Sytuacja uchodźców na rynku pracy obecnie i w przyszłości jest jednym z ważniejszych tematów badawczych związanych z napływem uchodźców i jednocześnie wymyka się schematom znanym z działań wojennych w przeszłości (w Syrii, Czeczenii, czy byłej Jugosławii). Z jednej strony, osoby w przeszłości uchodzące przed wojną (migranci przymusowi a nie ekonomiczni) znacznie rzadziej niż migranci dobrowolni podejmowali aktywność zawodową. Status uchodźcy także przewiduje dla takich osób ochronę właśnie ze względu na ich potencjalne problemy na rynku pracy. Dodatkowo uchodźcami w Polsce są głównie kobiety z dziećmi, którym trudniej będzie podjąć pracę. Z drugiej strony, deklaracje osób napływających do Polski jasno wskazują, że są one zainteresowane pracą nawet jeśli obecny pobyt jest tymczasowy. Część uchodźców zna także realia polskiego rynku pracy z własnych doświadczeń lub poprzez sieci migracyjne (rodzina, znajomi pracujący wcześniej w Polsce).
Aktualny status na rynku pracy
Dane ankietowe wskazują, że uchodźcy deklarowali relatywnie wysokie zainteresowanie aktywnością na rynku pracy (Rysunek 15). Około 19% z nich już pracowało, a kolejne 10% miało obiecaną pracę w Polsce. W ocenie tego wskaźnika należy zauważyć, że osoby te miały szanse szukać pracy maksymalnie przez dwa pełne miesiące a większość z nich nie miała wcześniejszych doświadczeń z pracą w Polsce (por. Rysunek 13). Co więcej, pomimo, że ok. 60% osób przyjechało z własnymi dziećmi, przeciętnie jedynie 22% deklarowało, że nie będzie szukać w Polsce pracy. Oczywiście, wpływ na odpowiedzi miały deklarowane w innym miejscu ankiety plany respondentów. Wśród osób deklarujących, że fakt zakończenia działań wojennych nie spowoduje, że będą chciały od razu powrócić na Ukrainę odsetek osób, które już znalazły pracę wynosił 25% a odsetek osób, które miały obiecaną pracę dodatkowo 13%. Z oczywistych względów mniej zaangażowane na rynku pracy były osoby traktujące imigrację do Polski jako stan przejściowy (deklarowany powrót na Ukrainę w ciągu 3 miesięcy po zakończeniu wojny). Osoby te wyraźnie częściej deklarowały też, że nie będą szukać pracy w Polsce (27%).
Zobacz także: Uchodźcy z Ukrainy: ilu uchodźców z Ukrainy jest w Polsce? [sprawdź najnowsze informacje]
Pozostała cześć imigrantów (blisko 50% ogółu) deklaruje poszukiwanie pracy, przy czym ok. 30% w pełnym wymiarze a niecałe 20% na pół etatu ze względu na konieczność opieki nad rodziną. Poszukiwanie pracy pełnoetatowej wyraźnie częściej deklarują osoby nie planujące szybkiego powrotu do rodzinnego kraju (36% w porównaniu z 27% osób traktujących pobyt jako tymczasowy). I odwrotnie, opcję poszukiwania pracy na część etatu częściej wybierały osoby planujące szybki powrót na Ukrainę.
Analiza aktywności zawodowej w zależności od sytuacji rodzinnej w Polsce (Rysunek 16) wskazuje, że przebywanie w Polsce bez męża i z dziećmi (relatywnie najczęściej deklarowany typ sytuacji rodzinnej) nie wiązał się wcale z niską aktywnością na rynku pracy. Wręcz przeciwnie, 19% kobiet w tej sytuacji już pracowało, a 37% miało obiecaną pracę lub szukało pracy na pełny etat, co było zbliżone do wskaźników dla wszystkich uchodźców. Cechą wyróżniającą też grupę był natomiast fakt, że 28% poszukiwało pracy na część etatu ze względu na obowiązki rodzinne oraz wyjątkowo niski odsetek deklarowanego braku zainteresowania aktywnością na rynku pracy. Można zatem powiedzieć, że przyjeżdżające do Polski matki z dziećmi są bardzo zainteresowane znalezieniem źródła utrzymania niezależnego od pomocy z zewnątrz.
Relatywnie najczęściej brak zainteresowania poszukiwaniem pracy deklarowały osoby, które są w Polsce same (ponad 30%), co można wiązać z postrzeganiem przez nie pobytu w Polsce jako tymczasowego oraz relatywnie mniejszymi potrzebami życiowymi. Nawet jednak w przypadku tych osób ok. 20% już pracuje w Polsce, a kolejne prawie 50% będzie poszukiwać pracy w Polsce. Ciekawą kategorię stanowią osoby, które po wybuchy wojny połączyły rodziny w Polsce. Przyjeżdżające z Ukrainy kobiety z taką sytuacją rodzinną relatywnie rzadziej pracowały (14%), ale jednocześnie wyraźnie częściej deklarowały poszukiwanie pracy. Może to wynikać ze stosunkowo bezpiecznej obecnej sytuacji dochodowej, ale jednocześnie konieczności zapewnienia w przyszłości alternatywnych dochodów, co skłania do nieco dłuższego poszukiwania lepiej dopasowanych ofert pracy.
***Materiał pochodzi z raportu NBP: “Sytuacja życiowa i ekonomiczna uchodźców z Ukrainy w Polsce”, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk:
Komentarze
Sortuj według: Najistotniejsze
Nie ma jeszcze komentarzy. Skomentuj jako pierwszy i rozpocznij dyskusję