Afgani, afgańska waluta kontrolowana przez Talibów, w III kwartale 2023 roku okazała się najlepiej zyskującą wobec dolara amerykańskiego spośród wszystkich walut. Nie powinien to być jednak powód do dumy dla rządzących krajem Talibów, bowiem silna waluta może pogłębić poważne problemy gospodarcze kraju.
- Afganistan jest w ruinie po 2 latach rządów Talibów
- Waluta kraju umacnia się wobec USD wskutek radykalnych kroków rządu Afganistanu
- Aprecjacja Afganiego to kolejny problem dla rządzących
Afgani liderem umocnienia wobec dolara (USD) w III kwartale
Wartość afganiego wzrosła o 9% w stosunku do dolara w ciągu ostatnich trzech miesięcy, co czyni go najmocniej umacniającą się walutą wobec USD od początku tego kwartału (od 1 lipca).
Zwyżka afganiego w ostatnich trzech miesiącach to część dłuższego okresu umocnienia. Od początku roku afgańska waluta umocniła się o 14%, co czyni ją trzecią najsilniejszą w stosunku do dolara amerykańskiego w 2023 roku. W tej klasyfikacji ustępuje jedynie kolumbijskiemu peso i rupii lankijskiej.
Powodem umocnienia afgani jest ścisła kontroli walutowa nałożona przez Talibów, która uniemożliwia korzystanie z dolara amerykańskiego i rupii pakistańskiej, dwóch walut najpopularniejszych walut zagranicznych w Afganistanie. Co więcej, zakazany jest także handel i wymiana waluty z pomocą internetu.
Kurs afgani do dolara amerykańskiego (AFN/USD) - 26.09.2023
Źródło: tradingview.com
Jednak pomimo tych środków kontroli, gospodarka Afganistanu stanęła w obliczu poważnych problemów od czasu przejęcia władzy przez Talibów w sierpniu 2021 roku. Naród doświadczył gwałtownego wzrostu bezrobocia, co pogłębiło kryzys humanitarny. Niedawny raport Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża wskazuje, że 79% ludności żyje w ubóstwie, a 44% ma trudności z dostępem do wystarczającej ilości żywności.
????About 2/3 of Afghan families face challenges maintaining their livelihoods. Households have responded by increasing the participation of marginalized groups, such as youth and women, in the labor market.
— Fariha Rashid (@_FarihaRashid_) September 3, 2023
Umocnienie Afgani to problem dla Afgańczyków
Umocnienie waluty w kraju rozwijającym się, takim jak Afganistan, może być szkodliwe. Silna waluta sprawia bowiem, że eksport staje się mniej opłacalny. Produkty eksportowe stają się droższe dla zagranicznych nabywców, co może obniżyć popyt na te produkty i ograniczyć dochody z eksportu.
W rezultacie, umocnienie waluty może wpłynąć na spadek konkurencyjności lokalnych firm, co prowadzi do spadku produkcji i zwolnień pracowników. Co więcej, jeśli kraj ma zadłużenie w obcej walucie, umocnienie własnej waluty może sprawić, że spłata tego długu staje się trudniejsza, ponieważ potrzebne są większe ilości krajowej waluty do spłaty długu w obcej walucie.
Zobacz również: Kurs polskiego złotego jest w tarapatach! “Ja nie rokuję naszej walucie dobrze”, ostrzega Piotr Kuczyński
Umocnienie Afgani nie przekłada się na prosperitę w Afganistanie
Talibowie doszli do władzy w Afganistanie w 2021 roku w wyniku gwałtownej kampanii wojskowej, dwadzieścia lat po ich obaleniu przez wojska amerykańskie. Wykorzystali oni wycofanie się sił międzynarodowych, zwłaszcza USA. Pomogła im także korupcja w afgańskiej biurokracji i masowe poddawanie się sił zbrojnych Afganistanu. Doprowadziło to do upadku rządu afgańskiego i przejęcia przez Talibów kontroli nad większością kraju w sierpniu 2021 roku.
Talibowie narzucili surową interpretację prawa islamskiego, pomimo obietnic poszanowania praw kobiet oraz mniejszości religijnych i etnicznych. Po przekształceniu się z grupy rebeliantów w funkcjonalny rząd, talibowie mieli trudności z zapewnieniem Afgańczykom odpowiednich dostaw żywności i możliwości ekonomicznych.
Pod rządami talibów gospodarka Afganistanu podupadła. Poważnym problemem jest niedożywienie ludności i zaniedbanie podstawowych usług. Setki tysięcy miejsc pracy zostało zlikwidowanych, a większość kobiet ma zakaz pracy.
Polityka gospodarcza talibów okazała się nieskuteczna w walce z deflacją. Ceny w ujęciu rok do roku spadły w Afganistanie o ponad 9% w lipcu, według danych Banku Światowego.
Highlights from the Afghanistan Economic Monitor's recent report:
— Fariha Rashid (@_FarihaRashid_) September 3, 2023
Deflation:
????In July 2023, headline inflation reached -9.1%, with food deflation at 12.6% and non-food segments at 5.0%. Core inflation also fell to -2.8% in June 2023.
Choć spadek cen może wydawać się korzystny dla obywateli Afganistanu, to w długim terminie jest wręcz przeciwnie. Deflacja prowadzi do dalszego spadku cen i tworzenia błędnego kręgu spadającej aktywności gospodarczej. Powoduje to spowolnienie gospodarcze, co skutkuje zmniejszeniem wydatków konsumentów i inwestycji, co z kolei prowadzi do wzrostu bezrobocia.
