Zgodnie z finalnymi danymi GUS inflacja CPI w Polsce zwiększyła się w październiku do 6,8% r/r wobec 5,9% we wrześniu, kształtując się zgodnie ze wstępnym szacunkiem GUS. Tym samym inflacja ukształtowała się na najwyższym poziomie od maja 2001 r. i od 7 miesięcy pozostaje powyżej górnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego NBP (3,5% r/r). W kierunku wzrostu inflacji oddziaływało zwiększenie dynamiki żywności i napojów bezalkoholowych (5,0% r/r w październiku wobec 4,4% we wrześniu), nośników energii (10,5% wobec 7,3%), paliw (33,9% wobec 28,6%), a także inflacji bazowej, która zwiększyła się w październiku do 4,5% r/r wobec 4,2% we wrześniu i ukształtowała się na najwyższym poziomie od października 2001 r. Warto odnotować, że wzrost inflacji bazowej przyspiesza mimo silnych efektów wysokiej bazy związanych z falą podwyżek covidowych w pierwszej fazie pandemii.
Podobnie jak w poprzednich miesiącach struktura danych o inflacji bazowej wskazuje, że częściowo wynika to z realizacji odłożonego popytu w zamrożonych w poprzednich miesiącach sektorach gospodarki, którego kumulacja ma proinflacyjny charakter. Wsparcie dla takiej oceny stanowi utrzymujący się wzrost inflacji w kategorii „restauracje i hotele”. Można jednak oczekiwać, że w kolejnych miesiącach efekt ten zacznie stopniowo wygasać. Inną przyczyną wzrostu inflacji bazowej jest efekt barier podażowych, który ze względu na mniejszą dostępność niektórych towarów podbija dynamikę cen m.in. w takich kategoriach jak „urządzenia gospodarstwa domowego”, „meble, artykuły dekoracyjne, sprzęt oświetleniowy”, „sprzęt wizualny, fotograficzny i informatyczny”, „urządzenia i sprzęt terapeutyczny” czy też „samochody osobowe” (por. MAKROpuls z 15.11.2021). Wyraźnie wyższe od naszych oczekiwań październikowe dane o inflacji skłoniły nas do rewizji naszej ścieżki inflacji (patrz poniżej).
Podnieśliśmy naszą prognozę inflacji (por. tabela kwartalna)
Rewizja wynika głównie z uwzględnienia niespodzianki inflacyjnej odnotowanej w październiku, w wyniku czego podniósł się punkt startowy, a w rezultacie również cała ścieżka inflacji bazowej. Ponadto zrewidowaliśmy w górę naszą ścieżkę cen żywności. Obecnie oczekujemy, że dynamika cen w kategorii „żywność i napoje bezalkoholowe” zmniejszy się w 2021 r. do 2,9% r/r wobec 4,8% w 2020 r., a w 2022 r. wzrośnie do 4,8% r/r (odpowiednio 2,8% i 4,4% przed rewizją). Rewizja uwzględnia odnotowany w ostatnim czasie silny wzrost cen kontraktów terminowych na zboża i rośliny oleiste, który w kolejnych miesiącach będzie podbijał dynamikę cen w kategoriach „pieczywo i produkty zbożowe” oraz „oleje i tłuszcze”. Do rewizji ścieżki cen żywności skłoniło nas również ostatnie wyraźne przyspieszenie wzrostu cen produktów mlecznych będące konsekwencją pogarszającej się sytuacji popytowo-podażowej na tym rynku. Uważamy, że dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych osiągnie swoje maksimum lokalne w I kw. 2022 r. i w kolejnych kwartałach będzie kształtować się w łagodnym trendzie spadkowym. Naszym zdaniem istnieje niskie prawdopodobieństwo, aby w całym horyzoncie prognozy spadła ona poniżej poziomu 3% r/r. Podsumowując, prognozujemy, że inflacja ukształtuje się przeciętnie na poziomie 4,9% r/r w br. (bez zmian) i wyniesie 5,8% przeciętnie w 2022 r. (wcześniej 5,5%). Obserwowane obecnie osłabienie złotego jest czynnikiem proinflacyjnym, sygnalizującym ryzyko w górę dla naszej zrewidowanej prognozy inflacji.
Saldo na polskim rachunku obrotów bieżących zwiększyło się
We wrześniu: do -1339 mln EUR wobec -1441 mln EUR.
W sierpniu: kształtując się poniżej oczekiwań rynku (-1263 mln EUR) i naszej prognozy (-757 mln EUR)
Tym samym jest to 5 miesiąc z rzędu, w którym odnotowano deficyt na polskim rachunku obrotów bieżących. Zwiększenie salda na rachunku obrotów bieżących wynikało z wyższego salda obrotów towarowych (o 1168 mln EUR wyższe niż w sierpniu), podczas gdy przeciwny wpływ miały niższe salda usług, dochodów pierwotnych oraz dochodów wtórnych (odpowiednio o 81 mln EUR, 608 mln EUR i 377 mln EUR niższe niż w sierpniu). Jednocześnie we wrześniu obniżyła się zarówno dynamika eksportu (12,2% r/r we wrześniu wobec 18,9% w sierpniu), jak i importu (21,5% wobec 31,6%), co w znacznym stopniu wynikało z efektu statystycznego w postaci niekorzystnej różnicy w liczbie dni roboczych. Zgodnie z komunikatem NBP czynnikami negatywnymi dla salda obrotów towarowych pozostają rosnące ceny surowców oraz pogłębiające się niedobory na rynku półprzewodników. Wyższe ceny surowców oddziałują w kierunku wzrostu wartości importu, podczas gdy niedobory półprzewodników ograniczają polski eksport, co jest szczególnie widoczne w branży motoryzacyjnej. Szacujemy, że skumulowane saldo na rachunku obrotów bieżących za ostatnie 4 kwartały w relacji do PKB nie zmieniło się w III kw. w porównaniu do II kw. i wyniosło 1,7%. utrzymujący się w ostatnich miesiącach wyraźny deficyt na rachunku obrotów bieżących jest – obok relatywnie niskiego na tle pozostałych krajów regionu poziom stóp procentowych w Polsce, zaostrzenia sporu na linii Polska-UE i napięć na granicy z Białorusią – czynnikiem negatywnym dla kursu złotego.
Nominalna dynamika wynagrodzeń w polskim sektorze przedsiębiorstw zmniejszyła się w październiku do 8,4% r/r wobec 8,7% we wrześniu
Dane o wynagrodzeniach wskazują, że mimo nasilających się sygnałów płynących od przedsiębiorstw i wskazujących na narastanie bariery w postaci braku wykwalifikowanych 10 pracowników i towarzyszącej jej -100 presji płacowej, tendencja do -20wzrostu dynamiki płac pozostaje umiarkowana. Dynamika zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw zmniejszyła się w październiku do 0,5% r/r wobec 0,6% we wrześniu. W ujęciu miesięcznym zatrudnienie zwiększyło się w październiku o 3,9 tys. osób wobec spadku o 4,8 tys. we wrześniu. Wzrost zatrudnienia w październiku sprawił, że jego poziom był o 94,8 tys. osób niższy niż przed wybuchem pandemii, tj. w lutym 2020 r. Realna dynamika funduszu płac w sektorze przedsiębiorstw obniżyła się w październiku do 2,0% r/r wobec 3,3% we wrześniu i 4,4% w III kw. Tym samym ukształtowała się na najniższym poziomie od lutego br. Spowolnienie wzrostu realnego funduszu płac w październiku stanowi wsparcie dla naszej prognozy silnego obniżenia dynamiki konsumpcji do 3,0% r/r w IV kw. br. z 5,0% r/r w III kw. Wsparciem dla tego scenariusza jest również odnotowane w listopadzie dalsze pogorszenie nastrojów konsumenckich, które w naszej ocenie jest spowodowane głównie przez silny wzrost inflacji (por. MAKROpuls z 19.11.2021).
