Dawno niepodejmowany temat unijnej waluty w Polsce powrócił do mediów. Podczas wczorajszej konferencji prasowej, minister Mateusz Morawiecki wydał swoją opinię na temat przyjęcia euro w naszym państwie. Jak twierdzi, dla Polski czas ten jeszcze nie nadszedł.
Morawiecki o EUR w Polsce
Pytanie skierowane do Morawieckiego nie było przypadkowe. Było nawiązaniem do wypowiedzi Jarosława Kaczyńskiego w wywiadzie dla Rzeczpospolitej.
"Wejście do strefy euro będzie oznaczać, że albo złotówka zostanie wyceniona wysoko, co uderzy w nasz eksport, czyli w naszą gospodarkę, albo ocenimy ją nisko, ale to będzie oznaczać cios w naszą stopę życiową, spadek popytu, a więc również uderzenie w gospodarkę. Nie ma z tego ucieczki."
Stąd też można wywnioskować, że możliwość wprowadzenia wspólnej waluty w Polsce jest obecnie niekorzystna. Sam Morawiecki nie pozostawia cienia wątpliwości, że w najbliższym czasie jest to niewykonalne, ze względu na obecną strukturę gospodarczą. Szanse, że euro zastąpi złotówkę, to perspektywa długoterminowa, jak twierdzi Morawiecki.
„Jak będziemy za 10-20 lat bardziej podobni co do wielu parametrów makro- i mikroekonomicznych, to oczywiście można to rozważyć”.
Jak podkreśla Morawiecki, na polskim rządzie wywierana jest presja opozycji, która chciałaby jak najszybciej wprowadzić euro. Dowodem na to są słowa Ryszarda Petru, który podczas sobotniego spotkania Krajowej Rady Nowoczesnej, obwieścił konieczność wprowadzenia EUR w Polsce:
„Polacy nie chcą wychodzić z Europy, Polacy chcą być liderem Europy. Możemy zapobiec marginalizacji Polski w Europie - powinniśmy wstąpić do strefy euro. Strefa euro to będzie jądro Europy, to będzie jądro decyzyjne. Środki dla Polski będą w budżecie strefy euro”.
Nie jest to jednak takie proste. Żeby dane unijne państwo mogło zrezygnować z narodowej waluty na rzecz euro, musi spełnić cztery warunki konwergencji nominalnej:
- kryterium stabilności cen,
- kryterium fiskalne,
- kryterium kursu walutowego,
- kryterium stóp procentowych.
Konwergencja i polskie prawo
Jak dotąd Polska nie jest w stanie wypełnić zobowiązań traktatu ateńskiego. W zeszłym roku po publikacji Monitora Konwergencji z UGW (za 2015 rok, Monitor publikowany jest rokrocznie) przygotowanego przez Ministerstwo Finansów wynika, że Polska spełniła trzy kryteria. W dokumencie znajdziemy komentarz:
"Bieżące szacunki dotyczące wypełniania przez Polskę kryteriów konwergencji nominalnej wskazują na wypełnienie trzech kryteriów (stabilności cen, stóp procentowych oraz kryterium fiskalnego). Niewypełnione pozostaje kryterium stabilności kursu walutowego (z uwagi na fakt, iż złoty nie został włączony do mechanizmu ERM II)". – są to dane dostępne 17 marca 2016 roku
.png&w=800)
.png&w=1200)
Już wkrótce poznamy szczegółowy raport z Monitora Konwergencji za 2016 rok.
Dodatkową przeszkodą jest również zapis konstytucyjny mówiący o roli NBP w emitowaniu narodowej waluty (art. 227 pkt.1):
Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Polski. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej. Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza.
Nowelizacja konstytucji musiałby doprowadzić do rozpisania referendum krajowego. Dodatkowo należałoby zmienić ustawę o Narodowym Banku Polskim. Jak widać poza spełnieniem kryteriów gospodarczych przejście na euro wiąże się z poważnymi zmianami w prawodawstwie. W Polsce projekt zmiany konstytucji może przedłożyć 1/5 ustawowej liczby posłów, senatorów lub Prezydent RP.
Zamiana polskiego złotego na euro nie ma nic wspólnego z poglądami partii rządzącej i opozycji. To proces jak widać trudny i skomplikowany. Samo wprowadzenie unijnej waluty wiąże się ze spełnieniem surowych warunków Traktatu z Masstricht, ale również modyfikacjami w ustawie zasadniczej RP. Kolejno na zmianę waluty należy patrzeć w perspektywie długoterminowej, jak wpłynęłoby to na gospodarkę kraju, ale również sytuacje finansową obywateli. Polacy nie są przychylni euro. Jak się okazuje 64% ankietowanych Polaków w sondażu Kantar Public (30 grudnia 2016) postrzega tę zmianę jako niekorzystną.
