Zgodnie z prognozą USDA z 10 maja światowa produkcja nasion i owoców najważniejszych roślin oleistych w sezonie 24/25 zwiększy się do 687,1 mln t wobec 658,1 mln t w sezonie 23/24 (+4,4%), co będzie przede wszystkim efektem wyższych zbiorów soi (+6,4%). Wyższe zbiory soi wynikać będą ze zwiększenia jej produkcji w Brazylii (+9,7%) i w USA (+6,9%). W obu tych przypadkach zwiększenie produkcji soi będzie efektem zarówno wyższej powierzchni jej zasiewów, jak również przewidywanych wyższych plonów.
Popyt na rośliny oleiste wspierany przez ich relatywnie niskie ceny
Zgodnie z prognozą USDA globalne zużycie nasion i owoców roślin oleistych w sezonie 24/25 zwiększy się do 665,5 mln t wobec 645,3 mln t w sezonie 23/24 (+3,1%). W kierunku wzrostu zużycia roślin oleistych oddziaływać będą ich relatywnie niskie ceny w połączeniu ze zwiększoną dostępnością. Pozytywny dla zużycia roślin oleistych jest również obserwowany w ostatnich miesiącach wzrost cen ropy naftowej, który oddziałuje w kierunku zwiększenia ich wykorzystania do produkcji biopaliw.
Silny wzrost światowych zapasów roślin oleistych
W warunkach wyraźnie wyższej produkcji roślin oleistych od ich zużycia w sezonie 24/25 prognozowany jest wzrost ich światowych zapasów do 144,8 mln t wobec 128,4 mln t w sezonie 23/24 (+12,8%). W konsekwencji wskaźnik zapasy końcowe/zużycie zwiększy się do 21,8% wobec 19,9%, osiągając najwyższą wartość od sezonu 18/19.
Niższa dostępność rzepaku w Europie
Zgodnie z szacunkami USDA produkcja rzepaku w sezonie 24/25 zmniejszy się nieznacznie do 88,3 mln t wobec 88,4 mln t w sezonie 23/24 (-0,1%). Na względną stabilizację produkcji rzepaku złożą się jego wyższe zbiory w Australii (+14,0%) i Kanadzie (+4,3%) oraz ich spadek w UE (-5,0%) i Ukrainie (-15,9%). Tym samym prognozy wskazują na niższą dostępność rzepaku w Europie w sezonie 24/25.
Spadek światowych zapasów rzepaku
Światowe zużycie rzepaku w sezonie 24/25 zwiększy się do 88,3 mln t wobec 88,2 mln t w sezonie 23/24 (- 0,1%), do czego przyczynią się jego relatywnie niskie ceny. W konsekwencji światowe zapasy rzepaku obniżą się w sezonie 24/25 do 7,8 mln t wobec 8,1 mln t w sezonie 23/24 (-4,1%). W efekcie wskaźnik zapasy końcowe/zużycie zmniejszy się do 8,9% wobec 9,3%, sygnalizując nieznaczne zmniejszenie dostępności rzepaku na światowym rynku.
Przestrzeń do dalszego silnego wzrostu cen rzepaku jest ograniczona
Choć ostatnie miesiące przyniosły wzrost cen rzepaku wspierany przez obawy o jego obniżoną dostępność w Europie w sezonie 24/25 to uważamy, że przestrzeń do dalszego silnego zwiększenia cen jest ograniczona. Wynika to z prognozowanego wyraźnego wzrostu światowych zapasów roślin oleistych ogółem, w szczególności soi, które mają charakter substytucyjny względem rzepaku. Uwzględniając czynniki krajowe prognozujemy, że na koniec 2024 r. cena skupu rzepaku wyniesie ok. 2100 zł/t i ok. 2250 zł/t na koniec 2025 r. Głównymi czynnikami ryzyka dla naszej prognozy jest kształtowanie się warunków agrometeorologicznych wśród kluczowych producentów i eksporterów roślin oleistych.
Zobacz także: Ceny pszenicy w Polsce. Odbicie cen, spadek zapasów
