Całkiem pokaźny procent majątku będą musieli oddawać najbogatsi państwu? Taki pomysł rodzi się na zachodzie Europy, niebezpiecznie blisko struktur Unii Europejskiej…
- Jaki procent majątku mieliby oddawać najbogatsi?
- Czemu miałoby być to dobre dla państw i społeczeństw?
- W jaki sposób obecnie najbogatsi i korporacje unikają podatków?
- Ile tracą państwa na unikaniu opodatkowania?
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
2% majątku powinni oddawać państwu najbogatsi – uważa organizacja EU Tax Observatory. Szacuje, że to przyniosłoby pokaźne wpływy budżetowe krajom europejskim. Jest to instytut ulokowany blisko struktur Unii Europejskiej.
Zobacz także: Prognozy dla surowców od znanych analityków. Cena złota może mocno zaskoczyć
Globalny rejestr aktywów i 2% od majątku…
EU Tax Observatory to instytucja działająca od 2021 roku przy Paris School of Economics. Jest finansowana ze środków Unii Europejskiej. Dyrektorem Obserwatorium jest profesor PSE i Uniwersytetu w Berkeley Gabriel Zucman. Jest on współautorem "Global Tax Evasion Report 2024" - raportu o unikaniu opodatkowania.
W tymże raporcie 100 naukowców z całego świata przeanalizowało działania przedsiębiorstw międzynarodowych i najbogatszych ludzi. Okazało się, że takie osoby i podmioty bardzo często dokonują działań mających znamiona oszustwa, mieszczących się w szarej strefie.
Jeden ze współautorów raportu - słynny Joseph Stiglitz, noblista z ekonomii z 2001 roku - uważa, że najbogatsi opanowali sztukę unikania podatków. Płacą podatki o efektywnej stawce w wysokości od zera (np. we Francji) do maksymalnie 0,5% (np. w USA) majątku, bo nie wykazują osobistego dochodu. Biznesy robią przeważnie poprzez specjalne spółki (wehikuły), a ich majątki rosną co roku średnio o 7%.
Dlatego, jak twierdzą autorzy raportu, stawka 2% podatku majątkowego i tak byłaby „skromna”. A nalegają, by taki podatek wprowadzić, gdyż „rażąca dysproporcja podatkowa podważa prawidłowe funkcjonowanie naszej demokracji, pogłębia nierówności, osłabia zaufanie do naszych instytucji i podważa umowę społeczną". Raport proponuje też m.in. utworzenie Globalnego Rejestru Aktywów, który pozwoliłby bardziej efektywnie zwalczać uchylanie się od płacenia podatków.
Zobacz również: Kandydat na premiera wpłynie mocno na rynek finansowy. Dokona nominacji na kluczowe stanowisko
Potencjał dochodowy podatku 2% od majątku
Źródło: EU Tax Observatory
…czyli koniec skutecznego unikania opodatkowania?
Ostatnie dekady globalizacji upowszechniły korzystanie z rajów podatkowych. Wedle niektórych źródeł, poza granicami swych ojczyzn, najbogatsi trzymają większość swoich majątków, o wartości około 12% globalnego PKB. Państwa starają się walczyć z tym procederem m.in. poprzez przepisy o wymianie informacji bankowej.
Na razie nie udaje się wprowadzić podatku od majątku na poziomie międzynarodowym, ani też globalnego podatku od korporacji międzynarodowych. Takowy w wysokości 15% został przyjęty w 140 krajach, ale z lukami prawnymi i w praktyce nie działa.
Duża część zysków korporacyjnych przerzucana jest do rajów podatkowych. W 2022 roku było to ponoć 1 bln USD, co jest równowartością 35% wszystkich zysków zaksięgowanych przez międzynarodowe firmy poza ich granicami. Straty w dochodach z podatku dochodowego od osób prawnych spowodowane tym przesunięciem są znaczne i stanowią równowartość blisko 10% wpływów z podatków od osób prawnych pobieranych na całym świecie.
Zobacz także: Rusza posiedzenie RPP - stopy procentowe w Polsce w dół po raz trzeci?
Nieopodatkowany majątek poza granicami (jako proc. PKB)
Źródło: EU Tax Observatory
Utrata wpływów z podatków CIT na rzecz rajów podatkowych (proc. pobranych podatków CIT)
Źródło: EU Tax Observatory