W ostatnich tygodniach centrystów – pozostających w opozycji od rozpadu pierwszego gabinetu Kai Kallas w 2022 r. – opuściła kojarzona z byłym premierem grupa polityków, w której byli ministrowie, samorządowcy i burmistrzowie. Odpływ kolejnych posłów może zdegradować ugrupowanie do pozycji partii lokalnej, liczącej się przede wszystkim w kilku samorządach stolicy.
PC dotychczas była jedną z najważniejszych – a przy tym najstarszych – sił politycznych w kraju. Powołana do życia w 1991 r., przez wiele lat odgrywała rolę głównego konkurenta Partii Reform (est. Eesti Reformierakond) w sporze o władzę. Twórca ugrupowania Edgar Savisaar (zm. 2022 r.) był jednym z najbardziej wpływowych, a jednocześnie kontrowersyjnych estońskich polityków – posądzano go m.in. o korupcję i powiązania z przedstawicielami rosyjskiej elity. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych współtworzył Estoński Front Ludowy, który przyczynił się do odzyskania niepodległości. Po przywróceniu w sierpniu 1991 r. niepodległego państwa estońskiego został pierwszym premierem (stanowisko pełnił do stycznia 1992 r.), w kolejnych latach sprawował urzędy ministerialne, a od 2007 do 2015 r. był burmistrzem stolicy.
Komentarz
- PC przez długi czas była ugrupowaniem mieszkańców mniejszych miasteczek i wyborców rosyjskojęzycznych. W ostatnich dwóch latach – głównie w konsekwencji inwazji Rosji na Ukrainę – w partii nasiliły się konflikty. Nie potrafiła się ona odnaleźć w nowych realiach polaryzacji wywołanej wojną, a jej dążenie do pozycjonowania się jako ugrupowanie społecznego konsensusu straciło rację bytu. Nie powiodła się również próba przeprowadzenia wewnętrznej transformacji i wypracowania nowej narracji spajającej partię. Skrzydło związane z Ratasem widziało PC jako ugrupowanie bardziej liberalne i stawiające na elektorat estoński, natomiast frakcja Kõlvarta jest bardziej konserwatywna i nastawiona na potrzeby elektoratu rosyjskojęzycznego. Konsekwencją m.in. tych tarć był słaby wynik wyborczy w 2023 r. (trzecie miejsce i 15,3% głosów), a następnie rezygnacja Ratasa ze stanowiska lidera. We wrześniu ub.r. stery partii przejął Kõlvart...
