Konsumpcja jest jednym z głównych motorów gospodarki, wspierana dobrą sytuacją na rynku pracy, a także napływem uchodźców z Ukrainy, który wzmacnia popyt na dobra konsumpcyjne. W 1Q 2022 wkład konsumpcji indywidualnej do rocznej dynamiki PKB wyniósł 3,9 pkt. proc. i był zbliżony do wyniku z 4Q 2021. Dynamiki roczne utrzymują się na wysokich poziomach, jednak odsezonowane dane wskazują na wytracanie wzrostowego impetu konsumpcji. Także dane wysokiej częstotliwości potwierdzają pogarszające się jej perspektywy i nadchodzące wyraźne spowolnienie wzrostu spożycia indywidualnego.
Wysoka inflacja, szczególnie cen żywności i energii oraz towarzyszące jej podwyżki stóp procentowych negatywnie wpływają na nastroje konsumentów oraz ich skłonność do zakupów. Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej obniżył się w czerwcu br. do poziomu najniższego w historii badania GUS. Do poziomu najniższego od maja 2020 r. obniżył się zaś wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej. To wyraźny sygnał nadchodzącego wyraźnego spowolnienia gospodarczego. Większy pesymizm konsumentów wynika z erozji siły nabywczej ich dochodów rozporządzalnych. Wysoka inflacja powoduje, że realne dochody nie rosną, a znaczna część zgromadzonych oszczędności realnie kurczy się. W maju realna dynamika płac w sektorze przedsiębiorstw spadła poniżej zera, po raz pierwszy od maja 2020 roku. Natomiast realny fundusz płac w sektorze przeds. obniżył się do zaledwie 2,4% r/r. Dodatkowo stopa oszczędności gosp. domowych powróciła do poziomów sprzed pandemii, ograniczając możliwości finansowania konsumpcji z oszczędności. To czynniki przemawiające za pogorszeniem perspektyw konsumpcji. W krótkim terminie konsumpcję wspiera napływ uchodźców z Ukrainy, szczególnie w obszarze sprzedaży żywności, odzieży, obuwia i farmaceutyków. Efekt ten będzie jednak stopniowo ustępował, ponieważ część uchodźców już wróciła na Ukrainę, a w przyszłym roku efekty statystyczne będą negatywnie wpływały na odczyty konsumpcji. Wyraźne wyhamowanie konsumpcji było naszym scenariuszem bazowym i dane za kwiecień-maj te oczekiwania utrwalają.
Negatywny wpływ inflacji na konsumpcję będą ograniczały programy wsparcia (tarcza antyinflacyjna, wakacje kredytowe) oraz ekspansywna polityka fiskalna (m.in. Polski Ład), jednak ich efektem będzie utrzymanie inflacji na podwyższonym poziomie przez dłuższy czas. Wyraźne wyhamowanie konsumpcji prywatnej jest pożądane w celu opanowania inflacji. Programy wspierające popyt konsumpcyjny walkę z inflacją będą utrudniały.
***Materiał pochodzi z raportu Banku Millenium: Makro i Rynek Na krawędzi recesji, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk:
