W związku ze zbliżającym się ograniczeniem maksymalnego poziomu dźwigni finansowej na rynku Forex coraz większa liczba osób zadaje sobie pytanie o to jak uzyskać status klienta profesjonalnego, by móc korzystać z wyższego poziomu dźwigni. Poniżej opisujemy kryteria, które należy spełnić, by móc handlować nawet z wyższą dźwignią niż do tej pory.
To już ostatnie dni, w których uczestnicy rynku Forex/OTC mogą handlować jeszcze w oparciu o ‘stare warunki’. Od 1 sierpnia brokerzy zobligowani są do dostosowania swojej oferty do nowych wytycznych, które przedstawił Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA). Niektórzy z brokerów wprowadzają zmiany do oferty na kilka dni przed tym terminem, dlatego warto sprawdzić kiedy zrobi to broker, z którego usług korzystamy.
Nowe wytyczne ESMA obejmują m.in.:
- wprowadzenie reguły ‘margin close-out’,
- wprowadzenie obowiązkowej ochrony przed ujemnym saldem ,
- zakaz oferowania bonusów (mających zachęcać do aktywnego tradingu lub wpłat kapitału),
- wprowadzenie wystandaryzowanego ostrzeżenia o ryzyku.
Najbardziej dotkliwą zmianą dla traderów będzie jednak ograniczenie maksymalnego poziomu dźwigni finansowej. Obecnie w Polsce limitem dla klientów detalicznych domów maklerskich jest poziom 1:100. ESMA ogranicza maksymalny poziom dźwigni do różnych poziomów, w zależności od zmienności instrumentu bazowego:
- główne pary walutowe – 1:30
- pozostałe pary walutowe, złoto i główne indeksy giełdowe – 1:20
- pozostałe towary i pozostałe indeksy giełdowe – 1:10
- pojedyncze akcje i inne instrumenty bazowe – 1:5
- kryptowaluty – 1:2
Uczestnicy rynku Forex/OTC będą mieli jednak możliwość (a w zasadzie mieli ją już wcześniej), by utrzymać, a nawet zwiększyć poziom dźwigni, z której korzystają. Wymaga to jednak zmiany statusu klienta z detalicznego na profesjonalnego. Z prośbą o zmianę statusu możemy zwrócić się do naszego brokera, ale ten będzie mógł jej dokonać wyłącznie w przypadku spełnienia przez nas warunków narzuconych przez dyrektywę MIFiD.
Kto może zostać klientem profesjonalnym?
Klientem profesjonalnym domu maklerskiego może zostać inwestor indywidualny, który spełnia przynajmniej dwa z trzech poniższych wymogów:
- zawierał transakcje o wartości stanowiącej co najmniej równowartość w złotych 50.000 euro każda, na odpowiednim rynku, ze średnią częstotliwością co najmniej 10 transakcji na kwartał w ciągu czterech ostatnich kwartałów,
- wartość jego portfela instrumentów finansowych (łącznie ze środkami pieniężnymi wchodzącymi w jego skład) wynosi co najmniej równowartość w złotych 500.000 euro,
- pracuje lub pracował w sektorze finansowym przez co najmniej rok na stanowisku, które wymaga wiedzy zawodowej dotyczącej transakcji w zakresie instrumentów finansowych lub usług maklerskich.
Poniżej opisujemy w bardziej szczegółowy sposób to, w jaki sposób można wypełnić dane kryterium.
Kryterium I
Dla przeciętnego tradera rynku Forex/OTC zdecydowanie najprostszym warunkiem do spełnienia jest pierwszy z powyższych. Na pierwszy rzut oka kwota 50 tys. euro może wydawać się spora, ale ułatwieniem jest tutaj fakt, że może ona odpowiadać wartości nominalnej transakcji na lewarowanych kontraktach CFD. 50 tys. euro odpowiada np. transakcji o wolumenie 0,5 lota na rynku EUR/USD. Mając do dyspozycji dźwignię 1:100 transakcji takiej możemy dokonać posiadając depozyt na poziomie niespełna 2,16 tys. złotych. Należy oczywiście zaznaczyć, że przy tak małym kapitale inwestycyjnym wspomniana transakcja charakteryzowałaby się niezwykle wysokim ryzykiem.
Problemu nie stanowi raczej wymagana częstotliwość transakcji, biorąc pod uwagę fakt, że uczestnicy rynku Forex/OTC nastawieni są raczej na transakcje o bardzo krótkim terminie, najczęściej w ramach daytradingu. Dodatkowo, obrót stanowi zarówno otwarcie, jak i zamknięcie transakcji przy wykorzystaniu kontraktów CFD. Oznacza to, że pierwsze kryterium jest spełnione np. w przypadku otwarcia i zamknięcia 5 transakcji o wolumenie 0,5 lota na rynku EUR/USD.
Kryterium II
W przypadku drugiego z powyższych kryteriów sytuacja nie jest już tak różowa. Tutaj otwarta pozycja o wielkości 5 lotów na rynku EUR/USD (minimalny depozyt na poziomie niespełna 21,6 tys. złotych) już nie pomoże. Odpowiednie instrumenty finansowe, o których mówi w tym przypadku dyrektywa MIFiD to akcje, instrumenty pochodne (tylko wpłaty gotówkowe na fundusz/zyski zrealizowane z inwestycji w instrumenty pochodne), instrumenty dłużne i depozyty gotówkowe. Na wartość portfela inwestycyjnego nie składają się portfele nieruchomości, ani bezpośrednio własność towarów. Aby spełnić to kryterium inwestor musi więc faktycznie posiadać portfel inwestycyjny o wartości 0,5 mln euro, czyli na ten moment ok. 2,16 mln złotych. Jest to bardzo wysoka kwota, która w zasadzie nie jest do końca dostosowana do realów polskiego rynku. Marek Wołos, ekspert ds. rynków OTC z polskiej Izby Domów Maklerskich, w rozmowie z nami wskazał, że dla przeciętnego Niemca czy Brytyjczyka spełnienie tego kryterium nie będzie stanowiło tak dużego problemu jak dla polskiego inwestora, który będzie chciał uzyskać dostęp do wyższej dźwigni na rynku OTC. Dyrektywa MIFiD nie różnicuje minimalnego poziomu wartości portfela w stosunku do zamożności przeciętnego inwestora w poszczególnych krajach.
Kryterium III
Ostatnie z trzech kryterium jest możliwe do spełnienia dla nielicznych osób. Choć akurat dla grupy osób mających doświadczenie w pracy na odpowiednim stanowisku w domu maklerskim będzie to kryterium, które znacząco ułatwi im uzyskanie statusu klienta profesjonalnego.
