UOKiK, czyli Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, to polski urząd publiczny o charakterze antymonopolowym, funkcjonującym na podstawie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Ma na celu zapewnienie poszanowania wszystkich uczestników sektora prywatnego do swobody konkurencji i wolnego rynku, przy jednoczesnym bieżącym sprawdzaniu i diagnozowaniu działania różnych instytucji prywatnych na wniosek obywateli. Z założenia Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest organem administracyjnym o charakterze apolitycznym.
Prezes UOKiK mianowany jest przez premiera. W zakresie funkcji i kompetencji UOKiK, czyli tego, czym się zajmuje, można powiedzieć, że przede wszystkim działa na płaszczyźnie monitorowania rynku oraz rozstrzygania napływających do niego sporów. W ostatnim wypadku decyzje ostateczne prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta wydawane są w postaci wiążącego rozporządzenia. Rozporządzenia może zostać skierowane w trybie apelacyjnym do warszawskiego sądu, z reguły jednakże nie jest to często stosowana procedura ze względu na to, że procesowi wydawania decyzji przez UOKiK towarzyszy gruntowne zbieranie danych i analizowanie sytuacji. Kolejną funkcją urzędu jest wydawanie ostrzeżeń. Ostrzeżenia UOKiK możemy znaleźć nawet na stronie internetowej urzędu. Dotyczą one wielu aspektów działania rynku, zarówno od strony konsumenta, jak i przedsiębiorcy. Często również Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta bada instytucje finansowe pod kątem tego, czy dana instytucja nie jest niedozwoloną w polskim prawodawstwie piramidą finansową. Pozostałe zadania UOKiK to m. in. zbieranie informacji mogących stanowić dowód w danej sprawie. W tym celu często wykorzystuje się audyty tzw. tajemniczego klienta, który udając zwykłego konsumenta, bada proponowane przez firmę usługi lub produkty. Realizacja tych audytów, pomijając bardziej poważne przypadki, z reguły jest powierzona specjalistycznym firmom pośrednim na zasadzie outsourcingu.
Podobnie jak inne urzędy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydaje coroczne sprawozdania z funkcjonowania, w których pokazuje, na ile podjęte działania były skuteczne oraz trafne, zgodnie z zasadą transparentności. Część dyrektyw urzędu zawierających wyniki danych postępowań przeciwko konkretnym firmom jest upubliczniana. Głównym tego celem jest nie tylko „ukaranie” danej firmy za stosowanie niezgodnych z prawem praktyk rynkowych, lecz zwiększenie świadomości konsumenckiej obywateli i uchronienie ich przed potencjalnymi niekorzystnymi konsekwencjami.
