Już na wrześniowym posiedzeniu prezes EBC Lagarde zapowiedziała ważne decyzje dotyczące polityki pieniężnej, które zostaną ogłoszone w grudniu. Od tamtego czasu pojawiło się wiele sygnałów od poszczególnych członków Rady.
EBC prawdopodobnie podejmie decyzję o zakończeniu zakupów netto w ramach PEPP. Terminem końcowym ma być marzec 2022 roku. Tak wynika przynajmniej z forward guidance w sprawie Pandemicznego Programu Zakupów Awaryjnych. W obliczu eksplodujących przypadków zachorowań na COVID-19 i coraz częstszych restrykcji nie było by wielkim zaskoczeniem, gdyby Rada jednak na ostatnim posiedzeniu w tym roku podjęła decyzję o ponownym rozszerzeniu zakupów w ramach tego programu.
Ostatnio Lagarde stwierdziła, że „w obecnych okolicznościach nie ma powodów, by wątpić, że wiosną zakończymy zakupy w ramach PEPP”
Z kolei członek zarządu EBC Panetta, który kilka dni temu zdecydowanie najdobitniej ze wszystkich członków Rady opowiedział się za kontynuacją ekspansywnej polityki monetarnej, a także odniósł się do zagrożeń związanych z pandemią, nie wezwał do przedłużenia PEPP. Podkreślił, że akupy aktywów pozostaną istotnym składnikiem naszego stanowiska w sprawie polityki pieniężnej, nawet jeśli awaryjny program dobiega końca”.
Tylko nieliczni przedstawiciele EBC wyjaśniali, dlaczego ich zdaniem zakończenie zakupów netto wydaje się prawdopodobne mimo pogarszającej się sytuacji pandemicznej
W tym momencie bank centrlany uważa, że wpływ koronawirusa na gospodarkę jest dość ograniczony. Świadczą o tym wypowiedzi chociażby Villeroy-a (szefa banku centralnego Francji), w których padają stwierdzenia, że gospodarka nauczyła się żyć z pandemią i nadal będziemy widzieć wzrost. Wskazał również, że z każdą kolejną falą kraje radzą sobie lepiej co wynika między innymi z rosnący wskaźników szczepień. Z jego słów wynika, że wariant omikron również nie zmieni zbytnio perspektyw gospodarczych. Z kolei Schnabel wyjaśniła, że najistotniejszym kryterium zakończenia PEEP jest inflacja. EBC chce ewidentnie zasygnalizować rynkowi, że kończąc zakupy aktywów walczy z wysoką dynamiką wzrostu cen. Jest również nastawiona sceptycznie nastawiona do efektu dodatkowych zakupów. Z niedawno opublikowanego wywiadu wizeprezesa EBC de Guindos-a wynika, że istnieje możliwość wznowienia programu PEEP jeśli zajdzie taka potrzeba. Prawdopodobnie podobne słowa usłyszymy 16 grudnia z ust Lagarde, która będzie chciała pozostać elastyczna w obliczu narastającej niepewności pandemicznej.
Jeśli chodzi o drugi program APP EBC prawdopodobnie zdecyduje się zrezygnować z ustalonej miesięcznie wielkości zakupów w ramach niego
Jest to aktualnie 20 mld euro. Zadzieje się to od II kwartału 2022 roku. Rada będzie prawdopodobnie decydować raz na kwartał o odpowiedniej wielkości zakupów w kolejnym okresie. Wielokrotnie słyszeliśmy, że elastyczność PEPP może być przeniesiona na APP. Mówił o tym Villeroy. Zwiększenie zakupów netto APP po zakończeniu PEPP będzie prawdopodobnie na poziomie 40 mld miesięcznie. W ten sposób EBC będzie chciało uniknąć tzw. „Cliff effects” po zakończeniu awaryjnego programu pandemicznego.
Zmiany w forward guidance?
Chociaż EBC określił w swoich forward guidance, że zakupy netto w ramach APP "mają się zakończyć na krótko przed tym, jak [Rada EBC] zacznie podnosić podstawowe stopy procentowe EBC", zawsze pojawiają się spekulacje i pogłoski, że urzędnicy mogą podnieść podstawowe stopy procentowe, ale kontynuować zakupy obligacji. Choć taki scenariusz jest mało realny. Ponieważ polityka pieniężna stałaby się wewnętrznie sprzeczna. Wówczas doszło by do wciskania gazu i hamulca w jednym momencie. Po drugie, wywróciłoby to do góry nogami jeden z głównych argumentów banku centralnego, a mianowicie, że chce on uciekać się do skupu obligacji w szczególności w przypadku osiągnięcia dolnej granicy efektywnej stopy procentowej. Gdyby bank centralny oddalił się od tej dolnej granicy, podnosząc stopy procentowe, zniknąłby również powód zakupów. W grudniu mogą jednak nastąpić zmiany w forward guidance w zakresie kluczowych stóp procentowych. Do tej pory EBC pozostawiał otwartą opcję dalszego obniżania ich. Ani rynki, ani analitycy nie oczekują obniżki stóp. Zatem ten fragment może zniknąć z oficjalnego komunikatu, jeśli EBC będzie chciał zasygnalizować, że robi coś w celu zwalczania wysokiej inflacji.
Agencja informacyjna Bloomberga powołując się na nienazwanych "insiderów EBC" stwierdza, że bank prawdopodobnie ogłosi kolejne TLTRO, ale nie na tak korzystnych warunkach jak dotychczas. Według raportu, głównym punktem dyskusji w Radzie EBC jest to, na ile TLTRO faktycznie spełniają funkcję polityki monetarnej, a na ile stanowią (nie zamierzoną) dotację dla banków komercyjnych ze względu na bardzo korzystne oprocentowanie. Decyzja w sprawie nowego TLTRO zapadnie naszym zdaniem dopiero w przyszłym roku.
