Po ostatniej reelekcji prezydenta Recepa T. Erdogana i ponownej wygranej jego obozu władzy AKP widzimy próby wycofywania się z karkołomnej polityki pieniężnej (zwanej Erdoganomiką). Polega ona na obniżaniu stóp mimo rosnącej inflacji. Mehmet Simsek, będący nowym ministrem finansów, próbuje odmienić bieg wew. polityki ekonomicznej poprzez zacieśnienie jej. Mimo to najnowszy odczyt inflacyjny wskazał na to, że turecka inflacja po kilku miesiącach znów urosła…
- Inflacja CPI (r/r) wyniosła 47,8%, przerastając tym samym prognozy o 0,5%. Poprzedni odczyt wskazał CPI na poziomie 38,2%. Z kolei inflacja PPI (r/r) wzrosła do 44,5% z 40,4%.
- Lira turecka (TRY) pod wpływem danych inflacyjnych po raz kolejny się osłabia, a jej kurs względem dolara (USD/TRY) jest historycznie niski.
- Z powodu małej wiarygodności poprzedników M. Simseka, wyższy odczyt inflacyjny niekoniecznie świadczy o porażce jego polityki…
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Mimo podwyżki stóp inflacja rośnie…
Opublikowane dzisiaj tureckie dane inflacyjne, świadczą o tym, że spadek inflacji w Turcji zatrzymał się. Lipcowy odczyt inflacji CPI (r/r) wskazał 47,8%, co świadczy o tym, że trend nie tyle, ile się zatrzymał, a odwrócił — inflacja w porównaniu z zeszłym miesiącem wzrosła o niemal 10%...
#Turcja ????????: w VII 2023 inflacja CPI 47,8% R/R ???? (prognoza: 47,3%; poprzednio: 38,2%)
— macroNEXT (@Macronextcom) August 3, 2023
Ceny w Turcji wzrosły w lipcu o 9⃣,5⃣% w stosunku do czerwca.
➡️ https://t.co/4SEXhYUuse pic.twitter.com/KsQUuOBawa
Są to odczyty o tyle niepokojące, ponieważ świadczą o tym, że rozpoczęty przez turecki bank centralny cykl radykalnych podwyżek stóp procentowych (główna stopa procentowa na przestrzeni 2 miesięcy urosła z 8,5% do 17,5%), nie przynosiła pożądanych efektów.
Należy przypomnieć, że podwyżki stóp procentowych zostały zainicjowane przez ludzi Mehmeta Simseka, ekonomisty ponownie wybranego na stanowisko Ministra Finansów (wcześniej pełnił tę funkcję w latach 2009-2015). Było to jedno z działań, które miało przywrócić turecką gospodarkę na tory ortodoksyjnej polityki monetarnej. Tym samym wzrost inflacji budzi jeszcze więcej pytań o przyszłą politykę ekonomiczną Turcji i czy ambitny plany Simseka nie zostaną porzucone przez prezydenta Erdogana.
Zobacz również: Dezinflacja na świecie i w Polsce postępuje
Turecka inflacja konsumencka CPI a stopy procentowe
Źródło: TradingEconomics.com
Ponadto analogiczny trend możemy zauważyć w kwestii inflacji producenckiej PPI. Okazuje się, że mimo cyklu podwyżek stóp procentowych, ceny dla producentów i tak wzrosły. Lipcowy odczyt inflacji PPI wyniósł 44,5%, gdy w czerwcu wyniosła ona 40,42%.
Turecka inflacja producencka PPI
Źródło: TradingEconomics.com
…czy to porażka Simseka?
W tym wypadku wyrażenie „punkt widzenia zależy od punktu siedzenia” idealnie odzwierciedla zaistniałą sytuację. Z jednej strony, powrót wzrostu inflacji można uznać za porażkę polityki nowego ministra finansów, który jest odpowiedzialny za sytuację gospodarczą w kraju (de facto dotychczas przynoszącą odwrotne skutki do zamierzonych), ale... problemy, jakie trapią turecką gospodarkę, są wynikiem lat karkołomnych decyzji jego poprzedników.
Przede wszystkim zaufanie inwestorów zagranicznych do Tureckiej gospodarki jest mocno nadszarpnięte latami autokratycznych rządów Erdogana, podczas których nepotyzm, biurokracja i korupcja w Turcji przeżywały prawdziwy rozkwit. Tym samym osłabiając pozycję w Turcji w międzynarodowych ratingach, co tym bardziej zniechęcało zagraniczny kapitał. Dobrym przykładem erozji państwa tureckiego jest międzynarodowy indeks postrzegania korupcji. Kraj Półksiężyca jeszcze w 2013 r. otrzymał tam 50 punktów, co usytuowało go na 53 miejscu na 117 przebadanych państw. Po 13 latach Turcja punktowana jest na zaledwie 36 punktów, tym samym lądując w rankingu 48 miejsc niżej, na miejsce 101, m.in. za Albanią czy Tajlandią.
Czytaj także: To koniec pewnej epoki - USA tracą najwyższą wiarygodność kredytową. Kurs dolara reaguje
Źródło: transparency.org
Ponadto rosnąca korupcja i nepotyzm przyczyniły się do podważenia autorytetu instytucji publicznych, w tym tych oficjalnych tureckich urzędów statystycznych. Teoretycznie autonomiczne tureckie instytucje wielokrotnie doświadczały dyscyplinowania za wyrażanie opinii lub podejmowanie decyzji niezgodnych z poglądami prezydenta. Jednym z najbardziej donośnych przypadków tego rodzaju sytuacji było odwołanie ze stanowiska szefa tureckiej agencji statystycznej, Saita Erdala Dincera, za opublikowanie danych dotyczących inflacji za rok 2021, które wówczas przedstawiały rekordowo wysoki poziom. Po zwolnieniu Dincer został zastąpiony osobom z kręgu Erdogana, za którego kadencji inflacja nie pokazała już tak wysokich odczytów, a ciągnącą się tendencję spadkową…
Wg. tureckich mediów (włącznie tych z kręgów Erdogana) Mehmet Simsek, ze względu na swoją poprzednią kadencję, jest szanowany i co ważniejsze wysłuchiwany przez Erdogana. Relacje donoszą, że on był tymktóry „otrzeźwił” prezydenta, co do realnej sytuacji gospodarczej kraju, jednocześnie pokazując mu konieczność powrotu na tory ortodoksyjnej polityki ekonomicznej. Z tego powodu lipcowy odczyt inflacyjny wcale nie musi oznaczać tego, że inflacja urosła, lecz to, że nowy w końcu pozwolił sobie na opublikowanie rzetelnych danych…
Z powodu małej przejrzystości i niewielkie zaufania do Tureckiej gospodarki, niezależnie od zapadających decyzji, ich waluta coraz bardziej traci na wartości, czasem niezależnie od podjętych kroków. Przykładowo gdy Turcy podnieśli stopy z 8,5% do 15%, co jednocześnie szło w parze z ograniczaniem akcji kredytowej tureckiego rządu, w teorii powinno się to przyczynić do aprecjacji liry tureckiej (TRY) i umocnić jej kurs względem innych walut, jednak tak się nie zadziało, ponieważ rynki oczekiwały jeszcze radykalniejszej podwyżki do 20%. Po dzisiejszej publikacji lira również osłabła względem dolara, od początku dnia dzisiejszego kurs USD/TRY wzrósł o kolejne +0,08%, co w przypadku wahań na lirze nie jest wcale dużym spadkiem…
Zobacz również: Niepewne perspektywy dawnego imperium. Co kryje się za problemami Turcji?
Źródło: Stooq.pl
Jak donoszą tureckie media, minister skarbu i finansów Mehmet Şimşek oraz prezes Centralnego Banku Turcji (CBRT) Hafize Gaye Erkan wezmą udział w spotkaniu inwestorów JPMorgan, które odbędzie się jutro w Stambule. Zobaczymy czy uda im się tam odzyskać nadszarpnięte zaufanie inwestorów międzynarodowych...
