Wpływy do budżetu z podatku Belki ponownie gwałtownie wzrosły, wynika z opublikowanych danych za I półrocze 2023 roku. Względem porównywalnego okresu w 2021 roku są wyższe o blisko 70%! W rezultacie, pojawia się coraz więcej głosów przemawiających za jego likwidacją.
- Podatek Belki stanowi niewielką część, bo około 1% wpływów budżetowych.
- Jego konstrukcja powoduje podwójne opodatkowanie: dochody obywateli, które zostały objęte podatkiem dochodowym, są ponownie obłożone daniną.
- Szereg krajów europejskich nie ma takiego podatku lub wprowadziło zwolnienia z jego opłacania
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Rekordowy podatek od zysków kapitałowych w I półroczu 2023 roku
W I półroczu bieżącego roku, wpływy z podatku Belki wyniosły 5,391 mld PLN, co oznacza wzrost o 28,7% w porównaniu do analogicznego okresu w 2022 roku, kiedy dochód ten wyniósł 4,189 mld PLN. Natomiast względem I półrocza 2021 roku, odnotowano wzrost o aż 68,9%.
W całym 2022 roku, podatek ten przyniósł budżetowi 5,752 mln PLN, podczas gdy w 2021 roku wpływy wyniosły 4,153 mld PLN.
Pomimo tych znaczących kwot, w 2022 roku przychody z tytułu podatku Belki stanowiły jedynie 8,45% wszystkich wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i zaledwie 1,14% wszystkich dochodów budżetu państwa.
Wzrost wpływów z podatku Belki jest związany z rosnącym oprocentowaniem lokat bankowych i rachunków oszczędnościowych, co jest konsekwencją wysokich stóp procentowych i inflacji. Chociaż te wpływy nie stanowią kluczowej części budżetu państwa, mogą mieć istotne znaczenie dla osób inwestujących.
Zobacz także: Cena benzyny na stacjach PKN Orlen w dół. Co to oznacza dla koncernu paliwowego?
Propozycje zmiany podatku Belki
Obecny system opodatkowania zysków z inwestycji nie sprzyja obronie środków przed utratą wartości w dobie wysokiej inflacji. W związku z tym pojawia się coraz więcej głosów nawołujących do likwidacji lub modyfikacji podatku od zysków kapitałowych.
Wśród osób proponujących zmianę rozwiązania jest dr Wojciech Świder, bloger i pracownik Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu:
“Uważam, że podatek Belki powinien obowiązywać, ale od pewnego poziomu. Moim zdaniem nie ma sensu, żeby osoba która oszczędza na emeryturę, na wakacje czy na dom płaciła podatek Belki. Przypominam, że podatek Belki to jest około 4 mld zł dochodów budżetowych. Dla porównania wpływy z VAT to ponad 200 mld zł. To jest skala nie do porównania. Podatek Belki jest zatem dla budżetu państwa prawie pomijalny. W rezultacie, jego likwidacja lub częściowa likwidacja nie sprawiłaby dużego uszczerbku w budżecie państwa. Natomiast dla wielu inwestorów czy oszczędzających byłaby to duża ulga” - zaznaczył w rozmowie dla FXMAG dr Wojciech Świder z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Propozycja zmiany formuły podatku Belki pojawiła się w programie wyborczym Koalicji Obywatelskiej.
Na konwencji programowej przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi, Koalicja Obywatelska przedstawiła plan działania obejmujący 100 konkretnych propozycji na pierwsze 100 dni swoich rządów. Jednym z jego kluczowych punktów jest idea zniesienia podatku Belki dla oszczędności i inwestycji o wartości do 100 tysięcy złotych, pod warunkiem, że te środki zostaną ulokowane na okres przekraczający jeden rok. Jest to jeden z elementów zaprezentowanego programu, który ma na celu poprawę sytuacji ekonomicznej kraju.
Czytaj również: W 2024 r. zaczną obowiązywać nowe regulacje dotyczące rozliczania zysków kapitałowych! Co obejmą?
Pamiętajmy, że podatek Belki uderza głównie w zwykłych, lokatowych i obligacyjnych ciułaczy. To oni mają najgorzej, ze względu na realnie ujemne stopy %.
— Tomashek123 (@tomashek123) September 13, 2023
Podatek Belki w liczbach: giełda kontra lokaty
Podatek od dochodów kapitałowych z tytułu zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych wyniósł ponad 2,8 mld PLN. Tylko nieco mniej, bo 2,6 mld PLN stanowił zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów z odsetek lub innych wpływów z pieniędzy zgromadzonych na rachunku podatnika, a także od dochodów z udziału w funduszach kapitałowych.
Wzrost wpływów z zbycia papierów wartościowych może odzwierciedlać zwiększone zainteresowanie inwestycjami na rynku kapitałowym, szczególnie w obliczu wysokiej inflacji, która sprawia, że ludzie starają się zachować wartość swoich oszczędności. Zarówno lokaty, jak i inwestycje giełdowe są objęte podatkiem Belki, co może wpływać negatywnie na chęć do oszczędzania: im wyższy zysk z inwestycji, tym większy podatek do zapłaty.
Zobacz również: Fatalna sytuacja w dużej gospodarce europejskiej. Jak reaguje kurs euro?
Zdecydowana większość Polaków nie chce podatku Belki
Według wyników sondażu przeprowadzonego przez UCE Research i SYNO Poland w 2022 roku, aż 67,5% badanych jest zdania, że w obliczu wzrostu inflacji rząd powinien rozważyć likwidację tzw. podatku Belki, który dotyczy zysków z oszczędności, takich jak lokaty bankowe czy zyski ze sprzedaży akcji.
Jedynie 9,2% respondentów opowiada się przeciwko tej propozycji, a 19,3% nie miało zdania w tej kwestii.
Kilka faktów o podatku Belki
Podatek Belki, znany także jako podatek od dochodów kapitałowych, to rodzaj zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych. Został wprowadzony w Polsce w 2002 roku, pierwotnie obejmując jedynie dochody z lokat i depozytów. Początkowo stawka tego podatku wynosiła 20%, lecz od 2004 roku została obniżona do 19%.
Twórcą tego podatku był Marek Belka, ówczesny wicepremier i minister finansów. W momencie wprowadzenia podkreślano, że ma to być podatek przejściowy, jednakże minęło już 21 lat, a podatek ten nadal obowiązuje.
