Stopy procentowe mają poważny wpływ na całą gospodarkę, ponieważ ich podwyższenie lub obniżenie znacząco wpływa na zachowanie ludzi. Mówiąc ogólnie:
- Wyższe stopy procentowe sprawiają, że oszczędzanie pieniędzy jest atrakcyjne, ponieważ banki płacą więcej za ich przechowywanie. Zaciąganie pożyczek natomiast jest mniej atrakcyjne, ponieważ za zaciągnięty kredyt trzeba zapłacić wyższą kwotę.
- Niższe stopy procentowe sprawiają, że pożyczanie i wydawanie pieniędzy jest atrakcyjne - Twoje pieniądze niewiele zarabiają, siedząc bezczynnie. Co więcej, nie musisz spłacać znacznie większych kwot niż pożyczyłeś.
Wprowadzenie
Oczywiście w pierwszej kolejności pożyczkodawca musi mieć motywację finansową do oferowania kredytu. Często będą to odsetki. W tym artykule przyjrzymy się stopom procentowym i ich działaniu.
Czym jest stopa procentowa?
Odsetki to płatność którą pożyczkodawcy dostają od pożyczkobiorców. Jeśli Alice pożyczy pieniądze od Boba, Bob może powiedzieć, że możesz mieć te $10,000, ale z oprocentowaniem w wysokości 5%. Oznacza to, że Alice będzie musiała spłacić pierwotne $10,000 (kwota główna) plus 5% tej kwoty do końca danego okresu. W związku z tym jej całkowita spłata na rzecz Boba wyniesie $10,500.
Zatem stopa procentowa to procent odsetek należnych w danym okresie. Jeśli jest to 5% rocznie, Alice byłaby winna $10,500 w pierwszym roku. Tutaj występują dwie opcje:
- proste oprocentowanie - kolejne lata objęte są oprocentowaniem w wysokości 5% kwoty głównej
lub
- składana stopa procentowa - 5% z $10,500 w pierwszym roku, następnie 5% z $10,500 + $525 = $11,025 w drugim roku i tak dalej.
Dlaczego stopy procentowe są ważne?
Banki komercyjne nie mają dużej elastyczności, jeśli chodzi o ustalanie stóp procentowych - to zależy od jednostek zwanych bankami centralnymi. Pomyśl o Rezerwie Federalnej Stanów Zjednoczonych, Ludowym Banku Chin lub Banku Anglii. Ich zadaniem jest majstrowanie przy gospodarce, aby była zdrowa. Jedną z funkcji, które pełnią w tym celu, jest podnoszenie lub obniżanie stóp procentowych.
Pomyśl o tym: jeśli stopy procentowe są wysokie, otrzymasz większe odsetki za pożyczkę. Z drugiej strony, zaciąganie pożyczek będzie droższe, ponieważ będziesz więcej winien. I odwrotnie, nie opłaca się pożyczać, gdy stopy procentowe są niskie, ale branie pożyczek staje się atrakcyjne.
Ostatecznie środki te kontrolują zachowanie konsumentów. Obniżanie stóp procentowych zwykle ma na celu pobudzenie wydatków, ponieważ zachęca to osoby prywatne i przedsiębiorstwa do zaciągania kredytów. Co się dzieje dalej? Czekamy, z nadzieją, że ludzie mając więcej środków, wydadzą je.
Obniżenie stóp procentowych może być dobrym krótkoterminowym posunięciem mającym na celu ożywienie gospodarki, ale powoduje również inflację. Jest więcej dostępnych kredytów, ale ilość zasobów pozostaje taka sama. Innymi słowy, popyt na towary rośnie, ale podaż nie. Oczywiście ceny zaczynają rosnąć, aż do osiągnięcia równowagi.
W tym momencie wysokie stopy procentowe mogą służyć jako środek zaradczy. Ustanowienie ich wysoko obniża kwotę kredytów w obiegu, ponieważ każdy zaczyna spłacać swoje długi. Ponieważ na tym etapie banki oferują hojne stawki, osoby fizyczne będą oszczędzać pieniądze, aby uzyskać odsetki. Przy mniejszym popycie na towary inflacja spada - ale wzrost gospodarczy zwalnia.
Czym jest ujemna stopa procentowa?
Często ekonomiści i eksperci mówią o ujemnych stopach procentowych. Jak możesz sobie wyobrazić, są to stawki poniżej zera, które wymagają od Ciebie zapłacenia za udzielenie pożyczki – lub nawet przechowanie jej w banku. W konsekwencji powoduje to, że udzielanie pożyczek przez banki jest kosztowne. W rzeczywistości powoduje to, że nawet oszczędzanie kosztuje.
Może się to wydawać szaloną koncepcją. Przecież to pożyczkodawca bierze na siebie ryzyko, że pożyczkobiorca może nie spłacić pożyczki, więc dlaczego miałby płacić?
Być może właśnie dlatego ujemne stopy procentowe są ostatnią deską ratunku w celu naprawienia upadających gospodarek. Pomysł wynika z obawy, że ludzie mogą woleć trzymać swoje pieniądze w czasie spowolnienia gospodarczego, oczekując, aż sytuacja się poprawi, aby zaangażować się w jakąkolwiek działalność gospodarczą.
Gdy stopy są ujemne, takie zachowanie nie ma sensu – pożyczanie i wydawanie pieniędzy wydaje się być najbardziej rozsądnym wyborem. Dlatego niektórzy uważają ujemne stopy procentowe za ważne narzędzie w nadzwyczajnych warunkach ekonomicznych.
Przemyślenia końcowe
Na pozór stopy procentowe wydają się być stosunkowo prostym pojęciem do zrozumienia.
Niemniej jednak stanowią integralną część nowoczesnych gospodarek – jak widzieliśmy, ich dostosowanie może zasadniczo zmienić zachowanie osób i firm. Właśnie dlatego banki centralne tak aktywnie wykorzystują je do utrzymywania gospodarek krajów na właściwej drodze.
