Indeksy giełdowe to jedno z podstawowych narzędzi każdego inwestora. Stanowią one nieocenioną pomoc w analizowaniu rynku. Gdyby nie istnienie indeksów giełdowych, szybka analiza sytuacji rynkowej byłaby zdecydowanie utrudniona. Zapewne nazwy takie ja WIG20 czy mWIG40 nie są Ci obce. Znajomość indeksów giełdowych nie powinna jednak ograniczać się jedynie do najbardziej podstawowych indeksów. Oczywiście nie sposób znać wszystkich indeksów na światowych rynkach. Warto jednak dobrze zaznajomić się z polskim rynkiem kapitałowym, gdyż to właśnie od niego wielu inwestorów rozpocznie lub już rozpoczęło swoją przygodę z inwestowaniem. Poznajmy więc lepiej indeksy warszawskiego rynku kapitałowego.
Narzędzie każdego inwestora
Czy wyobrażasz sobie, że analizując sytuację w sektorze bankowym po pojawieniu się jakichś istotnych informacji dotyczących tego sektora nie możesz sięgnąć do indeksu WIG-banki? Co czekałoby Cię w takiej sytuacji? Analiza sytuacji każdego banku z osobna, a następnie zestawianie tych danych ze sobą i przeliczanie ich z uwzględnieniem wielkości udziału każdego z banków w rynku? Dość karkołomne zadanie, kiedy liczy się każda chwila, nieprawdaż?
A co w przypadku konieczności analizowania całego rynku, a nie jedynie jednego sektora? Kilkaset spółek na rynku, to dość sporo materiału do analizy. Wyobraź to sobie – kończysz analizę trzeciego z kolei sektora, a w tym czasie Twoja analiza pierwszego z nich zdążyła się kompletnie zdezaktualizować.
Właśnie dlatego indeksy stanowią niesłychanie wielką pomoc dla każdego inwestora i analityka. Indeksy dotyczące Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie umożliwiają analizę w różnych przekrojach rynku. Na GPW spotkamy się z indeksami uwzględniającymi wielkość spółek, kraj ich pochodzenia, czy też branże w których działają. Istnieją nawet indeksy uwzględniające różne strategie inwestycyjne. Poznajmy je wszystkie.
Główne indeksy warszawskiego parkietu
Najważniejszym indeksem Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie jest indeks szerokiego rynku WIG. Jest to pierwszy indeks na GPW, obliczany od 16 kwietnia 1991 r. W jego skład wchodzą wszystkie spółki notowane na Głównym Rynku Giełdy, pod warunkiem spełniania bazowych kryteriów uczestnictwa w indeksach. Indeks ten cechuje się zasadą dywersyfikacji, ograniczającą udział pojedynczej spółki, czy też sektora. Jest to indeks dochodowy, co oznacza, że przy jego obliczaniu uwzględnia się zarówno ceny akcji, jak i dochody z dywidend oraz praw poboru.
WIG20 oraz WIG30 to indeksy grupujące największe spółki na GPW, cechujące się największą płynnością obrotu. Indeks WIG20 obliczany jest od 16 kwietnia 1994 r., indeks WIG30 jest natomiast obliczany znacznie krócej, bo dopiero od 23 września 2013 r. Obydwa indeksy są indeksami typu cenowego, co oznacza, że przy ich obliczaniu pod uwagę brane są jedynie ceny zawartych w nim transakcji. Dochody z dywidend nie są uwzględniane. Największe znaczenie dla wartości tych indeksów mają największe spółki – są to głównie spółki Skarbu Państwa takie jak PKN Orlen, PKO BP, czy też PZU.
Indeks mWIG40 obejmuje 40 średniej wielkości spółek notowanych na GPW. Nie uczestniczą w nim spółki z indeksów WIG20 i sWIG80 oraz niektóre spółki zagraniczne. Jest to indeks typu cenowego. Na dzień pisania tego artykułu (25 lutego 2018 r.), w indeksie tym spotkamy m.in. gamingowy CD Projekt, Play Communications, a także akcje GPW w Warszawie S.A. (jeżeli z jakichś przyczyn o tym nie wiesz, to odpowiadam na ewentualne pytanie – tak, GPW jest notowana na GPW).
Indeks sWIG80 obejmuje 80 małych spółek notowanych na GPW. Udział jednej spółki w indeksie został ograniczony do 10%. W sWIG80 nie uczestniczą spółki z WIG20 oraz mWIG40, a także niektóre spółki zagraniczne. Jest to indeks typu cenowego. Na dzień pisania artykułu możemy spotkać w nim spółki takie jak 11 bit studios, XTB, czy też Idea Bank.
WIGdiv to wyjątkowo interesujący indeks, w skład którego wchodzą spółki dokonujące w ostatnich 5 latach regularnych wypłat dywidendy. Jak można się spodziewać, WIGdiv jest indeksem dochodowym, a więc uwzględniającym dochody z dywidend i praw poboru.
Ostatnim z głównych indeksów GPW jest indeks RESPECT. Indeks ten obejmuje spółki uznane za odpowiedzialne społecznie, co wiąże się ze swoistym prestiżem dla spółek wchodzących w skład tego indeksu.
Jak już pisałem indeksy WIG20, WIG30, mWIG40 oraz sWIG80 są indeksami cenowymi, jednak mają one również swoje odpowiedniki w postaci indeksów dochodowych. Są to odpowiednio: WIG20TR, WIG30TR, mWIG40TR oraz sWIG80TR. Poza faktem, że w tych dochodowych indeksach uwzględnia się dochody z dywidend i praw poboru, są one w swojej konstrukcji podobne do swoich cenowych odpowiedników.
Indeksy narodowe
Na GPW obliczane są również trzy indeksy narodowe. Każdy z nich jest indeksem dochodowym.
Indeks WIG-Poland to indeks, w którego skład wchodzą spółki krajowe spełniające bazowe kryteria uczestnictwa w indeksach.
Drugim indeksem narodowym obliczanym przez Giełdę jest indeks WIG-Ukraine. W jego skład wchodzą notowane na GPW spółki z siedzibą bądź centralną na Ukrainie lub spółki których działalność prowadzona jest w największym stopniu właśnie w tym kraju.
Ostatnim z indeksów narodowych jest indeks WIG-CEE. Określenie "narodowy" wydaje się jednak nie do końca trafne, gdyż jest to indeks regionalny, w skład którego wchodzą akcje spółek z krajów Europy Środkowo-Wschodniej (Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Ukraina i Węgry) notowanych na głównym rynku GPW oraz na rynku NewConnect. Fakt uwzględniania w tym indeksie spółek z NewConnect zdecydowanie odróżnia WIG-CEE od większości indeksów na warszawskim rynku.
Indeksy sektorowe
Kolejnym rodzajem indeksów są indeksy sektorowe, grupujące spółki według przedmiotu ich działalności. Indeksy te są subindeksami indeksu WIG. Ich metodologia jest tożsama z metodologią indeksu WIG, jednak ograniczają się one do spółek zakwalifikowanych do konkretnego sektora. Spółki uczestniczące w tych indeksach są jednocześnie uczestnikami indeksu WIG. Wymienione poniżej indeksy sektorowe są indeksami typu dochodowego. Liczebność spółek w ramach każdego z indeksów jest zróżnicowana i sięga od kilku do kilkudziesięciu spółek w jednym indeksie.
Na moment pisania tego artykułu GPW prowadzi następujące indeksy sektorowe:
-
WIG-banki (sektor "banki"),
-
WIG-budownictwo (sektor "budownictwo"),
-
WIG-chemia (sektor "chemia"),
-
WIG-energia (sektor "energia"),
-
WIG-górnictwo (sektor "górnictwo"),
-
WIG-informatyka (sektor "informatyka"),
-
WIG-leki (sektor "produkcja leków"),
-
WIG-media (sektor "media"),
-
WIG-motoryzacja (sektor "motoryzacja"),
-
WIG-nieruchomości (sektor "nieruchomości"),
-
WIG-odzież (sektor "odzież i kosmetyki"),
-
WIG-paliwa (sektor "paliwa i gaz"),
-
WIG-spożywczy (sektor „artykuły spożywcze”),
-
WIG-telekomunikacja (sektor "telekomunikacja").
Indeksy strategii
GPW oblicza również dwa indeksy strategii inwestycyjnych. Obydwa indeksy, jako swoją bazę mają indeks WIG20.
Indeks WIG20short jest indeksem symetrycznym do indeksu WIG20. Jeżeli wartość indeksu WIG20 rośnie o 10 punktów, to wartość indeksu WIG20short spada o tę samą wartość.
WIG20lev to drugi obok WIG20short indeks pochodny indeksu WIG20. Jego wartości podążają jednak w tym samym kierunku, co wartości indeksu WIG20, za to z dwukrotnie większą siłą. Jeżeli więc wartość indeksu WIG20 wzrośnie o 10 punktów, to wartość indeksu WIG20lev wzrośnie o 20 punktów.
InvestorMS
Indeks InvestorMS, to indeks zewnętrzny. Jest on obliczany przez Giełdę na zlecenie Investors TFI S.A. Indeks ma na celu ocenę zachowania kursów akcji spółek o małej i średniej kapitalizacji, stanowiących obszar inwestycyjny funduszu Investor Top 25 Małych Spółek FIO. Indeks ten jest elementem benchmarku do oceny wyników tego funduszu. Jego metodologię opracowała wspólnie GPW wraz z Investors TFI S.A.
TBSP.Index
Giełda to jednak nie tylko akcje. Obok indeksów akcyjnych prowadzony jest również indeks obligacji skarbowych TBSP.Index. Jest to indeks dochodowy, uwzględniający zmiany kursów obligacji, a także wartości narosłych odsetek oraz dochody pochodzące z reinwestycji kuponów odsetkowych. Do portfela indeksu zaliczane są denominowane w złotych obligacje zerokuponowe, jak i obligacje o stałym oprocentowaniu. Podstawę dla obliczania indeksu stanowią kursy ustalane podczas sesji fixingowych na rynku Treasury BondSpot Poland.
NCIndex
Poza indeksami dotyczącymi głównego rynku GPW oraz rynku obligacji skarbowych, prowadzony jest również indeks dotyczący akcji w Alternatywnym Systemie Obrotu NewConnect. W skład NCIndex wchodzą wszystkie spółki wprowadzone na NewConnect, których free float jest wyższy niż 10%, a wartość free float wynosi minimum 1 mln zł. Spółki te nie mogą również znajdować się w upadłości bądź być zakwalifikowane do segmentu NC Alert. NCIndex jest indeksem typu dochodowego, a więc uwzględnia on obok cen akcji, dochody z dywidend i praw poboru.
Podsumowanie
Śledzenie wszystkich indeksów giełdy nie wydaje się konieczne dla początkującego inwestora. Wszystko zależy od Twoich aktualnych potrzeb. Niemniej jednak warto jest znać wszystkie indeksy występujące na warszawskim rynku kapitałowym i wiedzieć w jaki sposób są one konstruowane. Wiedza ta umożliwi Ci wejście na nieco głębszy poziom analizy, a także pomoże Ci w szybkim i efektywnym doborze odpowiednich danych do przeanalizowania. Widząc spadek indeksu szerokiego rynku WIG możesz łatwo sprawdzić, które spółki najmocniej ciągną go w dół – duże, średnie, czy małe. Możesz również porównać sytuację spółek polskich i zagranicznych, a także sprawdzić, które sektory rynku są odpowiedzialne za sytuację głównego indeksu WIG, a które zachowują się odmiennie od reszty rynku. Jeżeli myślisz o kontraktach z dźwignią lub graniu na spadki, dużą pomocą mogą okazać się indeksy strategii oparte na indeksie WIG20. Warszawski rynek kapitałowy to jednak nie tylko akcje notowane na głównym parkiecie GPW. Warto również pamiętać o NCIndex odzwierciedlającym sytuację w ASO NewConnect oraz o TBSP.Index - indeksie obligacji skarbowych na rynku Treasury BondSpot Poland.
Więcej na temat indeksów możesz dowiedzieć się na stronie internetowej GPW, pod następującymi adresami:
https://www.gpw.pl/opisy-indeksow