Czym jest analiza wolumenu na kontraktach terminowych i w jaki sposób można wykorzystać ją w tradingu? Na te pytania odpowie Grzegorz Zalewski, autor książki Kontrakty terminowe w praktyce i ekspert DM BOŚ.
____partner GPW____
Czym tak naprawdę jest analiza wolumenu?
W ramach analizy technicznej analiza wolumenu jest nam w stanie pomóc określić, czy trend jest słaby czy silny. Jeżeli mamy trend wzrostowy i w ramach trendu wzrostowego rośnie wolumen, to oznacza to że trend jest mocny i szansa na jego utrzymanie jest wysoka. Jeżeli wolumen np. w czasie trwania trendu wzrostowego zaczyna spadać, to interpretuje się to jako możliwe osłabienie tego trendu, łącznie z jego zakończeniem. Wtedy też powinno się wyszukiwać na wykresie formacji, które mogłyby to potwierdzać. Odwrotna sytuacja wygląda analogicznie - gdy mamy trend spadkowy i wolumen rośnie, to oznacza że prawdopodobieństwo jego kontynuacji jest duże, jeżeli mamy spadek wolumenu, to trzeba liczyć się z tym, że ten trend spadkowy może ulec zakończeniu. I tak to wygląda w klasycznej analizie wolumenu. Taka metoda cieszyła się pewnym zainteresowaniem na rynkach kontraktów terminowych, gdzie doszedł jeszcze jeden element, jakim jest LOP (liczba otwartych pozycji). Wtedy obserwowało się jeszcze czy wraz ze wzrostem wolumenu rosła liczba otwartych pozycji czy nie. To pokazywało jaka jest siła głównego trendu.
To może zabrzmieć trochę niepopularnie, ale uważam że na naszym rodzimym rynku kontraktów te strategie się nie sprawdzają. Na GPW poziom wolumenu jest bardzo niestabilny, zależy nie od samego trendu i liczby graczy, ale od wielu innych, pobocznych kwestii, chociażby takich czy giełdą interesuje się wielu inwestorów indywidualnych. Wolumen potrafi “wyschnąć” przez długi czas i porównywanie go z innymi okresami już na samym początku jest obarczone poważnym błędem. Chętniej spoglądam na wolumen instrumentu bazowego niż na sam wolumen kontraktu. Poza FW20 kontrakty na GPW są zbyt mało płynne, aby stawiać przede wszystkim na analizę wolumenu.
Jakich narzędzi potrzebujemy do przeprowadzenia analizy wolumenu?
Mamy wskaźniki takie jak OBV, dynamikę wolumenu, jednak lata temu zarzuciłem korzystanie z nich, przede wszystkim dlatego, że nie dostrzegam wielkiej wartości w ich wykorzystaniu. Wskaźników wolumenu jest bardzo dużo, natomiast aktywny gracz bardzo często więcej informacji wyciągnie po prostu z czystego wykresu.
Jak analizować instrument pochodny w oparciu o bazowy?
W przypadku płynnych kontraktów, takich jak np. FW20, w zasadzie od lat nie patrzę na instrument bazowy. W przypadku kontraktów mniej płynnych, to że tam będzie jakiś wystrzał wolumenu, może być pułapką, bo wystarczy, że ktoś zamknie jakąś większą pozycję, a na instrumencie bazowym, czyli np. akcjach konkretnej spółki, nie dzieje się kompletnie nic.
Analiza arkusza zleceń - czy to działa na kontraktach terminowych?
Prawdę mówiąc, wydaje mi się, że więcej jest w tym intuicji niż rzetelnej metody. Jeżeli ktoś obserwuje arkusz zleceń jakiegoś kontraktu i jest przekonany, że jest tam relatywnie stała liczba traderów, to może próbować coś wywnioskować na podstawie orderbooka. To jednak nie będzie sprawdzało się w przypadku każdego kontraktu i z całą pewnością nie będzie odpowiednie dla każdego. I w tym przypadku po raz kolejny mówimy o problemie z płynnością i głębokością rynku. W przypadku analizy kontraktów na GPW często płynność jest zbyt niska, aby na podstawie samego arkusza zleceń analizować dany instrument.
