Mimo, iż wszystkie książki i szkolenia mówią "graj z trendem" to traderzy i tak uwielbiają zadawać sobie pytanie "kiedy zawróci?". Oczywistą sprawą jest to, że każdy chciałby łapać szczyty i dołki, ale jest to zadanie niezwykle trudne. Czy techniki gry przeciwko trendowi są jednak bezużyteczne? Niekoniecznie. Jeśli nie zamierzamy z nich korzystać w celu otwierania pozycji to zawsze możemy wykorzystać je w innym celu: 1) sygnalizacja zamknięcia pozycji trendowych, 2) sygnalizacja słabnięcia trendu.
W tym artykule skupię się na drugim punkcie, gdyż jest on niezwykle ciekawy. Jeśli podążasz za regułą "trend is your friend" (z ang. trend jest Twoim przyjacielem) to starasz się otwierać wszystkie pozycje zgodnie z obowiązującym trendem. W efekcie Twój trading na każdym nowym trendzie będzie się składał z trzech faz:
1) spóźnienie za trendem - mało transakcji i stratne pozycje - spowodowane będzie to faktem, że nie będziesz jeszcze świadom początku nowego trendu i trwający ruch w Twojej analizie będzie tylko korektę. Przez to będziesz otrzymywał mało sygnałów i najczęściej będą one stratne. Trzeba sobie zdać sprawę z tego, że grając z trendem zawsze będziemy trochę "spóźnieni" i w początkowej fazie będziemy grać poprzedni trend.
2) złote żniwa - kiedy już zorientujemy się, że na rynku ukształtował się nowy trend będziemy mogli wykorzystać jego obecność. Środkowa część trendu jest miejscem, w którym analitycy techniczni osiągają najlepszą skuteczność.
3) koniec trendu - w końcowej fazie trendu skuteczność naszych zagrań spada. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć kiedy trend się odwróci, dlatego na szczycie (dole) trendu nadal będziemy otwierać longi (shorty).
Niemożliwe jest określenie w której fazie znajdujemy się danym momencie, ani jak długo będzie ona trwać. Jedyną rzeczą jaką jesteśmy w stanie zrobić jest poszukiwanie na wykresie oznak słabnięcia trendu i ograniczenie zagrań trendowych, gdy takie oznaki wystąpią. Bardziej agresywni traderzy mogą także w takich przypadkach szukać wejść kontrtrendowych w nadziei na złapanie momentu odwrócenia trandu.
W jaki sposób rynek mówi nam, że trend słabnie? Jedną z metod jest analizowanie wykresów pod kątem formacji odwrócenia: RGR, kliny (formacje klasyczne) lub formacje harmoniczne - Crab, Bat, Buterfly, Gartley. Innym sposobem jest poszukiwanie dywergencji. Dywergencje na podstawie wskaźnika MACD opisałem tutaj. Ciekawym sposobem wykorzystania dywergencji jest porównanie wykresów wysoko skorelowanych rynków. Wysoka korelacja świadczy o tym, że trendy na danych instrumentach mają ten sam kierunek. Klasycznym przykładem jest tutaj zestawienie rynku złota i srebra.
Zasada jest niezwykle prosta: jeśli w trendzie wzrostowym jeden z rynków tworzy wyższy szczyt, a na drugim rynku nowy szczyt nie powstaje, to znak, że trend wzrostowy słabnie i może nastąpić jego odwrócenie. Podobnie w trendzie spadkowym: jeśli jeden z rynków tworzy nowy niższy dołek, a odpowiadający mu dołek na drugim rynku nie przebija poziomu poprzedniego dołka to trend spadkowy słabnie.
Poniższy rysunek przedstawia oba wspomniane rynki (złoto i srebro) w interwale dziennym. Czerwonymi liniami połączono analogiczne szczyty i dołki ukazując dywergencje pomiędzy rynkami.
Jak widać w przeszłości, dywergencje pozwalały szybciej zidentyfikować moment odwrócenia ruchu. Nieprzypadkowo artykuł ten pojawia się w momencie, w którym pomiędzy rynkami złota i srebra pojawią się dość istotna dywergencja, którą można wykorzystać dwojako: szukać momentów wyjścia z pozycji długich na rynku srebra lub poszukiwać krótkich okazji na obu rynkach (ze wskazaniem na rynek złota, gdyż wykazuje on większe tendencje do spadku).
