W poniedziałek (6.02) doszło do największego od dekady trzęsienia ziemi w południowo-wschodniej Turcji, koło granicy z Syrią. Po tym wydarzeniu prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan ogłosił siedem dni żałoby narodowej. Jak podaje na bieżąco portal The Washington Post, potwierdzono już ponad 9,5 tys. ofiar śmiertelnych, a trzęsienie ziemi o sile 7,8 magnitudy poważnie uszkodziło infrastrukturę energetyczną kraju, w tym główną linię przesyłową gazu ziemnego w Kahramanmaras. Podsumujmy, do jakich jeszcze zniszczeń doszło i jaki może mieć to wpływ na poszczególne rynki?
Liczne zniszczenia infrastruktury, rejony odcięte od gazu i prądu
Minister energii Turcji napisał: “Silne trzęsienie ziemi, które wczoraj wstrząsnęło południowo-wschodnią Turcją, spowodowało poważne szkody w infrastrukturze energetycznej kraju”. Dodał też: “Poważne szkody zostały wyrządzone w liniach przesyłowych i dystrybucyjnych gazu ziemnego. Najbardziej uszkodzona została główna linia przesyłowa gazu w dzielnicy Turkoğlu w Kahramanmaraş (odnoga gazociągu TANAP na wschód od Ceyhan), w pobliżu epicentrum. To nasz główny gazociąg przesyłowy, który transportuje gaz ziemny do Gaziantep, Hatay i Kilis, zwłaszcza do Kahramanmaras. W tych rejonach mogą być w tej chwili przerwy w dostawie energii".
Reuters podaje, powołując się na innych przedstawicieli tureckiego urzędu energetyki, że dwa krytyczne rurociągi naftowe (Baku-Tbilisi-Ceyhan i Iraq-Turkey pipeline ITP) oraz elektrownia jądrowa EJ Akkuyu w budowie pozostały nienaruszone, co wydaje się o tyle istotne, że elektrownia ma spełniać 10 proc. zapotrzebowania energetycznego kraju. Rząd regionalny Kurdystanu (KRG) powiedział, że przepływ ropy przez port Ceyhan został tymczasowo zatrzymany.
Wpływ na światowe rynki energetyczne
Według danych z 2017 r. Turcja jest 16. spośród największych konsumentów gazu ziemnego na świecie (1,4 proc. ogólnego zapotrzebowania) oraz 22. konsumentem ropy naftowej (1 proc. globalnego zapotrzebowania). Turcja jest głównie importerem surowców energetycznych, z tego też względu w dużej mierze jest uzależniona od sąsiednich dostawców.
Wydaje się, że katastrofa mogła mieć szczególny wpływ na rynek energetyczny. Wg Tureckiej Korporacji Przesyłu Energii Elektrycznej (TEIAŞ), około 30 stacji transformatorowych ucierpiało na różnym poziomie. Obawa o spadek popytu mogła spowodować odbicie na rynkach energii. Ceny kontraktów na gaz ziemny wzrosły o ponad 7 proc., do poziomu 2,675 USD. Mimo to pozostają dalej na poziomach sprzed inwazji Rosji na Ukrainę.
Źródło: Conotoxia MT5, XNGUSD, Weekly
Podobne odreagowanie mogliśmy zauważyć na notowaniach cen ropy naftowej, która wzrosła od poniedziałku o ponad 6 proc., ale ten rynek nie wydaje się dotknięty przez katastrofę.
Źródło: Conotoxia MT5, XTIUSD, Weekly
Ekonomia Turcji w rozsypce
Turecka gospodarka od lat boryka się z poważnymi problemami. Wystarczy podać, że w ub.r. inflacja CPI osiągnęła tam poziom aż 85 proc. Wydaje się, że mimo to giełda tego kraju mogła okazać się najkorzystniejszą inwestycją w zeszłym roku, nawet po uwzględnieniu przewalutowania w dolarach, co mogło bezpośrednio wiązać się z wysoką inflacją, która obecnie ma tendencję malejącą.
Poniedziałkowe zniszczenia spowodowane trzęsieniem mogą dodatkowo osłabić turecką gospodarkę. Zdają się na to wskazywać notowania funduszu iShares MSCI Turkey ETF (TUR), który od początku tygodnia spadł o ponad 8,5 proc.
Źródło: Conotoxia MT5, TUR, Weekly
Grzegorz Dróżdż, Analityk Rynków Finansowych Conotoxia Ltd. (usługa inwestycyjna Cinkciarz.pl)
