrzymanie gospodarki na ścieżce wzrostu, który w całym bieżącym roku wyniesie ok. 4,5%, natomiast w roku 2023 spadnie do nieco ponad 1%. Niepewność otoczenia zewnętrznego, wysoka inflacja, a także wysokie stopy procentowe nie będą też sprzyjały inwestycjom. Szczególnie, że oddala się perspektywa napływu środków w ramach KPO. Czynnikiem wspierającym inwestycje może być jednak realizacja nakładów na projekty poprawiające efektywność energetyczną lub inwestycje w odnawialne źródła energii.

Zestaw dzisiejszych danych (wyższa od oczekiwań inflacja w sierpniu, a także wciąż silny popyt konsumpcyjny w gospodarce) w naszej ocenie wspiera oczekiwania na kontynuację cyklu podwyżek stóp procentowych. Uważamy, że na wrześniowym posiedzeniu RPP podniesie koszt pieniądza jedenasty raz z rzędu, a skala zwyżki wyniesie 25-50 pkt baz. Niemniej powoli dobiega on końca, a łączna skala zacieśniania polityki pieniężnej będzie zależeć od napływu danych makroekonomicznych oraz informacji dotyczących m.in. regulacji cen i kryzysu energetycznego. My podtrzymujemy naszą prognozę, że docelowy poziom stopy referencyjnej NBP sięgnie co najmniej 7,00%.