Utrzymujący się wzrost kosztów realizacji inwestycji, w tym wzrost cen materiałów budowlanych stały się jednym z bardziej istotnych czynników kształtujących rentowność projektów i płynność podmiotów.
Według danych Grupy Polskie Składy Budowlane ceny materiałów w okresie od stycznia do marca 2022 r. w porównaniu z analogicznym okresem 2021 r. wzrosły średnio o 29,0% we wszystkich badanych grupach towarowych, co wskazuje na przyśpieszenie dynamiki ich wzrostu na początku bieżącego roku (w okresie styczeń-grudzień 2021 r. wzrost wyniósł 12,0%). W tym okresie przed rokiem tj. od stycznia do marca 2021 r. w porównaniu z analogicznym okresem 2020 r. wzrost cen materiałów był wyraźnie niższy i wyniósł 3,7%. W pierwszych miesiącach 2021 r. wzrost cen dotyczył 18 grup towarów, a spadek 2 grup.
W okresie styczeń - marzec 2022 r. w odniesieniu do tego samego okresu ubiegłego roku wzrost cen produktów dotyczył wszystkich 20 grup i przedstawiał się następująco: izolacje termiczne (+64%) płyty OSB (+51%), sucha zabudowa (+45%), dachy, rynny (+37%), ściany, kominy (+34%), otoczenie domu (+31%), izolacje wodochronne (+31%), ogród i hobby (+27%), instalacje, ogrzewanie (+25%), wykończenia (+21%), płytki, łazienki, kuchnie (+21%), motoryzacja (+19%), oświetlenie, elektryka (+19%), stolarka (+19%), narzędzia (+19%), chemia budowlana (+17%), wyposażenie, AGD (+16%), cement, wapno (+16%), dekoracje (+16%) oraz farby, lakiery (+12%).
Analiza zapisów w sprawozdaniach F01 przesłanych do GUS wskazała na utrzymanie się dobrej ogólnej sytuacji hurtowni materiałów budowlanych zarówno w 2021 r., jak i w I kw. 2022 r. mimo niewielkiego osłabienia kondycji większych podmiotów w pierwszych miesiącach roku. W 2021 r. uwagę zwróciła lepsza kondycja mniejszych hurtowni niż większych jednostek.
W większych hurtowniach (zatrudniających powyżej 49 osób) w I kw. 2022 r. zaobserwowano wzrost poziomu uśrednionych przychodów ogółem przy nieznacznie niższym wzroście kosztów ogółem zarówno wobec kwartału poprzedniego, jak i w odniesieniu do tego samego okresu przed rokiem. Wypracowany wynik finansowy netto w trzech pierwszych miesiącach 2022 r. poprawił się w porównaniu z IV kw. 2021 r. o 4,5% i należał do najwyższych spośród odnotowanych w okresie od 2017 r. W grupie dużych hurtowni, wzrost przychodów i kosztów ogółem w I kw. 2022 r. został poprzedzony niewielkim spadkiem obu wartości w IV kw. 2021 r
Pomimo bardzo dobrych wyników ekonomicznych, zarejestrowano symptomy osłabienia kondycji hurtowni materiałów budowlanych w pierwszych miesiącach 2022 r. W grupie większych hurtowni zmniejszył się udział rentownych podmiotów (80,0% w I kw. 2022 r. wobec 97,6% w IV kwartale 2021 r. i 70,3% w tym samym okresie przed rokiem). Pogorszyła się płynność finansowa w efekcie wzrostu drugi kwartał z rzędu zapasu towarów oraz stanu nierozliczonych należności i zobowiązań wobec kontrahentów.
W strukturze aktywów udział należności i zapas towarów wzrósł odpowiednio do 34% i 27% na koniec marca 2022 r. wobec 30% i 27% na koniec grudnia 2021 r. oraz 32% i 24% na koniec marca 2021 r. Kolejny kwartał wyższy udział zapasu towarów może wynikać ze wzrostu cen materiałów budowlanych oraz ze spadku ich sprzedaży w efekcie rozpoczynania mniejszej liczby inwestycji w budownictwie mieszkaniowym. Udział zobowiązań wobec kontrahentów w strukturze pasywów po raz pierwszy od 2017 r. wzrósł do 40% na koniec marca 2022 r. wobec 34% na koniec grudnia 2021 r. i 37% na koniec marca 2021 r. i może wskazywać na narastające problemy z ich terminowym regulowaniem.
Na koniec marca 2022 r. zarejestrowano spadek udziału kapitałów własnych (49% w strukturze pasywów wobec 54% w IV kw. 2021 r. i 51% w I kw. 2021 r.), co w niewielkim stopniu osłabiło zadłużenie kapitału własnego. Na dobrym i korzystnym poziomie ukształtowało się zadłużenie ogółem, pokrycie majątku i zobowiązań finansowych kapitałem własnym.
Zarejestrowana średnia rentowność większych hurtowni od czterech kwartałów utrzymuje się na stabilnym i nieznacznie wyższym poziomie niż w okresach wcześniejszych (5,9% ROS, 6,7% ROE i 3,2% ROA w I kw. 2022 r. wobec 4,2% ROS, 4,1% ROE i 2,0% ROA w I kw. 2021 r. oraz 2,5% ROS, 2,5% ROE i 1,2% ROA w I kw. 2020 r.). Podobnie od czterech kwartałów na korzystniejszym poziomie niż we wcześniejszych kwartałach ukształtował się wskaźnik kosztów działalności operacyjnej (0,93 w I kw. 2022 r. wobec 0,96 w I kw. 2021 r. i 0,97 w I kw. 2022 r.), co było efektem większego wzrostu przychodów ze sprzedaży niż poniesionych kosztów związanych ze sprzedażą towarów.
W grupie mniejszych hurtowni materiałów budowlanych (zatrudniających od 9 do 49 osób) analiza danych dostępnych do końca 2021 r. wskazała na znaczną poprawę obrotów w 2021 r., w tym osiągnięcie wyższych przychodów niż kosztów, pozwoliło odnotować jedną z najwyższych, średnich wartości wyniku finansowego netto. W II półroczu 2022 r. w odniesieniu do półrocza poprzedniego zwiększył się również zapas towarów. Na korzystniejszym poziomie niż w tym okresie w grupie większych hurtowni ukształtował się wskaźnik kosztów z działalności operacyjnej, odnotowano zbliżony, ale nieznacznie niższy udział należności i zobowiązań oraz nieco krótszy okres ich regulowania i rotacji zapasu towarów. Mniejsze hurtownie w II półroczu 2021 r. cechowała lepsza płynność finansowa oraz rentowność sprzedaży (6,8%), kapitałów (15,8%) i majątku (8,7%). Wysoki udział kapitałów własnych (57% w strukturze pasywów) oraz spadek w II półroczu do 10% udziału zadłużenia z tytułu kredytów bankowych oraz do 33% zobowiązań wobec dostawców towarów skutkowało poprawą wskaźników zadłużenia oraz zabezpieczenia zobowiązań kapitałem własnym.
***Materiał pochodzi z raportu NBP: “Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w I kwartale 2022 r.”, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk:
