Z tego materiału dowiesz się:
- Czym jest Auction Market Theory i jak grać na giełdzie z jej pomocą
- Dlaczego warto używać teorii zamiast lub obok analizy technicznej
- W jaki sposób rynek ustala notowania giełdowe
- Czym są profile wolumenu, krzywa Gaussa i jak określać prawdopodobieństwo występowania wahań w danym kierunku
Po wielkiej depresji i bańce internetowej moda na giełdę znów tu jest i to mimo statystyk, według których 70-90% osób straci na niej wszystkie zainwestowane pieniądze. W roli winowajcy najczęściej występuje brak dyscypliny, jednak rzeczywistość jest dużo prostsza: większość na rynku traci, ponieważ nie ma pojęcia o jego działaniu. Auction Market Theory, w czasach gorączki wirtualnego złota, zamiast strategii, oferuje coś dużo cenniejszego — wyjaśnienie mechanizmów rynkowych.
Mechanizm aukcyjny - jak uczestnicy rynku ustalają notowania giełdy?
Aukcja jest mechanizmem starym jak świat. Wedle historyków, pierwsze licytacje odbywały się już w 500 roku p.n.e., kiedy to wystawiano na sprzedaż niemal wszystko — od przedmiotów, przez zwierzęta, po… ludzi. Ponoć starożytni Grecy nabywali swoje żony właśnie podczas "walki na ceny". Od tamtej pory, po dziś dzień, ludzie rywalizują ze sobą o interesujące ich przedmioty, składając sprzedawcy najbardziej konkurencyjne oferty. Jedyną różnicą jest, że dziś, domy aukcyjne zostały w większości wyparte przez serwisy takie jak Allegro i eBay.
Rodzaje aukcji
Wyobraź sobie, że znajdujesz się na aukcji, gdzie przedmiotem licytacji będzie np. zabytkowa szachownica, pochodząca z XIX wieku. Wedle Twoich informacji, wartość przedmiotu powinna oscylować wokół 45 000 złotych. Celem domu aukcyjnego jest sprzedać go po najwyższej możliwej cenie, przy czym dróg do jego osiągnięcia jest kilka. Rynek, podczas procesu aukcyjnego, ma jeden cel — znaleźć dla przedmiotu odpowiednią cenę, poprzez dobranie pary sprzedawca — kupujący, na najlepszych możliwych warunkach dla obu stron. Zapamiętaj tę zasadę, ponieważ powróci ona w późniejszej części artykułu.
Aukcja angielska i holenderska
Cena wywoławcza szachownicy to, powiedzmy - 20 000 zł.
Prowadzący rozpoczyna licytację i przyjmuje pierwsze oferty:
- dwadzieścia jeden tysięcy!
- dwadzieścia jeden tysięcy pięćset!
- dwadzieścia dwa tysiące!
Rynek chętnie składa propozycje w modelu aukcji angielskiej, w której każda kolejna oferta musi być wyższa niż poprzednia, a przedmiot wygra ta, której nikt nie będzie w stanie przebić.
- trzydzieści siedem tysięcy! - trzydzieści siedem, pan z numerem 16, kto da więcej?
- trzydzieści siedem pięćset! - trzydzieści siedem tysięcy pięćset, pan z numerem…
Powoli zbliżamy się do zakresu cen,
w którym rywalizacja ograniczy się do zaledwie kilku uczestników, Pamiętasz, że wedle szacunków, wartość przedmiotu wynosi 45 000 złotych. Część osób współtworzących rynek może traktować szachownicę jako inwestycję krótkoterminową, dlatego zrezygnuje z dalszej licytacji na poziomie, który nie będzie pozwalał na satysfakcjonujący zysk. Istnieją jednak także kolekcjonerzy nastawieni na wzrost wartości przedmiotu w ciągu kilkunastu-kilkudziesięciu lat, przez co stanowią grupę, która najprawdopodobniej zrezygnuje ze składania ofert jako ostatnia. Na giełdzie istnieją analogiczne byty: od traderów dziennych, przez niewielkie firmy i fundusze, aż po największe banki.
- czterdzieści trzy!
- czterdzieści trzy pięćset!
- czterdzieści cztery!
W odpowiednim momencie podnosisz swoją tabliczkę, składając ofertę:
- czterdzieści cztery tysiące pięćset! - czterdzieści cztery pięćset, pan z numerem ósmym…
- czterdzieści cztery tysiące pięćset po raz pierwszy… drugi… trzeci… sprzedano!
Właśnie nabyłeś przedmiot w drodze licytacji angielskiej.
To najpopularniejszy, jednak jeden z bardzo wielu możliwych modeli. Drugim, który będzie nam potrzebny, jest model holenderski. To odwrotność aukcji angielskiej, w której to nie popyt, a dom aukcyjny proponuje uczestnikom swoje ceny, które, zamiast rosnąć, spadają. Cena wywoławcza ustawiana jest na wysokim poziomie, a następnie — stopniowo obniża się ją aż do momentu, w którym znajdzie się chętny na dany przedmiot. Pora na zastosowanie praktyczne.
Aukcyjna hybryda lepiej wyjaśni działanie notowań giełdowych
Czy wiesz, że modele angielski i holenderski mogą zostać połączone w jeden, nowy mechanizm aukcyjny? Hipotetyczna, zabytkowa szachownica zostaje zastąpiona małym przedsiębiorstwem. To z kolei staje się częścią rynku, na którym zostaje "rozbite" na jeden miliard udziałów, z których każdy świadczy o prawach do cząstki firmy. Przy tym, cena tego instrumentu może rosnąć — tak, jak w aukcji angielskiej, ale i spadać, na wzór licytacji holenderskich. Rynek podzieli się także na dwie grupy — uczestników aktywnych, chętnych do kupna lub sprzedaży aktywa po aktualnej cenie i stronę pasywną, która "ustawi" swoje oferty na innych niż obecne, cenach.
Przyjmijmy, że aktualna cena kupna akcji wynosi 0.45 zł, a sprzedaży - 0.40 zł.
Na rynku złożono kilka pasywnych ofert sprzedaży:
- 5 ofert sprzedaży certyfikatu po cenie 0.45 zł
- 7 ofert sprzedaży po cenie 0.50 zł
- 4 oferty sprzedaży po cenie 0.55 zł
I kupna:
- 10 ofert kupna certyfikatu po cenie 0.40 zł
- 8 ofert kupna po cenie 0.35 zł
- 5 ofert kupna po cenie 0.30 zł
Wszystkie widoczne oferty można umieścić na drabince cenowej:
Jako że są to zlecenia pasywne, notowania giełdowe nie poruszą się, dopóki któraś z grup popyt/podaż, nie zdecyduje się zrealizować zleceń strony przeciwnej. Potrzebujemy więc uczestników aktywnych. Żeby zobrazować ich działanie na rynku, w kilku punktach stworzymy przykładowy scenariusz.
1.
Potencjalni kupujący uznają za atrakcyjną aktualną cenę na drabince, czyli 0.45 i decydują się wykupić wszystkie 5 akcji spoczywających na tym poziomie. Na rynku powstaje wyrwa, a spread, czyli rozrzut między cenami "kup" i "sprzedaj", zwiększa się.
2.
Popyt jest na tyle agresywny, że dodatkowo wykupuje 7 udziałów z poziomu 0.50. Na rynku pojawia się kolejna pustka.
3.
W końcu luki zostają wypełnione zleceniami pasywnymi po cenach 0.45 i 0.50. Załóżmy, że będzie ich kolejno 15 i 25.
W ten sposób tworzą się trendy wzrostowe (lub spadkowe, w przypadku odwrotnym). Agresywny popyt wykupuje zlecenia oczekujące strony przeciwnej, a zlecenia pasywne wypełniają powstałe wyrwy. Hybryda aukcji angielskiej z holenderską, którą stworzyliśmy, to tzw. ciągła aukcja podwójna (continuous double auction). Do aukcji z tego modelu zaliczają się np. giełda papierów wartościowych, Forex czy giełda kontraktów Futures.
Źródło: Quantower
Powyżej widzisz drabinkę cenową z rynku Futures na indeks NASDAQ 100. Prócz środkowej - "Price", najważniejsze są kolumny "Bids" oraz "Asks", które przedstawiają kolejno: zlecenia oczekujące "kup" i zlecenia oczekujące "sprzedaj" - dokładnie tak, jak w naszym przykładzie. Powinieneś zauważyć, że na zrzucie ekranu szczególnie istotne są dwie ceny: 13 980 oraz 13 980,55, ponieważ pozostawiono tam relatywnie sporo oczekujących zleceń sprzedaży w liczbach 19 i 14.
Wykresy giełdowe. Jak czytać interwały i footprint chart?
Ciekawym z perspektywy tradera modelem aukcyjnym były dość rzadkie licytacje, których czas mierzono za pomocą świec. Rywalizacja między uczestnikami trwała od momentu zapalenia knota, aż do jego wygaśnięcia. Ta ciekawostka posłuży nam do wytłumaczenia interwałów, czyli ram czasowych interpretujących przebieg licytacji. Drabinka cenowa zostanie podzielona na fragmenty, z których każdy pomieści dokładnie godzinę z życia rynku.
Grafika powyżej przedstawia aukcję podzieloną na godzinne sesje. Kolor błękitny oznacza cenę otwarcia, a różowy — cenę zamknięcia. Z kolei czerwone i niebieskie cyfry po obu stronach ceny to zrealizowane (aktywne) zlecenia sprzedaży i kupna. Łatwo zauważysz, że tak drabinka po lewej stronie, jak i wykres świec japońskich po prawej, przedstawiają dokładnie ten sam wycinek rynku, korzystając z różnych metod.
Świece są tylko formą porządkowania informacji
Jest to szczególnie ważne, ponieważ wielu początkujących zapomina, że świece japońskie są w analizie technicznej tylko formą, w której odbieramy informacje generowane przez rynek. Forma ta może być tak interwałem godzinnym, dziennym, rocznym, jak i interwałem liczącym np. trzy dni, osiem godzin i dwanaście minut. O ile Metatrader nie pozwala na taką modyfikację wykresu, jest to możliwe w przypadku bardziej zaawansowanych platform, jak Sierra Chart, Quantower czy NinjaTrader.
Źródło: Quantower
Surową reprezentacją danych, identyczną z drabinką z wcześniejszych grafik, jest Footprint Chart, czyli wykres popularny na rynkach, które udostępniają informacje o obrotach. W każdej z powyższych świec, reprezentujących 5 minut, widzisz po lewej przyjęte zlecenia sprzedaży i po prawej — zlecenia kupna.
Delta linearna
Wróćmy na stworzoną przez nas drabinkę. Tym razem, tak, jak w powyższym akapicie, także zrezygnujemy ze zleceń oczekujących, zapisując tylko zlecenia rynkowe zarejestrowane na danej cenie — na wzór wykresu Footprint. Po lewej stronie widzisz historię aktywnych zleceń sprzedaży (kolor czerwony), a po prawej — zleceń kupna (kolor niebieski).
Dzięki temu wiemy, że np. na poziomie 0.45 dokonano zakupu czterech i sprzedaży dwunastu udziałów. Mając te informacje, dla każdej ceny możemy policzyć deltę linearną, czyli różnicę między aktywnym popytem a podażą na konkretnym poziomie — w jednej linii. Zrobimy to, odejmując liczbę zleceń sprzedaży od liczby zleceń kupna.
Podstawowe narzędzia tradera - delta diagonalna i nierówność (imbalance)
Jak widzisz, aktualne ceny kupna i sprzedaży na rynku są różne. W naszym przykładzie pierwsza wynosi 0.45, a druga - 0.40. Prócz delty linearnej, możemy więc dodatkowo policzyć deltę diagonalną, liczoną po przekątnej. Pomoże nam ona rozpoznać występujące wcześniej nierówności między agresywnym popytem i podażą.
W ten sposób, zamiast porównywać obroty sprzedaży i kupna na danej cenie, możemy zyskać wgląd w przebieg aukcji i określić zaangażowanie, z jakim obie strony wpływały na rynek. Delta jest jednym z najważniejszych zagadnień uzupełniających Auction Market Theory. Koncepcja ta odegra kluczową rolę w ostatnich sekcjach tego artykułu.
Wartość - Twoje jedyne zmartwienie na giełdzie. Określanie wartości zamiast analizy technicznej
Spekulacja od zawsze spotyka się z krytyką, ze względu na błędne założenie, że praca traderów i inwestorów opiera się na przewidywaniu przyszłości. Realnie, jedyny problem, przed którym stajesz, przeglądając wykresy, jest określenie czy instrument jest zbyt tani, czy zbyt drogi. To wszystko.
Jest to jednocześnie problem, którego większość uczestników nigdy nie będzie w stanie rozwiązać, ze względu na brak realnego punktu odniesienia. Trudności stąd wynikające sprawiają, że ceny na giełdzie bardzo często uważane są za całkiem przypadkowe.
Rynek nie tak chaotyczny, jak go malują
Jedną z najważniejszych figur po stronie tych, dla których losowość odgrywa na giełdzie kluczową rolę, był Burton Malkiel — ekonomista z Uniwersytetu Princeton i autor klasycznej książki Random Walk Down Wall Street. Jego prace spotkały się z krytyką w środowisku (m.in. w pozycji Non Random Walk Down Wall Street), jednak zostały szczątkowo wchłonięte przez mainstream. Szczątkowo, czyli — w formie tego cytatu:
"Nawet małpa z przepaską na oczach, rzucająca lotkami w strony czasopisma finansowego jest w stanie wybrać portfolio akcji, które będzie osiągało wyniki podobne do tych, budowanych przez ekspertów".
To wyrwane z kontekstu zdanie stało się wkrótce częścią giełdowej popkultury i do dzisiaj stanowi fundament rozumienia rynku przez laików. Auction Market Theory tłumaczy giełdę jako mechanizm, który nie tylko działa w oparciu o jasne zasady, ale i korzysta z analizy prawdopodobieństwa, znanej m.in. z teorii Random Walk, na którą powoływał się Malkiel.
Wędrówka ceny tworzy obszary wartości, które podpowiadają jak grać na giełdzie
Powszechnie wiadomo, że jeśli zapotrzebowanie na dany produkt będzie spadać, przy wzrastającej jego dostępności — produkt stanieje. Niska podaż przy rosnącym popycie doprowadzi z kolei do wzrostów cen. Prawa te z łatwością zobrazujemy na znajomych "drabinkach":
Spójrz na powyższy przykład. Na poszczególnych poziomach widać potencjalnych kupujących po lewej oraz podaż po prawej. Są to zlecenia oczekujące, między którymi występuje gigantyczna nierówność na korzyść podaży. Innymi słowy — ofert sprzedaży jest bardzo wiele, przy znikomym zainteresowaniu kupnem. Mimo iż mamy do czynienia ze zleceniami oczekującymi, kontrast między nimi jest tak duży, że na rynku najprawdopodobniej nie pojawi się agresywny popyt, który popchnie cenę wyżej. Z tego powodu, gdy podaż sprzeda kontrakty wszystkim chętnym na obszarze od 1.40 do 1.30, by zawrzeć kolejne transakcje, będzie zmuszona do stopniowego obniżania cen.
Czas na sytuację odwrotną
Załóżmy, że na rynku pojawia się pasywny popyt, który znacząco przekracza liczbę dostępnych ofert sprzedaży. Kiedy te zostaną wykupione, chętnym nie pozostanie nic innego, jak "pogoń" za rynkiem, w której kolejne udziały będą nabywane po coraz wyższych cenach.
Przykładem z życia wziętym może być tutaj sytuacja na rynku konsol PlayStation 5. Ogromne zainteresowanie sprzętem Sony, przy bardzo niewielkiej jego dostępności, doprowadziło do anomalii, w których jest on kupowany po zawyżonych cenach, ustalanych przez spekulantów zarabiających na różnicy.
Równowaga popytu i podaży
Oba przytoczone scenariusze, na giełdzie znamy z analizy technicznej jako trendy kierunkowe — spadkowy oraz wzrostowy. Obok nich, istnieje jeszcze złoty środek, określany w ekonomii jako equilibrium, czyli równowaga. Jest to punkt, w którym rynek jest "zadowolony", osiągając kompromis między uczestnikami. Czyli inaczej — konsol jest wystarczająco dużo, by zaspokoić popyt i jednocześnie — popyt ten jest na tyle duży, że sprzedawcy nie muszą obniżać cen.
Przykład ze sprzętem elektronicznym jest tutaj trafiony, ponieważ według Auction Market Theory, giełda nie różni się od pozostałych rynków. Włącznie z rynkami spożywczymi.
Rynek spożywczy a gra na giełdzie
Wykres poniżej przedstawia historię ceny słoika popularnego kremu do kanapek.
Źródło:Keepa.com
Na tym przykładzie łatwo zauważyć różnicę między teorią a typowymi sposobami interpretacji rynku. Analiza techniczna często podkreśla, że te same metody w rękach różnych ludzi mogą prowadzić do skrajnie różnych wniosków.
W tym przypadku jest inaczej — plus — minus, najwięcej czasu, produkt spędził w zakresach cenowych od 1 do 6, od 6 do 13 oraz od 5 do 8 dolarów.
Źródło: Quantower
Rozumiejąc rynek na zasadach Auction Market Theory, wyszczególnimy te zakresy, nazywane balansami, zamykając je w kolorowych prostokątach. Najważniejszym z nich jest balans 1, ponieważ po opuszczeniu go, cena powraca w ten rejon kilkukrotnie podczas testów. Teoria rynku aukcyjnego zakłada, że każdy z zaznaczonych obszarów jest zbiorem danych — zarejestrowanych zleceń, który można opisać za pomocą profilu rynku i krzywej Gaussa.
Rozkład normalny Gaussa
Pora na przykład analogiczny, tym razem z rynku finansowego. Podobnie jak na rynku spożywczym, cena poszukuje wartości dla aktywa, tworząc nowe balanse i testując wcześniejsze.
Źródło: Quantower
Widać, że zbitki danych pokrywają swoje zakresy cenowe na trzech obszarach, więc możemy uprościć ten obraz poprzez ich połączenie. Na popularnych platformach do analizy notowań giełdowych Futures, jak Sierra Chart czy Quantower, można zrobić to, otwierając wykres TPO (Time Price Opportunity) i scalając dane za pomocą lewego przycisku myszy i opcji "Merge profile with next/previous".
Źródło: Quantower
Po połączeniu zapisów danych otrzymujemy przejrzystą interpretację rynku z trzema głównymi obszarami wartości: A, B i C. W oczy rzuca się przede wszystkim fakt, że obszar A był dwukrotnie testowany podczas tworzenia się obszaru B. Przy tym jednak obszar B jeszcze przetestowany nie został i z pewnym prawdopodobieństwem możemy spodziewać się tego testu w niedalekiej przyszłości. Zauważyłeś, że przedstawione dane mają dość charakterystyczny wygląd. Są to tzw. profile, które podlegają zasadom określania prawdopodobieństwa Gaussa, wykorzystywanego w Random Walk — teorii błądzenia losowego.
Jeśli kiedykolwiek zdarzyło Ci się wypełniać jeden z internetowych quizów lub testów IQ, narzędzie to powinno być Ci znajome. Charakterystyczny "dzwon" Gaussa obrazował wówczas Twój wynik w odniesieniu do reszty osób, które wzięły udział w badaniu.
Idealna krzywa dzieli się na trzy odchylenia standardowe, które zawierają kolejno:
- 68.2% w pierwszym odchyleniu, 1SD = 0.5SD+0.5SD
- 27.2% w drugim odchyleniu, 2SD = 1SD+1SD
- 4.2% w trzecim odchyleniu, 3SD = 1.5SD+1.5SD
Traktowanie profilu rynku jako rozkładu Gaussa daje więc możliwość lokalizacji punktu, w którym aktualnie znajduje się cena. To z kolei pozwala określić prawdopodobieństwo jej pozostania w tym miejscu. Np. Jeśli rynek złota przyjmuje teraz zlecenia na poziomie 1850 $ za uncję, przy czym dzieje się to na skraju jednego z balansów, szanse na to, że dane (transakcje) dalej będą generowane na tym obszarze, są bardzo niewielkie. Najbardziej prawdopodobny jest więc powrót do pierwszego odchylenia standardowego i ceny średniej lub wypadnięcie z balansu i poszukiwanie wartości gdzie indziej.
Ewolucję balansu, reprezentowanego przez profil, możemy zaś obserwować z pomocą VWAP.
VWAP - jak grać na giełdzie, poprawnie zarządzając ryzykiem?
W środowisku traderów detalicznych krąży legenda o tym, że VWAP jest jednym z niewielu wskaźników z kanonu analizy technicznej, z których korzystają duże instytucje. Realnie trudno nazwać to narzędzie typowym "wskaźnikiem", ponieważ nigdy nie wysyła ono sygnałów do otwarcia lub zamknięcia pozycji.
Określanie opłacalności za pomocą VWAP
VWAP jest raczej wartością, względem której inwestor mierzy opłacalność danego wejścia oraz ryzyko, które się z nim wiąże. Skrót to Volume Weighted Average Price, czyli średnia ważona aktywa, w której waga ceny zależy od obrotów na niej zarejestrowanych. To właśnie wolumen odróżnia VWAP od klasycznych średnich kroczących, z których zwykle korzysta trader detaliczny, a które liczą cenę średnią na podstawie cen zamknięcia świec.
Poniżej widzisz VWAP dla ostatnich 365 dni, fioletowe wstęgi oznaczające trzecie odchylenie standardowe oraz profil wolumenu po prawej, gdzie kolor zielony reprezentuje około 70% przyjętych zleceń w pierwszym odchyleniu standardowym.
Źródło: Quantower
Na wykresie poniżej zauważysz pomniejsze balanse oznaczone pomarańczowymi prostokątami, poziom najwyższych obrotów odczytany z profilu wolumenu (kolor różowy) oraz POC (Point of Control), czyli cena, na której zarejestrowano najwyższy wolumen.
Źródło: Quantower
Zwróć uwagę, że balanse na pomarańczowych polach mogą wydawać się na tym odcinku kluczowe. Profil wolumenu uświadamia nas jednak, że najchętniej handlowano w dość niepozornym balansie, który spoczywa na różowym pasie.
Oznacza to, że Fair Value, czyli wartość adekwatna dla indeksu NASDAQ 100 z ostatniego roku, zamyka się mniej-więcej w zakresie $13 600 - $13 800.
W sumie, z grafiki możemy odczytać, że aktualna cena instrumentu znajduje się:
- powyżej VWAP, w okolicach trzeciego odchylenia standardowego
- powyżej Fair Value i POC
- poza obszarem 70% wszystkich zleceń profilu wolumenu
- na skraju starszego balansu w pomarańczowym polu, do którego rynek powrócił.
To wystarczy, by stwierdzić, że kupno jest tym momencie kompletnie nieopłacalne.
Delta i Wyckoff jako uzupełnienie teorii
Wiesz już, że Auction Market Theory, dzieląc rynek na poszczególne zbiory danych, daje inwestorom punkty odniesienia, względem których mogą określać ryzyko transakcyjne. Jeśli trader, budując strategię, jest "architektem", Auction Market Theory stanowi podręcznik podstawowych praw fizyki. Klasycznie — w formie dwóch tytułów: Mind Over Markets, J. Daltona i Steidlmayer on Markets.
Manipulacje rynkowe
Choć za jej pomocą można opisać niemal każdy rynek, uniwersalność jest jednocześnie jej największą wadą. Tłumaczy ona działanie aukcji jako takich, przez co nie bierze pod uwagę specyfiki nowoczesnych rynków finansowych, których mechanika w sporej mierze opiera się na manipulacjach uczestników, którzy dysponują większym kapitałem. Żeby to udowodnić, przypomnijmy sobie deltę, czyli różnicę między rynkowymi zleceniami "kup" i "sprzedaj".
Źródło: Quantower
Oto wykres kontraktu Futures na indeks S&P 500. Wyżej przedstawiono wykres cenowy w interwale godzinnym, a niżej — wykres skumulowanej delty, który rejestruje przyjmowane na rynku zlecenia. Na zrzucie ekranu zauważysz pewną rozbieżność. Chociaż delta odzwierciedla sporą agresję kupujących i chęć popchnięcia kursu wyżej, ten nie reaguje, utrzymując się na mniej-więcej podobnym poziomie. Dlaczego tak się dzieje? Najprawdopodobniej ustawiono w tych okolicach spore, oczekujące zlecenia sprzedaży, które popyt pomaga aktualnie realizować.
AMT a naruszenia struktury rynku
W Auction Market Theory balanse lub inaczej — obszary wartości, oznaczamy na podstawie wolumenu jako takiego. Przez to każda reakcja z jednym ze starych obszarów jest wielką niewiadomą. Może on zostać zaakceptowany lub odrzucony, a prawdopodobieństwo wystąpienia którejś z tych dwóch okoliczności wynosi w uproszczeniu 50%. Właśnie dlatego elementami uzupełniającymi teorię są fragment analizy technicznej w postaci metodologii Wyckoffa i analiza przepływu zleceń.
Biorą one pod uwagę nie tylko wolumen,
ale i anomalie na rynku, jak widoczna na przykładzie absorpcja. U Wyckoffa, balans z Auction Market Theory stanie się akumulacją lub dystrybucją i jeśli zostanie właściwie rozpoznany, pozwala z wyprzedzeniem określić najbardziej prawdopodobny rozwój wydarzeń.
Źródło: Quantower
Pora na kolejny przykład. Tym razem, przeanalizujemy wykres sentymentu traderów detalicznych dla pary EUR/USD, czyli najpopularniejszego i jednego z najtrudniejszych rynków na Forex.
Dwukolorowy miernik poniżej wykresu cenowego oznacza:
a) przewagę zleceń kupna — zielony wykres nad czerwonym
b) przewagę zleceń sprzedaży — czerwony wykres nad zielonym
Prostą zależnością, jaką można zauważyć, jest wzrost cen w przypadku zainteresowania sprzedażą i odwrotnie — spadki, kiedy rynek oczekuje hossy.
Wydaje się to absurdalne,
dopóki nie zrozumiesz, że uczestnicy detaliczni stanowią zaledwie kilka procent siły nabywczej na Forex, przez co nie mają prawdziwego wpływu na cenę instrumentu. Sytuacja widoczna powyżej, choć nazwaliśmy ją anomalią, jest raczej prawidłowością. Okresy, w których cena podąża zgodnie z wolą sentymentu, są na tym rynku bardzo rzadkie. Dzieje się tak, ponieważ instytucje finansowe wpływające na cenę, wykorzystują większość nieświadomych uczestników do realizacji swoich własnych zleceń. Technik, z których pomocą można to osiągnąć, jest kilka, a do najbardziej powszechnych, obok absorpcji, należy tzw. stop hunt.
Wykres powyżej pochodzi z rynku M6E,
czyli odpowiednika pary EUR/USD na rynku kontraktów Futures. Wyszczególnione obszary pokazują spory rozrzut między przyjętymi obrotami a ceną instrumentu. Delta (zielony prostokąt) porusza się w dość wąskim kanale, nie zdradzając wielkiego zainteresowania ruszeniem rynku w którąkolwiek stronę. Mimo to cena pary walutowej agresywnie wzrasta.
Najbardziej logicznym wytłumaczeniem tego zjawiska jest wspomniany wcześniej stop hunt, czyli przymusowa realizacja zleceń stop loss osób, które liczyły na spadki. W rezultacie rynek istotnie podążył niżej, jednak wcześniej, kosztem traderów detalicznych zrealizował zlecenia sprzedaży ustawione przez większych graczy.
Po co to wszystko?
Auction Market Theory, w przeciwieństwie do analizy technicznej, nie zdobyła wystarczającej popularności wśród inwestorów detalicznych, jednak bardzo często można spotkać ją w środowisku profesjonalnym. Jedną z firm, których pracownicy opierali swoje działania m.in. na niej, była SMB Capital, uwzględniona w jednym z odcinków kultowej serii dokumentalnej Wall Street Warriors. Skąd więc niewielka świadomość jej istnienia w kręgach nieprofesjonalnych?
Podstawą interpretacji notowań giełdowych w AMT jest analiza wolumenu
Jednocześnie, najpopularniejszymi wśród inwestorów detalicznych, rynkami, są kontrakty różnicowe CFD i Forex, które nie udostępniają takich danych. Drugim z powodów może być specyfika teorii, która cały ciężar podejmowania decyzji przekłada na tradera, niemal wykluczając możliwość korzystania z zero-jedynkowych strategii, opartych na wskaźnikach technicznych. Mimo wszystko warto ją znać, ponieważ może okazać się wstępem do świadomego poruszania się na giełdzie, gdzie często nie ma przypadków, a niewystarczająca ilość informacji.
