Silne wzrosty cen surowców energetycznych w wyniku wybuchu wojny na Ukrainie oraz zacieśnianie polityki pieniężnej budzą obawy o recesję w światowej gospodarce. Trzy z pięciu recesji, definiowanej jako spadek PKB per capita, odnotowanych od lat 70 ub. wieku (1974-1975, 1982 r., 1991 r.) były w różnym stopniu związane ze znaczącym nasileniem inflacji wywołanym cenami ropy naftowej i innych surowców oraz wynikłych podwyżek stóp procentowych.
W naszej ocenie powtórka w latach 2022-2023 scenariusza z lat 70 i 80 XX wieku w gospodarkach rozwiniętych nie powinna być scenariuszem bazowym. Czynnikiem przemawiającym za tym założeniem jest mniejsze niż w przeszłości uzależnienie gospodarki światowej od ropy naftowej, co związane jest ze wzrostem efektywności energetycznej i coraz większym znaczeniem innych źródeł energii. Ponadto Stany Zjednoczone, największa gospodarka na świecie, jest już w dużym stopniu samowystarczalna jeśli chodzi ropę naftową, co może przekładać się na ograniczoną presję na wzrost cen.
Jednocześnie wskazuje się, że realna stopa procentowa równowagi w krajach rozwiniętych obecnie jest bardzo niska, jako efekt znacznej nadwyżki oszczędności nad inwestycjami, co przypisujemy wzrostem bardzo efektywnych i technologicznie innowacyjnych globalnych korporacji (Superstar companies). Ponadto luźna polityka monetarna i fiskalna w krajach rozwiniętych oraz ograniczenia związane z pandemią pozwoliły na zwiększenie oszczędności gospodarstw domowych dając im przestrzeń do zamortyzowania wysokiej inflacji.
Ryzyka dla recesji w grupie krajów rozwiniętych pozostają jednak zróżnicowane. W przypadku Europy jest ona bardziej prawdopodobna niż w USA. Wynika to z większych powiazań handlowych oraz planu radykalnego odejścia od rosyjskich węglowodorów. W przypadku gdyby polityka ta była realizowana w szybkim tempie wysoka inflacja kosztowa mogłaby skutkować w warunkach zaburzeń podażowych w przemyśle spadkiem PKB.
Niemniej naszym zdaniem największe ryzyka kurczenia się PKB przypisujemy krajom rozwijającym się. Ich możliwości finansowe są dużo mniejsze, a osłabienie względem dolara i euro kursów walutowych potęguje inflację. Jednocześnie prawdopodobnie ograniczona zostanie podaż żywności. Ponadto nadal utrzymuje się niepewność (choć jest ona nieco mniejsza niż kilka miesięcy temu) dotycząca zadłużenia sektora nieruchomości w Chinach. Pomimo rosnącego w ostatnich dziesięcioleciach znaczenia w skali świata gospodarek rozwijających się nie spodziewamy się recesji w gospodarce globalnej w latach 2022-2023.
***Materiał pochodzi z raportu Banku Millenium: Makro i Rynek 2022: W sidłach inflacji, którego pełną zawartość możesz zobaczyć i pobrać klikając w poniższy przycisk:
