Trwa negatywny dla równowagi zewnętrznej gospodarki szok terms of trade. Po kwietniu deficyt rachunku bieżącego pogłębił się do 3,1% PKB, a jeszcze na początku 2021 było 3% PKB nadwyżki. Warto jednak pamiętać, że dobre wyniki z okresu pandemii były podbijane przez niskie ceny surowców energetycznych i słaby popyt krajowy.
Zjawisko poprawy w pandemii i pogorszenia w ostatnich miesiącach jest typowe dla państw naszego regionu i odzwierciedla zakłócenia w funkcjonowaniu globalnych łańcuchów dostaw oraz kształtowanie się cen importowanych surowców energetycznych. Szokowym źródłem nierównowagi w bilansie płatniczym jest wojna w Ukrainie, której wybuch z jednej strony przyczynił się do ograniczenia eksportu do Rosji, a z drugiej gwałtownie podbił ceny surowców energetycznych.
W marcu (ostatnie dostępne dane Eurostat) import paliw mineralnych, smarów itp. wzrósł o 146% r/r, podczas gdy pozostały import towarów o 23% r/r (podbijany przez rekordową akumulację zapasów na początku 2022). Łączne saldo rachunku bieżącego i kapitałowego po kwietniu pogorszyło się do -1,8% PKB, wskazując na coraz większe zapotrzebowanie na zagraniczne finansowanie. Wskaźniki równowagi zewnętrznej pogorszyły się, ale nie przekraczają ostrzegawczych poziomów.
PROGNOZA ŚREDNIOTERMINOWA
Deficyt handlowy i całego rachunku obrotów bieżących mogą się jeszcze powiększyć za sprawą wzrostu cen surowców, ale widzimy fundamentalne podstawy do redukcji nierównowagi zewnętrznej:
(1) oczekiwane spowolnienie popytu krajowego i jego struktura, ze spadkiem importochłonnych inwestycji oraz konsumpcji dóbr trwałego użytku powinny ograniczać import;
(2) oczekiwane odblokowanie łańcuchów dostaw oraz inwestycje firm z udziałem kapitału zagranicznego wskazują na podstawy do wzrostu eksportu.
Widoczny w danych UNCTAD nt. zapowiedzianych inwestycji greenfield wzrost znaczenia Europy (kosztem Azji) w światowym podziale pracy powinien naszym zdaniem wspierać polski eksport. Do obserwowanego nearshoringu zamówień prawdopodobnie dołączy nearshoring inwestycji. Zanim nastąpi oczekiwana przez nas poprawa bilansu handlowego i całego rachunku obrotów bieżących, przewidujemy jeszcze pewne pogorszenie (tli się kolejny szok energetyczny). Oczekiwany napływ środków z UE oraz wysoki poziom rezerw walutowych będą w takiej sytuacji działały jako istotny bufor stabilizujący notowania złotego.
ŹRÓDŁA NIEPEWNOŚCI DLA PROGNOZY
Głównymi czynnikami niepewności dla prognozy CAB są: (1) trwałość zaburzeń podażowych; (2) przepływy funduszy UE; (3) globalna koniunktura, 4) ceny surowców.
***Materiał pochodzi z raportu PKO BP: “Kwartalnik Ekonomiczny 2q22. Analizy Makroekonomiczne”, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk:
