Dynamika konsumpcji prywatnej w 2Q br. pozostała solidna (6,4% r/r oraz +2,1% kw/kw), pomimo wysokiej inflacji oraz rosnących stóp procentowych. Wsparciem krajowej konsumpcji był niewątpliwie napływ uchodźców z Ukrainy, który wsparł wydatki na żywność, wyroby farmaceutyczne oraz odzież i obuwie.
Dane wysokiej częstotliwości wskazują jednak coraz wyraźniejsze wyhamowywanie konsumpcji i wygasanie motorów, które dotychczas napędzały wydatki konsumpcyjne. Z tego też powodu w kolejnych kwartałach oczekujemy wyraźnego wyhamowania popytu konsumpcyjnego. Na konsumpcji najsilniej ciążyć będzie wysoka inflacja, która zmniejsza siłę nabywczą dochodów rozporządzalnych. W sierpniu realna dynamika wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw była ujemna i wyniosła -3,4% r/r.
Obecnie obawy przed wysoką inflacją mają silniejszy wpływ na nastroje konsumentów niż obawy przed wzrostem bezrobocia. Historycznie to ryzyko utraty pracy silniej oddziaływało na nastroje konsumentów, natomiast obecnie to wysoka inflacja wywiera mocniejszy wpływ na zachowania konsumentów. Indeks BWUK odzwierciedlający bieżące nastroje konsumentów spadł w sierpniu br. do poziomu najniższego w historii badania. Natomiast wyprzedzający wskaźnik nastrojów konsumenckich spadł do poziomu najniższego od maja 2020.
Nie będzie to sprzyjało zwyżce wydatków konsumpcyjnych. Wzrost wynagrodzeń nie nadąża na wzrostem inflacji i w najbliższych kwartałach ten obraz nie ulegnie zasadniczej zmianie. W takich uwarunkowaniach oczekujemy wyraźnego ograniczenia popytu na usługi oraz dobra trwałe, co już teraz sygnalizują dane o koniunkturze GUS, gdzie komponent bieżącej oraz spodziewanej produkcji najsilniej spada w przedsiębiorstwach produkujących dobra konsumpcyjne trwałego użytku.
Jak już wskazywaliśmy w poprzednich raportach wykorzystane zostały nadwyżkowe oszczędności, które zakumulowane były w okresie pandemii i czynnik ten nie stymuluje już konsumpcji. Dodatkowo, wzrost stóp procentowych ograniczył dostępność kredytów na cele konsumpcyjne, choć należy zauważyć, że wartość nowoudzielonych kredytów na cele konsumpcyjne utrzymuje się na tylko nieznacznie niższych poziomach niż przed rozpoczęciem cyklu podwyżek stóp procentowych.
Wygasać również będzie prokonsumpcyjny efekt napływu uchodźców z Ukrainy, ponieważ ich część wróciła już do kraju. Z drugiej strony wsparciem konsumpcji będzie ekspansywna polityka fiskalna, która częściowo łagodzi społeczne koszty inflacji (m.in. dodatek węglowy, tarcza antyinflacyjna). Ich efektem będzie wsparcie dochodów rozporządzalnych, a w rezultacie także konsumpcji. Wyhamowanie konsumpcji było naszym scenariuszem bazowym i dane za lipiec-sierpień oczekiwania te utrwalają.
