4 listopada kanclerz Olaf Scholz złożył wizytę w Pekinie, gdzie spotkał się z przewodniczącym Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinpingiem oraz premierem Li Keqiangiem. Scholzowi towarzyszyli przedstawiciele niemieckich firm, m.in. Volkswagena, BMW, BASF, Bayera i Deutsche Banku. Jednym z tematów rozmów z przywódcą ChRL była rosyjska inwazja na Ukrainę – kanclerz pokreślił znaczenie wywierania przez Pekin wpływu na Moskwę, by ta przestrzegała zasad Karty Narodów Zjednoczonych. Obie strony spotkania zgodziły się, że groźby dotyczące użycia broni nuklearnej są „nieodpowiedzialne i niebezpieczne”.
W kontekście chińskich dążeń do zajęcia Tajwanu Scholz podkreślił, że RFN, podobnie jak USA i wiele innych państw, prowadzi politykę „jednych Chin”. W związku z tym wszelkich zmian status quo w sprawie wyspy należy dokonywać „jedynie pokojowo i za obopólną zgodą”. Podczas rozmów strona niemiecka poruszyła też kwestię praw człowieka. Zdaniem Scholza powszechny charakter tych reguł i uznanie ich przez wszystkich członków ONZ sprawiają, że przypominanie o konieczności przestrzegania tych zasad nie stanowi ingerencji w sprawy wewnętrzne danego państwa. W tym kontekście wymienił prowincję Sinciang, gdzie dochodzi do masowego łamania praw człowieka wobec Ujgurów i Kazachów.
Kanclerz odniósł się również do chińsko-niemieckich relacji gospodarczych, zwracając uwagę na problemy unijnych firm z dostępem do rynku ChRL. Zaznaczył, że zastosowanie środków gospodarczych przeciwko jednemu z krajów UE de facto wymierzone jest w cały wspólny rynek, a sankcje nałożone przez Pekin na europosłów są nieakceptowalne. Jednocześnie podkreślił znaczenie współpracy Chin, Europy, USA i „innych dużych państw” w walce z globalnymi wyzwaniami, takimi jak COVID-19, zmiany klimatyczne, zabezpieczenie bioróżnorodności, głód i globalne zadłużenie. Scholz poinformował, że uzgodniono powołanie chińsko-niemieckiego dialogu w sprawie klimatu i transformacji energetycznej. Chińskie władze zgodziły się na wykorzystanie szczepionki BioNTechu przeciw COVID-19 do szczepienia cudzoziemców przebywających w Chinach.
Komentarz
- Strategicznymi celami Pekinu wobec Niemiec i UE pozostają utrzymanie jednostronnego otwarcia unijnej gospodarki na chińskie inwestycje i produkty oraz zapewnianie dalszego dostępu podmiotów z Chin do zachodnich technologii. Zachowanie zależności niemieckiej gospodarki od chińskiego rynku (ok. 10% handlu zagranicznego RFN) ma również przyczyniać się do blokowania dążeń Waszyngtonu do koordynacji polityki wobec ChRL z UE. W tym celu Pekin jest gotowy do pewnych ustępstw na rzecz wybranych niemieckich koncernów, zwłaszcza tych mających wpływy w sferach politycznych. Wizycie Scholza towarzyszyła chińska ofensywa propagandowa podkreślająca konieczność wypracowania autonomii strategicznej UE, co w domyśle oznacza nawoływanie do odejścia od sojuszu ze Stanami Zjednoczonymi. Z punktu widzenia narracji wewnętrznej Pekinu przyjazd niemieckiego kanclerza akurat kilka dni po zakończeniu XX Zjazdu Komunistycznej Partii Chin (KPCh) to sposób na wzmocnienie legitymizacji zewnętrznej dla przebudowy systemu społeczno-politycznego zaprowadzonego przez Xi Jinpinga.
- Jeszcze przed wizytą podróż Scholza do Pekinu szeroko komentowano w niemieckich mediach. Główną osią dyskusji był wysoki poziom uzależnienia handlowego i inwestycyjnego gospodarki RFN od Chin. Porównywano je do zależności Niemiec od rosyjskich surowców energetycznych, co budzi obawy o konsekwencje dla tamtejszej gospodarki w przypadku pogorszenia relacji na linii Berlin–Pekin (zob. Niebezpieczne podobieństwo. Ku rewizji polityki RFN wobec Chin)...
