Problem niedoboru gruntów jest wskazywany przez inwestorów jako największa bolączka branży. W związku z powyższym, od kilku lat obserwujemy stałą tendencję wzrostu cen ich nabycia. Jak wynika z ankiety przeprowadzanej cyklicznie przez NBP wśród deweloperów - ceny ziemi netto w przeciętnych lokalizacjach wzrosły średnio o 27% w 2021 roku wobec 13% w 2020 roku i 17% w 2019 roku. W perspektywie kilku ostatnich lat, ceny urosły o kilkadziesiąt procent.
Jako, że cena gruntu stanowi istotną część w kosztorysie całej inwestycji, wzrosty te, znacznie przyczyniły się do podniesienia cen mieszkań w kraju.
Według firmy doradczej JLL, w skali roku średni wzrost cen mieszkań w 6 największych miastach Polski wyniósł od 14% - w Krakowie do 21% – w Łodzi.
Mając na uwadze powyższe, wnosimy o wprowadzenie ułatwień w przekształcaniu gruntów usługowych i handlowych w grunty o przeznaczeniu mieszkaniowym, co walnie przyczyni się do rozwiązania podażowych problemów deweloperów.
Z uwagi na postępującą digitalizację, rozwój e-commerce i zmianę przyzwyczajeń konsumentów –
na znaczeniu straciły wielkopowierzchniowe galerie handlowe. Wpływ na taki rozwój spraw z całą pewnością miał również wybuch pandemii. Duże sieci handlowe, które wprowadzały do Polski pierwsze sklepy wielkopowierzchniowe, takie jak Tesco, nie były w stanie konkurować z dyskontami. Z upływem czasu okazało się, że projekty monofunkcyjne, oferujące swoim klientom przytłaczającą swoim rozmiarem powierzchnię handlową, stały się nierentowne i konieczne było ich wygaszenie.
Podobną sytuację zaobserwować możemy w przypadku usług najmu, które zostały skupione w zagłębiach biurowych, takich jak popularny warszawski „Mordor”. Po latach wiemy już, że przewidziana w tamtym rejonie monokultura biurowa, zupełnie nie przystaje do miejskich realiów i nie odpowiada na potrzeby mieszkańców.
Powyższe problemy galerii handlowych mogłyby zostać wykorzystane do rozwiązania największej z bolączek obecnego rynku deweloperskiego, tj. bardzo niskiej podaży gruntów inwestycyjnych. Trudności te zostały dodatkowo spotęgowane napływem kilku milionów uchodźców z ogarniętej wojną Ukrainy.
Jak szacuje PKO BP w marcu 2022 r. drastycznie spadła dostępna liczba ofert na rynku wynajmu w miastach wojewódzkich
– we Wrocławiu, Krakowie, Gdańsku i Lublinie podaż skurczyła się aż o 60%. Z kolei na największym rynku najmu – w Warszawie – oferta spadła o ponad połowę, co jest sytuacją bez precedensu. Dodatkowo stawki na rynku najmu w ciągu 2 tygodni od rozpoczęcia inwazji wzrosły bardziej niż przez cały rok - we Wrocławiu wynajem jest droższy o 33%, a w Krakowie o 26%.
Jako branża stoimy więc przed ogromnym wyzwaniem zapewnienia odpowiedniej substancji mieszkaniowej Polkom, Polakom i setkom tysięcy, a nawet milionom uchodźców, którzy zdecydują się pozostać w naszym kraju na stałe.
Tym samym, postulujemy o wprowadzenie do ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących mechanizmu pozwalającego przekształcać grunty usługowe i handlowe w grunty o przeznaczeniu mieszkaniowym.
