Podczas pierwszej fali inflacji żywności w ubiegłym roku globalne ceny kilku kluczowych towarów - takich jak pszenica, olej roślinny i nabiał - wzrosły do bezprecedensowych poziomów. Jednak cukier wyszedł stosunkowo bez szwanku z zawirowań przez prawie cały 2022 rok. W tym roku sytuacja uległa jednak dramatycznej zmianie: ceny kontraktów na cukier na światowych giełdach towarowych są notowane najwyżej od 12 lat.
- Ceny cukru na światowym rynku są najwyższe od ponad dekady
- Wygląda na to, że cena cukru w handlu detalicznym w Polsce jeszcze nie odzwierciedla rajdu globalnych notowań
- Cukier w hurcie jest już jednak w Polsce drogi
Cukier jest rekordowo drogi, to zaboli nasze portfele
Ceny cukru na rynku towarowym dynamicznie wzrastały od początku tego roku, osiągając poziomy niespotykane od ponad dekady. Cena kontraktów na cukier na giełdzie ICE wzrosła od początku 2023 roku o 37%. Z kolei od września 2022 roku o około 50%. Natomiast względem okresu przed pandemią, o 80-100%.
Cukier sprzedawany detalicznie w Polsce jest obecnie ponad dwukrotnie droższy niż we wrześniu 2021 roku, a cena za opakowanie 1 kg oscyluje wokół 6 zł już od roku. Wyższe koszty cukru nieuchronnie oznaczają droższe towary na końcu łańcucha dostaw - na półkach supermarketów.
Cena za 1kg cukru Biały Kryształ
Źródło: dlahandlu.pl
Cukier jest składnikiem niemal każdego przetworzonego produktu spożywczego. Kategorie silnie uzależnione od tego surowca, w tym wyroby cukiernicze i piekarnicze, napoje bezalkoholowe i soki owocowe - również zaliczyły podwyżki cen w ostatnich miesiącach.
“Należy liczyć się z tym, że produkty zawierające znaczące ilości cukru wkrótce zdrożeją. Producenci często nie są w stanie pochłonąć rosnących kosztów produkcji. Dlatego w celu optymalizacji tych kosztów i utrzymania się na rynku zmuszeni są przerzucać je na konsumentów. Natomiast niektórzy z nich, w odpowiedzi na wyższe ceny cukru, mogą zdecydować się zmniejszyć ilość cukru w produktach końcowych lub nawet zmniejszać gramaturę całego produktu, co już w dobie wysokiej inflacji stawało się dość powszechną praktyką.” - dla redakcji FXMAG skomentował Marcin Stradowski, partner i trader w firmie handlowej Foodcom, specjalizującej się w hurtowym handlu cukrem.
Zobacz także: Cena złota na tym rynku bije rekordy! Rząd zaciekle broni waluty
Cukier drogi na rynku, to wkrótce cukier drogi na półkach
“Rynki nie działają w próżni, więc jeśli na świecie występują kłopoty z podażą lub produkcją cukru, to odbija się to też na rynku europejskim – jak to miało miejsce na przykład z wprowadzeniem zakazu eksportu cukru w Indiach. “ - zaznaczył Marcin Stradowski, partner w Foodcom.
Wzrost cen cukru na rynku towarowym to efekt wielu czynników. Przede wszystkim, były to niekorzystne warunki pogodowe wpływające na uprawy buraków cukrowych w całej Europie. Podobnie było także w krajach opierających produkcję na trzcinie cukrowej, takich jak Indie czy Brazylia. Około 80% cukru na świecie produkuje się z trzciny cukrowej uprawianej w ciepłym klimacie. Pozostałe 20% pochodzi z buraków cukrowych, które są uprawiane głównie w klimacie umiarkowanym.
“Rekordowo wysoki poziom cen cukru na rynkach międzynarodowych jest wynikiem zarówno jego spadku produkcji w Indiach, Chinach czy Tajlandii, jak i mniejszych zbiorów buraków w całej Unii Europejskiej.” - stwierdził Marcin Stradowski z Foodcom.
Cykliczne zjawisko pogodowe “El Niño” rozpoczyna się we wrześniu tego roku, a jego wpływ na uprawy cukru jest natychmiastowy. Może to sprawić, że pogoda w Tajlandii, Indiach i Australii - trzej największych eksporterach po Brazylii będzie bardziej sucha niż zwykle, co przełoży się na plony.
Cena kontraktów na cukier na giełdzie ICE (w centach za funt)
Źródło: tradingview.com
”Głównym wyzwaniem w globalnych dostawach cukru okazały się niekorzystne warunki pogodowe spowodowane El Niño. W rezultacie niskie opady deszczu w kluczowych regionach Indii, drugiego co do wielkości producenta cukru na świecie, doprowadziły do obniżenia plonów trzciny cukrowej, co z kolei skłoniło rząd Indii do zatrzymania eksportu cukru. Dodatkowo w Brazylii, u największego na świecie producenta cukru, cukrownie wolą przerabiać trzcinę cukrową na bioetanol zamiast na cukier. Ze względu na rosnące ceny ropy naftowej, stało się to dużo bardziej opłacalne. Zmniejszenie globalnej podaży w połączeniu z silnym popytem ze strony producentów przetwórstwa żywnościowego dodatkowo wzmaga presję na wyższe ceny cukru.” - dodał ekspert rynku cukru z Foodcom.
Oprócz problemów z pogodą, producenci cukru zmagają się również z gwałtownie rosnącymi kosztami produkcji. Droższe są nawozy, wyższe rachunki za energię, wzrosły także płace - w skrócie: inflacja.
Alvean, największa na świecie firma handlująca cukrem, powiedziała, że spodziewa się globalnego deficytu cukru w sezonie 2023-2024 roku na poziomie 5,4 milionów ton. Roczna produkcja w sezonie 2022-2023 wyniosła 177,3 miliona ton.
The FAO Sugar Price Index averaged 148.2 points in August, up 1.9 points (1.3%) from July and up 37.7 points (34.1 %) from the same month last year.
— Sugar Market News (@SugarAlerts) September 11, 2023
The increase was mainly due to concerns over the impact of El Niño on global production prospects. Below-average rains in India… pic.twitter.com/UNdJOIPjSs
Prognozy rynkowe banku inwestycyjnego Rabobank wskazują na stabilizację cen cukru pod koniec 2023 roku, a potem ich spadek w 2024 roku. Należy jednak zauważyć, że prognozy są nierozerwalnie związane z warunkami pogodowymi.
"Obawy przed skutkami El Niño wyraźnie przyczyniły się do 40-procentowego wzrostu obserwowanego do tej pory w tym roku.” - zauważyli analitycy Rabobank.
Opady w Indiach w okresie od czerwca do sierpnia były o 10% mniejsze niż zwykle, a w sierpniu były najniższe od 1901 roku, co budzi niepokoje o mniejszą produkcję i możliwość ograniczenia eksportu cukru.
Cukier gwałtownie podrożał ostatnio w związku ze spekulacjami, że Indie wkrótce ogłoszą ograniczenia eksportu cukru. Rząd tego kraju rozważą zakazanie swoim cukrowniom eksportu cukru w sezonie 2023/24 rozpoczynającym się w październiku z uwagi na niskie opady. Indyjskie ministerstwo żywności stwierdziło, że podejmie ostateczną decyzję w sprawie eksportu cukru w sezonie 2023/24, gdy dostępne będą rzeczywiste szacunki całkowitej produkcji.
Zobacz również: Kurs polskiego złotego jest w tarapatach! “Ja nie rokuję naszej walucie dobrze”, ostrzega Piotr Kuczyński
Czy ceny cukru wzrosną?
Trend wzrostowy notowań kontraktów na cukier jest silny i łatwo dostrzegalny. Czy będzie kontynuowany? Spytaliśmy o to eksperta rynku cukru z warszawskiej firmy Foodcom:
“Cena cukru jest silnie uzależniona od stosunku podaży do popytu. Jeśli podaż jest niska w porównaniu do popytu, ceny mogą wzrosnąć. A biorąc pod uwagę wszystkie czynniki – niższe niż w poprzednim roku wyniki kampanii cukrowniczej 2022/23, spadek łącznej światowej produkcji cukru, topniejące zapasy surowca, wzrost kosztów energii, produkcji oraz całego procesu logistycznego: wszystko wskazuje na to, że wysokie ceny cukru mogą z nami zostać nawet do przyszłego roku.“ - podsumował Marcin Stradowski, partner w firmie handlowej Foodcom.
Czytaj również: Ropa znów drożeje, a paliwa na polskich stacjach... tanieją. Wyjaśniamy dlaczego
Drogi Czytelniku!
Zapraszamy do wzięcia udziału w 21 edycji Ogólnopolskiego Badania Inwestorów (OBI) przeprowadzanego przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych (SII). Wypełniając ankietę prosimy - nie zapomnij o FXMAG.pl!
