Czy publikacje ważnych danych makroekonomicznych są jedynie pretekstem do zajęcia odpowiednich pozycji? Fiboteam przez ostatnie kilka lat szukał odpowiedzi na pytanie: czy jesteśmy w stanie znacząco zwiększyć skuteczność układów harmonicznych? Jeśli tak, to od czego to zależy? Znamy już odpowiedź na to pytanie. Zacznijmy jednak od samego początku.
Formacje XABCD stają się coraz bardziej popularne w polskim tradingu mimo, że na rynkach zagranicznych są one stosowane przez profesjonalnych traderów już od bardzo dawna. Podstawowe układy typu Gartley czy Butterfly są znane (patrz: poprzedni numer FXMAG), dlatego też przedstawiamy harmoniczny charakter rynku w nieco innym ujęciu.
Grafika 1
Na pierwszy rzut oka powyższe formacje wydają się być bardzo zbliżone i podobne do siebie. Zwróćmy jednak uwagę na pewien szczegół - położenie punktu B. Układ Gartleya – jeden z naszych ulubionych patternów, w ciągu ostatnich lat pojawiał się na rynku walutowym rzadziej niż obserwowaliśmy w latach 2008 – 2010. Chcąc zająć odpowiednią pozycję wciąż coś nam nie pasowało… Okazało się, że układy były za płytkie, a fundamentalne założenia nie zostały spełnione.
Punkt D (najważniejszy we wszystkich formacjach harmonicznych) był położony prawidłowo - na wysokości 78,6% wewnętrznego mierzenia Fibonacciego, względem fali inicjującej ruch, jednak fala AB była często krótsza niż fala CD, przez co położenie punktu B było zazwyczaj w połowie fali XA.
Biorąc pod uwagę to, że rynki ewoluują, a pewne struktury i stałe układy geometryczne nie pojawiają się tak często i precyzyjnie, postanowiliśmy zbadać ten temat dokładniej. Wyniki były zaskakujące! Rynki po 2011 roku lekko zmieniły swoją geometryczną strukturę. Coraz więcej zaczęło pojawiać się układów nienazwanych, które po odpowiedniej weryfikacji faktycznie miały wewnętrzną logikę. Najczęściej były to układy swoim kształtem przypominające dobrze nam znaną formację Gartleya, jednak jak to często bywa, diabeł tkwił w szczegółach…
Najważniejszym elementem w całej geometrycznej układance był punkt B, który wypadał bezpośrednio na poziomie 50% wewnętrznego zniesienia Fibonacciego.
Zwróćmy uwagę na cały proces, jaki zaczął się 3 lutego na parze walutowej USDCAD, kiedy to silna i dynamiczna świeca dzienna wybiła i, co ważne, zamknęła się poniżej niebieskiego prostokąta overbalance. W ten sposób uzyskujemy dwie ważne informacje od rynku:
- Prawdopodobnie nadchodzi korekta wyższego rzędu lub nawet zmiana trendu,
- Pojawia się wyraźna presja podaży, dlatego nastawiamy się na wyszukiwanie okazji prospadkowych. Od tej pory interesują nas tylko krótkie pozycje na rynku.
Grafika 2
Trading to statystyka, a statystyka pokazuje nam pewne zależności, jakie z dużą precyzją są respektowane przez rynek. Doskonałym przykładem jest poniższe zachowanie ceny na Kanadyjczyku. Przez kilkanaście kolejnych godzin rynek bardzo precyzyjnie bronił układu overbalance - podtrzymując w ten sposób kierunek obecnego trendu.
Grafika 3
Bardzo ważnym momentem, dla tradera pozycyjnego, były świece wybijające dany układ geometryczny. W tym wypadku kluczowe okazały się świece z godziny 8:00 oraz 12:00. Zwróćmy uwagę na to, jak dynamicznie rynek wybił dołem niebieski prostokąt, pokazując nam w ten sposób przyszły kierunek transakcji.
Zapamiętajmy! Zanegowany układ overbalance daje nam informację co do przyszłego kierunku zagrania!
Grafika 4
Kolejnym krokiem który wykonujemy, jest odpowiedni pomiar całej spadkowej fali. W celu oszacowania potencjalnych oporów na rynku nanosimy narzędzie Fibonacci – Poziomy, gdzie początkowym punktem zaczepienia jest szczyt z dnia 30 stycznia 2015 w okolicach ~1,2797. Koniec mierzenia wypada natomiast na lokalnym ekstremum z dnia 3 lutego 2015, ~1,2350. Tym prostym mierzeniem jesteśmy w stanie odpowiednio pozycjonować warianty harmoniczne, których koniec powinien wypadać na konkretnych współczynnikach Fibonacciego.
Grafika 5
Pierwsza wyraźna reakcja ceny nastąpiła na poziomie 50% wewnętrznego zniesienia Fibonacciego (4.02.2015). Cena zareagowała wyraźnymi kilkunastogodzinowymi spadkami na blisko 200 pipsów.
Zachowanie ceny wciąż było bacznie obserwowane przez nas, gdyż kluczową informacją z punktu widzenia tradera harmonicznego, było położenie świecy z dnia 6 lutego 2015. Cena nie wybiła wcześniejszego dołka z 2 lutego i znajdowała się ponad 20 pipsów wyżej od tego miejsca. Rynek w ten sposób dał nam jasną informację o możliwym wystąpieniu wewnętrznego układu harmonicznego. Na ten moment przyjęliśmy dwa przewodnie warianty, których częścią składową jest mierzenie 50% fibo:
- Bat Pattern
- Leonardo Pattern
Zapamiętajmy! Punkt „C” formacji harmonicznej prospadkowej nie może znajdować się poniżej punktu „A”!
Grafika 6
Ogólna struktura oraz budowa każdego układu harmonicznego jest stosunkowo prosta. Oto podstawowe założenia:
- Każda formacja harmoniczna składa się z 4 fal.
- Każdy układ harmoniczny oznaczony jest kolejno literami X-A-B-C-D.
- Wewnętrzne układy harmoniczne oparte są na 3 - falowej korekcie prostej.
Grafika 7
11 lutego 2015, o godzinie 16:00, wystąpiła bardzo wymowna formacja świecowa shooting star, która potwierdziła dodatkowo, jak ważny jest punkt D formacji harmonicznej Leonarda.
Zapamiętajmy! Formacje świecowe są wspaniałym potwierdzeniem punktu D układów harmonicznych!
Mając na uwadze cały kontekst rynkowy, jaki wyrysował się od momentu przebicia dołem ważnego układu „overbalance” (3 luty 2015), wciąż aktualny pozostawał scenariusz spadkowy. Odwrócenie trendu, a także cały proces dystrybucji, jest na rynku procesem złożonym i dosyć mocno wydłużonym w czasie. Doskonale widoczna konsolidacja, oparta na korekcie płaskiej, trwająca od początku lutego, potwierdzała te zależności oraz nasze przypuszczenia co do dalszego ruchu ceny.
Dzień 24 lutego okazał się kluczowy… Dlaczego? Z kilku bardzo ważnych powodów:
- Rynek w tym dniu doszedł ponownie do strefy podażowej, wynikającej z położenia 78,6% wewnętrznego mierzenia Fibonacciego (wcześniejszy punkt D formacji harmonicznej Leonarda).
- Wystąpił motyw amerykański sygnalizujący możliwy moment zwrotny na rynku w określonej godzinie.
- Utworzył się dynamiczny Double Top – dając w ten sposób ponowną szansę wejścia w krótką pozycję.
Grafika 8
To co się stało o godzinie 20:00 nie było przypadkiem! Rynek do tego podażowego impulsu prawdopodobnie pozycjonowany był dużo wcześniej. Cały proces widocznej dystrybucji na fali CD korekty płaskiej wyraźnie na to wskazywał.
Czy zatem można postawić tezę, że rynek USDCAD był odpowiednio pozycjonowany i jedyne czego potrzebował to wystąpienie wyraźnego impulsu podażowego, które można by było logicznie wyjaśnić? Sprawdźmy zatem, co takiego ważnego wydarzyło się w dniu 24 lutego o godzinie 20:00…
Otóż dokładnie o tej godzinie zaczął przemawiać Szef Banku Centralnego Kanady - S. Poloz, który w swoim wystąpieniu poruszył kilka ważnych tematów:
- Stwierdził, że Kanada pozostanie elastyczna w sprawie stóp procentowych.
- Co za tym idzie wyraźne spowolnienie rynku pracy jest jednym z głównych powodów niskich stóp procentowych.
- Wyraźny wpływ na gospodarkę ma spadek ropy, który w większości oznacza cięcia pensji o blisko 3%.
Przemówienie Szefa Banku Kanady nie było zatem pozytywne, jednak mimo wszystko USD/CAD notował w tym dniu, w godzinach wieczornych (polskiego czasu), coraz to niższe dzienne minima.
Czy tak naprawdę przemówienie Stephena Poloza było zaskoczeniem dla rynku? Oto kilka niepodważalnych faktów technicznych:
- Rynek USDCAD tego samego dnia testował wcześniejszą strefę podażową wynikającą z położenia 78,6% fibo – wypełniając w ten sposób rynek od strony technicznej.
- O godzinie 16:00 nastąpiło silne podbicie w górę na pojedynczej świecy jednogodzinowej, jednak knot tej świecy nie wybił nowego ekstremum!
- Bezpośrednio przed przemówieniem rynek kilkukrotnie reagował na wewnętrzne mierzenie Fibonacciego 61,8% (proszę sprawdzić, jak precyzyjnie rynek od tego miejsca się odbijał).
Grafika 9
Po kilku latach intensywnych obserwacji stwierdzamy, że rynek bardzo często wypełnia układy harmoniczne, których koniec zbiega się w czasie z ważną godziną z kalendarza ekonomicznego.
Pojawia się zatem zasadnicze pytanie: czy to przypadek? Czy raczej z góry zaplanowany porządek techniczny, którego katalizatorem są odczyty i publikacje fundamentalne?
Grafika 10
