Sektor stalowy w Polsce stanowią: jedna huta wielkopiecowa (3 wielkie piece w Hucie Katowice należącej do ArcelorMittal) i 8 stalowni EAF (elektryczne piece łukowe), a także 5 walcowni produktów płaskich, 15 produktów długich oraz 10 walcowni rur i kształtowników zimnogiętych zamkniętych. Dominuje produkcja asortymentów długich, głównie prętów żebrowanych. Asortymenty płaskie w dużym stopniu są importowane.
Ruda żelaza jest importowana nadal głównie z Ukrainy. Szacujemy, że dostawy z tego kraju w 2023 stanowiły ok. 84%, a w 2022 75%. Polska, podobnie jak cała UE, jest eksporterem netto złomu. Jesteśmy również eksporterem netto koksu i węgla koksujacego – w 2022 eksport netto wyniósł ok. 6,3 mln t pierwszego surwoca i 0,2 mln t drugiego.
Polska produkcja stali surowej jest relatywnie wysokoemisyjna. W przypadku technologii wielkopiecowej to ok. 2,5 t CO2 na tonę stali. To wynik na średnim poziomie w Indiach. Huty elektryczne (EAF) mają pod tym kątem przewagę, w Polsce ich emisyjność wynosi niecałą tonę CO2 na tonę stali. Huty EAF w Niemczech osiągają przeciętnie ok. 0,8 t CO2, a we Francji nawet 0,3 t CO2. 1 Przeciętna intensywność emisji określona w benchmarkach dla systemu EU ETS została określona na 1,5 t CO2 dla samego przetapiania spieku i rudy na surówkę (hot metal, dodatkowo ok. 0,5 t z emisji w procesie koksowania i spiekania) i 0,3 t w EAF (0,4 t w produkcji stali wysokostopowych w EAF). Podejrzewamy, że istotnym czynnikiem wpływającym na wysoką emisyjność krajowej produkcji stali jest krajowy miks energetyczny oparty na węglu kamiennym. Z tego powodu również producenci półwyrobów i wyrobów końcowych ze stali, tj. walcownie, kuźnie i odlewnie, prawdopodobnie wypadają gorzej od zagranicznych konkurentów pod kątem emisyjności.
2023 był trudnym okresem dla krajowego sektora stalowego. Produkcja stali surowej silnie spadła (o 3,7%) do 6,5 mln t. Szczególnie duże ograniczenia wolumenów dotknęły segment produkcji blach zimnowalcowanych, mimo dobrej koniunktury w sektorze motoryzacyjnym i maszynowym. Produkty te zużywane są również przez sektor produkcji AGD, gdzie koniunktura była niesprzyjająca. Nadpodaż stali na rynkach azjatyckich i odbudowa chińskich zapasów przy wysokich cenach rudy żelaza i węgla koksującego, a na lokalnym rynku spowolnienie w przemyśle i budownictwie oraz odwracanie się cyklu zapasów skutkowały silną presją na marże.
Nastroje w branży wciąż są złe. W odczytach koniunktury polskiej branży produkcji metali zwracają uwagę oceny co do niedostatecznego popytu oraz konkurencyjnego importu. Nieco poprawiły się oceny bieżącego portfela zamówień i stanu zapasów, ale przewidywania co do przyszłych wartości pozostają pesymistyczne. Wsparciem dla sektora jest dobra koniunktura w motoryzacji nadrabiającej okresy ograniczeń podażowych, i do pewnego stopnia w branży produkcji maszyn. Natomiast nie zmienia to faktu, że najważniejszym sektorem zgłaszającym popyt na stal jest budownictwo (ok. 35%), a europejska koniunktura w tym sektorze jest dużo słabsza.
W szerszej perspektywie oczekujemy nadal silnych inwestycji w środki trwałe przy czym zmieni się ich struktura – słabsze będą w sferze publicznej (dynamika roczna spadnie do +4,6% z +14,2% w 2023), a relatywnie silniejsze w prywatnej (+6,8% z 6,0). Obecna trudna sytuacja może się lekko poprawić na początku 2024 wraz z sezonowo silniejszym popytem i nadal wysoką dynamiką inwestycji, natomiast wyższe zyski prawdopodobnie przyniesie dopiero silniejsze ożywienie w budownictwie, którego spodziewamy się bliżej końca 2024. Spodziewamy się również odbicia w wydatkach konsumenckich ze względu na dezinflację i wzrosty płac, co jednak nie przełoży się bezpośrednio na popyt na stal. Branża potrzebuje przede wszystkim wyraźnego ożywienia w budownictwie. Spodziewamy się, że popyt na stal zacznie odzyskiwać siły w 4q24 i 2025. Wsparciem będą inwestycje finansowane z KPO, nowa perspektywa finansowa UE (od 2025) i powrót inwestycji w sektorze nieruchomościowym, w czym pomagają obniżki stóp i programy wsparcia popytu na zakup mieszkań.
Nie przegap najciekawszych artykułów! Obserwuj nas w Wiadomościach Google (GOOGLE NEWS)! Obserwuj FXMAG>>
