- Dlaczego Rosja stała się krajem o “wysokim dochodzie”?
- Czy faktycznie kraj ten dynamicznie się rozwinął?
- Jak sklasyfikowana została Ukraina?
Rosja awansowała do najwyższej kategorii dochodu Banku Światowego. Czy słusznie?
Pomimo sankcji nałożonych po inwazji na Ukrainę, Bank Światowy awansował Rosję do statusu kraju o “wysokim dochodzie". Awans ten ma wiele powodów.
Przede wszystkim realne PKB Rosji wzrosło o 3,6% w ujęciu realnym, szacuje The World Bank. Nominalnie, jest to pokaźna zwyżka PKB o 10,9%. Dodatkowo, rosyjski dochód narodowy brutto na mieszkańca wzrósł o 11,2%.
Według statystyk rosyjska gospodarka miała się naprawdę dobrze. W I kwartale 2024 roku PKB Rosji wzrosło o 5,4% rok do roku. Jednak czy dane te odzwierciedlają rzeczywisty obraz koniunktury dla rosyjskich obywateli?
Na aktywność gospodarczą w Rosji wpłynął duży wzrost aktywności związanej z wojskiem w 2023 roku. - podkreślają analitycy Banku Światowego.
Inwazja na Ukrainę znacznie zwiększyła PKB Rosji ze względu na zwiększone wydatki wojskowe. Na pozór wzrost ten odzwierciedla silną aktywność gospodarczą i wzrost.
Wykres: PKB Rosji (dane rok do roku) według obliczeń rosyjskiego urzędu statystycznego
Źródło: Trading Economics.
Jednak PKB jest wadliwą miarą, ponieważ nie uwzględnia ludzkich i społecznych kosztów wojny. Wzrost PKB może maskować głębsze kwestie gospodarcze i długoterminową niestabilność.
Zwyżka napędzany przez zbrojenia często prowadzi do niezrównoważonego rozwoju i zaniedbania innych krytycznych sektorów. Przykładowo, fundusze przeznaczone na wydatki wojskowe mogłyby zostać wykorzystane na opiekę zdrowotną lub edukację.
Wzrost gospodarczy napędzany wydatkami wojskowymi jest tymczasowy i często następuje po nim spowolnienie gospodarcze.
Konsekwencje wykraczają poza gospodarkę, a zwiększony nacisk na wojsko może prowadzić do dalszych napięć geopolitycznych. W związku z tym, choć dane dotyczące PKB mogą wyglądać imponująco, szersze konsekwencje dla rosyjskiej gospodarki i społeczeństwa są znacznie bardziej złożone.
Statystyki Rosji ”na papierze” prezentują się dobrze. Obserwowane było odbicie w handlu o 6,8%, wzrost w sektorze finansowym 8,7% czy zwyżka produkcji w budownictwie 6,6%. To jednak miraż, bowiem wzrost ten napędzany jest zbrojeniami, które prowadzone są kosztem innych sektorów gospodarki.
Zobacz również: Złota era gospodarki Polski. Rewelacyjne prognozy, Polacy będą zarabiać dużo więcej
Ukraina również awansowała w rankingu Banku Światowego
Strona broniąca się w krwawym konflikcie, Ukraina, również przeniesiona została do wyższej kategorii krajów w katalogu Banku Światowego. Wcześniej państwo to było krajem o “niższym średnim” dochodzie, a od 2025 roku będzie uważana za kraj o “wyższym średnim” dochodzie.
Wykres: Kraje zmieniające kategorie dochodu wyznaczone przez Bank Światowy
Źródło: Bank Światowy.
W międzyczasie Ukraina doświadczyła zarówno ożywienia gospodarczego, jak i spadku demograficznego. Po poważnym spadku realnego PKB o 28,8% w 2022 roku, w 2023 roku Ukraina odnotowała wzrost o 5,3%.
Ożywienie to jest napędzane głównie przez działalność budowlaną na Ukrainie. Wzrosła ona o 24,6%. Wydatki inwestycyjne również wzrosły o 52,9%, pomagając w odbudowie Ukrainy pomimo trwającego konfliktu.
Dane te wyglądają imponująco po 2022 roku, który był katastrofalną zapaścią. Tragiczna sytuacja ma miejsce w przypadku demografii kraju.
Populacja Ukrainy zmniejszyła się o ponad 15% od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji. Wpłynęło to dodatkowo na wskaźniki ekonomiczne, prowadząc do 18,5% wzrostu nominalnego w danych The World Bank.
Mniejsza liczba ludności oznacza bowiem, że przy obliczaniu wartości wskaźnika “per capita”, produkcja w gospodarce jest dzielona przez mniejszą liczbę ludzi.
Czytaj także: Alarmująca sytuacja gospodarki. Czy wytrzyma falę długu?
Jak Bank Światowy klasyfikuje kraje?
Bank Światowy klasyfikuje kraje na podstawie ich dochodów dzieląc je na cztery różne kategorie: o niskich dochodach, o niższych średnich dochodach, o wyższych średnich dochodach i o wysokich dochodach. Kategorie te są określane na podstawie dochodu narodowego brutto na mieszkańca danego kraju.
Bank Światowy corocznie aktualizuje progi dochodowe, biorąc pod uwagę czynniki takie jak inflacja i kursy wymiany walut. Klasyfikacja ta pomaga w alokacji zasobów finansowych i formułowaniu polityki gospodarczej. Ma ona jednak swoje wady i zalety.
Z jednej strony, stanowi ona jasny punkt odniesienia dla porównywania gospodarek czy dystrybucji pomocy finansowej lub humanitarnej. Z drugiej, krytycy twierdzą, że nadmiernie upraszcza złożone realia gospodarcze.
Ponadto, niektórzy twierdzą, że nie uwzględnia ona w pełni nierówności dochodowych czy majątkowych w poszczególnych krajach. Pomimo tych kontrowersji, kategoryzacja dochodów Banku Światowego pozostaje ważnym narzędziem w globalnej analizie ekonomicznej.
Zobacz także: Brak zleceń i spadek popytu na nieruchomości. Ekspert ostrzega
