W ramach działalności Polskiego Związku Firm Deweloperskich w Build Europe – organizacji zrzeszającej organizacje deweloperskie z krajów Europy, reprezentującej ponad 30 tys. firm – dokonano przeglądu rozwiązań legislacyjnych, mających na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych osób opuszczających terytorium Ukrainy w związku z rosyjską agresją.
Najbardziej interesującymi z nich są rozwiązania, które zostały wysunięte w Norwegii i Niemczech. 7 marca tego roku norweskie władze ogłosiły ułatwienia we wznoszeniu nowych budynków oraz zmiany sposobów użytkowania dotychczasowych, na rzecz uchodźców. O ile nie stoi to w sprzeczności z takimi celami jak ochrona środowiska, zabytków czy gruntów uprawnych, lokalne samorządy są uprawnione do wydawania zwolnień od standardowego trybu procesu inwestycyjno-budowlanego. Regulacja przewiduje maksymalne uproszczenie stosowania przepisów budowlanych i planistycznych m.in. przez zwolnienie z obowiązku informowania sąsiadów normalnym trybem, uproszczenia w prowadzeniu dokumentacji, wyjątki od przepisów dotyczących warunków technicznych budynków (np. ograniczone wymogi energetyczne) czy przyspieszone tryby wydawania pozwoleń na użytkowanie. Przepisy przewidują także 5-dniowy termin dla organów administracji na wydanie decyzji zwalniającej inwestora ze standardowych procedur inwestycyjno-budowlanych. Regulacja została przyjęta na określony czas – do 1 stycznia 2024 roku.
Nad podobnym rozwiązaniem pochylił się także niemiecki Bundesrat, opowiadając się za uproszczeniem przepisów Kodeksu Budowlanego celem ułatwień w tworzeniu nowej przestrzeni mieszkaniowej dla uchodźców z Ukrainy. Do 31 grudnia 2024 roku zostały zastosowane specjalne przepisy, upraszczające i ograniczające wymagania i procedury budowlane dla budynków, które mają służyć gminom - jak podkreślono w dokumencie z 11.03 - zapewnieniu ochrony i pomocy przed działaniami wojennymi w Ukrainie, zwłaszcza kobietom i dzieciom.
Polski Związek Firm Deweloperskich postuluje przede wszystkim o ułatwienia w przekształcaniu gruntów postusługowych i posthandlowych, które często są niewykorzystywanymi działkami położonymi w centrach miast, na cele mieszkaniowy. Takie rozwiązanie mogłoby pomóc w zaradzeniu spowodowanemu m.in. brakiem gruntów długotrwałemu niedoborowi mieszkań na polskim rynku, który w związku z napływem ludności spowodowanym w związku z agresją Rosji w Ukrainie, ulegnie dalszemu pogłębieniu. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, poinformowało, że trwają już prace nad wdrożeniem powyższego rozwiązania do tzw. specustawy mieszkaniowej.
