Platyna, podobnie jak większość metali i surowców w ostatnim czasie jest bardzo zmienna. Jak zatem uzyskać lewarowaną ekspozycję na ten rynek i co warto wiedzieć o samej platynie?
Platyna - co warto o niej wiedzieć przed rozpoczęciem tradingu?
Zaczynamy kolejny odcinek naszej cotygodniowej serii edukacyjnej CFD od A do Z, której partnerem jest Dom Maklerski XTB, a której celem jest przybliżenie Ci w jak najbardziej przystępny sposób kwestii związanych z lewarowanymi instrumentami pochodnymi. Za nami już ponad siedemdziesiąt odcinków tej serii, a dziś zajmę się możliwościami tradingowymi, jakie dają nam derywaty na kolejny z metali szlachetnych - po złocie, srebrze i palladzie przyszła kolej na tzw. małe srebro, czyli platynę.
Dlaczego “małe srebro” albo raczej “sreberko”?
Dlatego, że platina to po hiszpańsku zdrobnienie od słowa srebro (plata). Oficjalnie przyjęło się, że platyna została odkryta w 1735 w Kolumbii, a swoją niezbyt chlubną nazwę zawdzięcza temu, że początkowo poszukiwacze złota uznawali ją za gorszą i praktycznie bezwartościową odmianę srebra. Z takich ciekawostek warto wspomnieć, że platyna w zasadzie aż do XIX wieku nie miała żadnego konkretnego zastosowania i nie traktowano jej jako metal szlachetny, a w tamtym czasie była wykorzystywana niemal wyłącznie przez oszustów do fałszowania srebrnych monet.
Dzisiaj takie fałszowanie nie miałoby zbyt wiele sensu, bo uncja platyny jest wyceniana na ok. 1000 dolarów, a srebra na mniej więcej czterdzieści razy niższą kwotę.
Zobacz także: Pallad - jak uzyskać dźwignię i możliwość rozgrywania wzrostów oraz spadków na metal szlachetny droższy niż złoto?
Platyna ze względu na swoje właściwości
- podobnie jak omawiany wcześniej pallad - jest wykorzystywana przede wszystkim w przemyśle motoryzacyjnym. Służy do produkcji katalizatorów spalin silników wysokoprężnych, czyli diesli które w ostatnich latach są systematycznie wycofywane z ofert większości producentów samochodów osobowych. Nie zmienia to jednak faktu, że zapotrzebowanie z tej branży w ostatnich latach rośnie ze względu na coraz bardziej restrykcyjne normy emisji spalin. W zeszłym roku ponad 37% całego zapotrzebowania na platynę pochodziło właśnie z przemysłu motoryzacyjnego. To oczywiście znacznie niższy odsetek niż w przypadku palladu, który jest w znacznie większym stopniu uzależniony od koniunktury w branży automotive. Niecałe 30% popytu na platynę pochodzi z branży jubilerskiej, podobnie jak z przemysłu elektronicznego - metal ten wykorzystuje się do produkcji urządzeń pomiarowych, niektórych półprzewodników, a także ogniw paliwowych do pojazdów elektrycznych.
Choć to ostatnie zastosowanie jest w tej chwili szczątkowe, to dla wielu inwestorów jest to nadzieja na przyszłe wzrosty notowań platyny w związku z zieloną rewolucją w motoryzacji, która przynajmniej częściowo może pójść właśnie w kierunku ogniw wodorowych, zamiast wielogodzinnego ładowania baterii w samochodach elektrycznych. Z drugiej jednak strony, część ekspertów w branży twierdzi, że jeżeli ogniwa wodorowe zaczną wypierać elektryki z baterią, to do ich produkcji będzie wykorzystywać się znacznie tańszy i bardziej powszechny kobalt, który ma zbliżone właściwości do platyny. Nadzieją dla platyny są też badania nad wykorzystaniem jej w katalizatorach silników spalinowych (w tym hybryd), które niemal na pewno zostaną z nami dłużej niż diesle. Platyna jest znacznie tańsza od palladu, więc branża motoryzacyjna z pewnością czeka na taką możliwość obniżenia kosztów.
Zobacz także: Instrumenty pochodne na srebro. Jak spekulować na srebrze z dźwignią finansową?
Największym producentem platyny jest RPA, które odpowiada za ponad połowę całkowitej podaży (57% w 2021 roku), na drugim miejscu znajduje się Rosja, jednak odpowiada ona za mniej więcej 10% produkcji, dlatego też wojna na Ukrainie nie była obojętna dla notowań tego surowca. Co roku, ok. 2 mln uncji palladu, czyli ¼ całej podaży, pochodzi z recyklingu, głównie zużytych katalizatorów.
Kontrakty terminowe na platynę
Jeśli natomiast chodzi o możliwości spekulacyjne na rynku platyny, to do dyspozycji mamy instrumenty pochodne, w tym kontrakty terminowe. Podstawowym rynkiem futures dla platyny jest nowojorski Nymex, gdzie znajdziemy kontrakty terminowe o oznaczeniu PLJ. 1 futures ma mnożnik 50 uncji, czyli przy kursie 1000 USD za uncję wartość nominalna kontraktu wynosi 50 000 dolarów. Depozyt zabezpieczający to 7,5% wartości kontraktu, czyli w naszym przypadku 3750 dolarów, co oznacza że najmniejszą pozycję otworzymy dysponując depozytem co najmniej 16 160 PLN, nie wliczając kosztów transakcyjnych.
Co ciekawe futuresy na platynę, również w wersji Mini znajdziemy też na giełdzie w Tokio (wartość kontraktu jest liczona w gramach, a nie uncjach), natomiast dostęp do niej może być utrudniony.
Zobacz także: Złoto z dźwignią finansową - jak spekulować na najpopularniejszym z metali szlachetnych? CFD i futures na złoto
CFD na platynę
Jeśli chodzi o instrumenty pochodne na platynę z rynku OTC, to do dyspozycji mamy oczywiście kontrakty różnicowe, które znajdziemy na platformach większości brokerów CFD z poszerzoną ofertą instrumentów na surowce. Regulacje europejskiego nadzoru ESMA pozwalają brokerom na udostępnienie maksymalnego lewara na poziomie 10:1, czyli 10% depozytu zabezpieczającego. Specyfikacja samego kontraktu może różnić się w zależności od brokera. W przypadku platformy xStation 5 od XTB, wartość lota to 150 uncji, natomiast kontrakty CFD dają nam oczywiście możliwość otwierania pozycji o wolumenie ułamków lota, aż do 1/100, czyli 1 mikro lota. I właśnie taką najmniejszą pozycję przy kursie 1000 USD otworzymy już z depozytem niecałych 650 złotych.
W przypadku CFD na rzadsze metale szlachetne, których rynki są mniej płynne, musimy się oczywiście liczyć z wyższymi spreadami, zazwyczaj przekraczającymi co najmniej 5 pipsów. W przypadku handlu nie-intradayowego pod uwagę trzeba też wziąć dodatkowe koszty utrzymania transakcji pomiędzy sesjami, czyli ujemnymi punktami swapowymi, naliczanymi przy długich i krótkich pozycjach.
