W ubiegłym tygodniu poznaliśmy istotne dane z amerykańskiej gospodarki. Zgodnie z drugim szacunkiem sprowadzone do wymiaru rocznego tempo wzrostu amerykańskiego PKB w III kw. zwiększyło się do 2,1% wobec 2,0% w pierwszym szacunku, kształtując się lekko poniżej oczekiwań rynku (2,2%). Rewizja w górę wynikała z wyższych wkładów konsumpcji prywatnej (1,18 pp. w drugim szacunku wobec 1,08 pp. w pierwszym szacunku), zapasów (2,13 pp. wobec 2,07 pp.) oraz wydatków rządowych (0,16 pp. wobec 0,14 pp.), podczas gdy przeciwny wpływ miały niższe wkłady inwestycji (-0,20 pp. wobec -0,14 pp.) oraz eksportu netto (-1,16 pp. wobec -1,14 pp.).
Tym samym drugi szacunek potwierdził, że głównym źródłem wzrostu gospodarczego w USA w III kw. były zapasy podczas gdy w II kw. była to konsumpcja prywatna. Taka struktura wzrostu gospodarczego odzwierciedla odbudowę zapasów, a także efekt wysokiej bazy w przypadku konsumpcji prywatnej związany z realizacją odłożonego popytu w II kw. dodatkowo wzmocnionego przez wypłatę środków w ramach pakietu Bidena. W ubiegłym tygodniu opublikowane zostały także dane nt. inflacji PCE, która zwiększyła się w październiku do 5,0% r/r wobec 4,4% we wrześniu, co było efektem wyższej dynamiki cen żywności, nośników energii oraz inflacji bazowej PCE (4,1% r/r w październiku wobec 3,7% we wrześniu). W ubiegłym tygodniu poznaliśmy również wstępne dane nt. zamówień na dobra trwałe, które zmniejszyły się w październiku o 0,5% m/m wobec spadku o 0,4% we wrześniu, kształtując się poniższej oczekiwań rynku (0,3%). Bez uwzględnienia środków transportu miesięczna dynamika zamówień na dobra trwałe zmniejszyła się w październiku do 0,5% wobec 0,7% we wrześniu. Tym samym wielkość zamówień na dobra trwałe w USA była w październiku o 12,6% wyższa niż w lutym 2020 r., czyli ostatnim miesiącu bez silnego wpływu pandemii na zamówienia. Z kolei wielkość zamówień na cywilne dobra kapitałowe z wyłączeniem zamówień na samoloty była w październiku już o 21,1% wyższa niż w lutym 2020 r., co wskazuje na perspektywę kontynuacji ożywienia inwestycji w USA w kolejnych miesiącach.
W ubiegłym tygodniu poznaliśmy również dane z amerykańskiego rynku pracy
Liczba wniosków o zasiłek dla bezrobotnych zmniejszyła się do 199 tys. wobec 270 tys. dwa tygodnie temu, kształtując się wyraźnie poniżej oczekiwań rynku (260 tys.). Z kolei liczba kontynuowanych wniosków obniżyła się do 2,0 mln wobec 2,1 mln. Bezpośrednio przed wybuchem pandemii liczba kontynuowanych wniosków o zasiłek dla bezrobotnych wynosiła 1,7 mln. Choć uważamy, że ubiegłotygodniowe dane są w znacznym stopniu zniekształcone przez długi weekend w USA, to nie zmieniają one naszej oceny, że sytuacja na amerykańskim rynku pracy stopniowo poprawia się i znajduje się on coraz bliżej równowagi. W ubiegłym tygodniu opublikowane zostały również dane nt. sprzedaży domów na rynku wtórnym (6,34 mln w październiku wobec 6,29 mln we wrześniu) oraz sprzedaży nowych domów (745 tys. wobec 742 tys.), które wskazały na utrzymującą się wysoką aktywność na amerykańskim rynku nieruchomości.
Na pogorszenie nastrojów konsumenckich wskazał finalny indeks Uniwersytetu Michigan, który zmniejszył się w listopadzie do 67,4 pkt. wobec 71,7 pkt. w październiku i 66,8 pkt. we wstępnym szacunku. Spadek indeksu wynikał ze zmniejszenia jego składowych zarówno dla oceny bieżącej sytuacji, jak i oczekiwań. Czynnikami ograniczającymi poprawę nastrojów gospodarstw domowych w USA są wysoka inflacja oraz wygasanie efektu wypłat środków w ramach pakietu fiskalnego Bidena. Ze względu na silniejszy od naszych oczekiwań wpływ wariantu delta na aktywność gospodarczą w USA zdecydowaliśmy się obniżyć naszą prognozę PKB w tym kraju. Obecnie oczekujemy, że zwiększy się on w 2021 r. o 5,6% wobec spadku o 3,5% w 2020 r., a w 2022 r. wzrośnie o 3,8% (odpowiednio 6,1% i 4,0% przed rewizją).
Zgodnie ze wstępnymi danymi zagregowany indeks PMI (dla przetwórstwa i sektora usług) w strefie euro zwiększył się w listopadzie do 55,8 pkt. wobec 54,2 pkt. w październiku, kształtując się wyraźnie powyżej oczekiwań rynku (53,1 pkt.) oraz naszej prognozy (52,9 pkt.)
Wzrost zagregowanego indeksu PMI wynikał z wyższych składowych indeksu zarówno dla aktywności biznesowej w usługach, jak również bieżącej produkcji w przetwórstwie. Wzrost indeksów PMI miał szeroki zakres geograficzny i został odnotowany w Niemczech, we Francji jak i pozostałych gospodarkach strefy euro objętych badaniem. Mimo lepszych od oczekiwań wyników badań koniunktury w strefie euro na uwagę zasługuje dalszy spadek zagregowanego wskaźnika dla oczekiwanej produkcji w horyzoncie roku, który obniżył się dla Niemiec i Francji, jaki i całej strefy euro. Jego spadek wynika z obaw respondentów o wpływ kolejnych fal pandemii na aktywność gospodarczą, w szczególności w sektorze usług, a także utrzymujących się barier podażowych. Z punktu widzenia sytuacji polskiego eksportu szczególnie istotne są tendencje w Niemczech, gdzie indeks PMI dla przetwórstwa zmniejszył się w listopadzie do 57,6 pkt. wobec 57,8 pkt. w październiku. Spadek indeksu wynikał z niższych wkładów jego składowych dla zatrudnienia i czasu dostaw, podczas gdy przeciwny wpływ miały wyższe wkłady składowych dla nowych zamówień, bieżącej produkcji oraz zapasów. W strukturze danych z Niemiec warto zwrócić uwagę na utrzymujący się wzrost indeksów zarówno dla cen surowców i półproduktów, jaki cen produktów finalnych, będący efektem barier podażowych. Uważamy, że bariery podażowe pozostaną w kolejnych miesiącach czynnikiem ograniczającym aktywność w niemieckim przetwórstwie, co będzie negatywne dla aktywności w sektorach polskiego przetwórstwa o wysokim udziale sprzedaży eksportowej w przychodach (por. MAKROpuls z 22.11.2021). Wyniki badań koniunktury w strefie euro stanowią lekkie ryzyko w górę dla naszej prognozy, zgodnie z którą kwartalna dynamika PKB w obszarze wspólnej waluty zmniejszy się w IV kw. do 1,1% wobec 2,2% w II kw.
Zgodnie z finalnym szacunkiem PKB w Niemczech zwiększyło się w III kw. o 1,7% kw/kw wobec wzrostu o 2,0% w II kw. (2,5% r/r w III kw. wobec 10,4% w II kw.) wobec oczekiwań rynku na poziomie odpowiednio 1,8% kw/kw i 2,5% r/r.
Źródłem zmniejszenia kwartalnej dynamiki PKB były niższe wkłady spożycia publicznego (-0,5 pp. w III kw. wobec 1,0 pp. w II kw.) oraz inwestycji (-0,5 pp. wobec 0,3 pp.), podczas gdy przeciwny wpływ miały wyższe wkłady spożycia prywatnego (3,0 pp. wobec 1,8 pp.), zapasów (-0,1 pp. wobec -0,5 pp.) oraz eksportu netto (-0,2 pp. wobec -0,6 pp.). Tym samym głównym źródłem wzrostu niemieckiego PKB w III kw., podobnie jak w II kw., było spożycie prywatne. Jednocześnie odsezonowany poziom niemieckiego PKB w III kw. był o 1,1% niższy niż IV kw. 2019 r., czyli przed wybuchem pandemii. Uwzględniając naszą prognozowaną ścieżkę PKB w Niemczech oczekujemy, że przekroczy on poziom sprzed pandemii dopiero w II kw. 2022 r.
Indeks Ifo obrazujący nastroje niemieckich przedsiębiorców reprezentujących przetwórstwo, budownictwo, handel i usługi zmniejszył się w listopadzie do 96,5 pkt. wobec 97,7 pkt. w październiku, kształtując się zgodnie z oczekiwaniami rynku (96,5 pkt.)
Spadek indeksu wynikał ze zmniejszenia jego składowych zarówno dla oceny bieżącej sytuacji jak i oczekiwań. W ujęciu sektorowym pogorszenie koniunktury odnotowano we wszystkich analizowanych sektorach: w usługach, handlu, przetwórstwie i budownictwie, przy czym najsilniej nastroje pogorszyły się w usługach, co można wiązać ze znacznym wzrostem liczby zakażeń koronawirusem w Niemczech (por. COVID Dashboard). Prognozujemy, że PKB w Niemczech wzrośnie w 2021 r. o 3,0% wobec spadku o 4,6% w 2020 r.
