Fragment raport Narodowego Banku Polskiego, aby pobrać cały raport kliknij poniższy przycisk
W strukturze pasywów w III kw. 2021 r. zmniejszył się udział zobowiązań deweloperów wobec kontrahentów do ponad 20%, wobec ich narastania w dwóch poprzednich kwartałach (do ponad 33% w II kw. 2021 r.), co wskazuje na poprawę terminowości regulowania zobowiązań wobec podwykonawców projektów. Niedobór wykonawców i wzrost konkurencji w ich pozyskaniu przełożył się na zmniejszenie zatorów płatniczych w relacjach inwestor – wykonawca projektu.
Ponad połowa ankietowanych deweloperów (54% w 2021 r. i 56% w 2020 r.), w tym znacznie więcej małych (63%) niż średnich (36%) i dużych (33%) prowadzi projekty tradycyjnie, samo sprawuje kontrolę nad finansowaniem inwestycji. Mniejsze podmioty, realizując niewielkie projekty, samodzielnie zarządzają finansowaniem projektu.
Jedynie małe podmioty informowały o ograniczeniu działalności deweloperskiej lub braku możliwości jej rozwoju z powodu niewystarczających środków finansowych, co wskazuje na ich słabszą kondycję finansową i potwierdza ostrożność banków w udzielaniu im kredytów. Według oczekiwań z grudnia 2021 r. większość deweloperów zamierza w 2022 r. pozyskać dodatkowe źródła finansowania, w tym 54% podmiotów kredyt deweloperski na realizację inwestycji. Około 35% podmiotów nie zamierza ubiegać się o dodatkowe źródła finansowania. Zdaniem niemal co czwartego dewelopera istnieje wysokie ryzyko, że w 2022 r. wykonawcy projektów mogą mieć problemy z otrzymaniem finansowania.
Drugi rok z rzędu zakończył się wyższą, od oczekiwań, sprzedażą mieszkań na rynku pierwotnym. W pierwszym półroczu 2021 r. odnotowano historycznie wysokie wyniki sprzedaży, przyspieszenie rotacji ofert i dalszy wzrost cen materiałów. Niewielkie osłabienie popytu w III kw. i IV kw. 2021 r. wynikało ze zmniejszenia podaży (wejścia w drugie półrocze z niższą ofertą i rozpoczęcia budowy mniejszej liczby lokali) oraz zaostrzenia kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych nabywcom mieszkań.
Zdaniem deweloperów brak możliwości dostosowania podaży do potrzeb popytu najczęściej wynikał z opóźnień administracyjnych, co utrudniło sprawne wprowadzenie nowych ofert na rynek. W 2021 r., po raz pierwszy w historii, największe firmy deweloperskie odnotowały wysoką roczną sprzedaż na poziomie ponad 4 tys. lokali. Ostatecznie, na koniec 2021 r. opinie deweloperów na temat proporcji popytu do podaży na rynku pierwotnym były podzielone, przy czym na sześciu dużych rynkach 51% deweloperów wskazało na przewagę popytu nad podażą, a 53% ankietowanych w dziesięciu pozostałych miastach na zbliżony poziom popytu do podaży.
Potwierdzeniem rekordowego popytu na mieszkania z rynku pierwotnego w 2021 r. są dane przekazane NBP, według których sprzedaż mieszkań na 17 największych rynkach była łącznie o 27% wyższa od wyników kontraktacji w 2020 r. i o 10% od wyników w 2019 r. Większą dynamikę wzrostu popytu odnotowano na 6. większych niż na 10.pozostałych rynkach. Przeważający odsetek deweloperów był bliski lub przekroczył zakładany swój cel sprzedażowy na 2021 r. Mimo narastania czynników wyhamowujących popyt na rynku pierwotnym, głównie wzrostu stóp procentowych, deweloperzy - wyrażając swoje oczekiwania na dwa kolejne lata - zakładali wyższy cel sprzedażowy od osiągniętego w 2021 r. Oczekiwali także zwiększenia nowych wprowadzeń na rynek oraz o ponad 20% wyższego poziomu podaży i popytu, co potwierdza dobrą kondycję i możliwości produkcyjne deweloperów.
Jednakże na wyższe prognozy wyników sprzedaży i dostępności ofert składają się głównie oczekiwania największych deweloperów. Ponad połowa spośród najmniejszych deweloperów (55%) zakładała sprzedaż w 2022 r. zbliżoną do wyników w 2021 r.
***Materiał pochodzi z raportu NBP: “Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w IV kwartale 2021 r”, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk:
