Cena aluminium w 3-miesięcznych kontraktach futures na London Metal Exchange (LME) przekroczyła 2 750 USD/t. Był to najwyższy kurs od dekady. Sporo zamieszania na rynku wprowadził niedzielny zamach stanu w Gwinei, czołowym dostawcy boksytów. W dłuższej perspektywie analitycy spodziewają się trwałych i głębokich deficytów metalu, co będzie wspierać cenę aluminium. Na koniunkturę mają wpływ zakłócenia produkcji w Chinach, co opóźnia rozruch nowych mocy hutniczych – powiedziała FXMAG Wan Ling, analityczka CRU Group. Chińskie władze wywierają presję na producentów, aby korzystali z zielonej energii w celu ograniczenia emisji dwutlenku węgla – na ten aspekt w rozmowie z FXMAG zwrócił uwagę Tomasz Niewiński, analityk PKO BP.
Kurs srebrzystego metalu ustanowił wieloletnie maksimum
W poniedziałek na zamknięciu londyńskiej LME notowania futures w 3-mies. dostawie przekroczyły 2 750 USD/t i były na najwyższym poziomie od kwietnia 2011 roku. Od początku roku cena aluminium zyskała już ponad 39 proc., a w rocznej perspektywie niemal 53 proc. Siła trendu jest tak znaczna, że wykres zaczyna przypominać hiperbolę.
Po raz ostatni tak silna fala wzrostowa na tym metalu wystąpiła w latach 2015-2018. Została ona zapoczątkowana w listopadzie 2015 i zakończyła się w kwietniu 2018 – w tym okresie aluminium poszło w górę o ok. 81 proc.
Wykres 1 – Cena kontraktów futures z giełdy LME z 3-miesięczną dostawą i zapasy metalu na LME
Źródło: opracowanie PKO BP na podstawie danych Refinitiv
W odpowiedzi na rosnące ceny metalu wzrostami zareagowały akcje wielu spółek związanych z wydobyciem i przetwórstwem aluminium. Kilkudziesięcioprocentowe zwyżki kursów od początku roku nie należą do rzadkości – w tym gronie wyróżnia się amerykańska Alcoa, która zyskała blisko 90 proc.
Na świecie coraz bardziej powszechny staje się zdywersyfikowany model prowadzenia działalności związanej z branżą aluminiową
Klasyczny model, w którym występują spółki zajmujące się wydobyciem (downstream), przetwórstwem (midstream) i dystrybucją produktu (upstream) ulega coraz bardziej zatarciu. Często są to zintegrowane pionowo organizacje, które przechwytują marże na wielu etapach budowania wartości dodanej w cyklu produkcyjnym – od wydobycia, poprzez produkcję półfabrykatów, a skończywszy na „czystym” aluminium.
Wykres 2 – Zmiana kursów akcji spółek związanych z aluminium od początku roku w interwale dziennym
Legenda – objaśnienie tickerów akcji: ACH – Aluminum Corporation of China, AA – Alcoa, 486 – Rusal, NHY – Norsk Hydro, KTY – Kęty, AML - Alumetal
Źródło: TradingView
GOSPODARKA NIE OBĘDZIE SIĘ BEZ ALUMINIUM
Aluminium jest metalem lekkim, odpornym na korozję, a do tego wykazuje dobre przewodnictwo elektryczne i cieplne, a także jest paramagnetyczne. Produkuje się je z tlenku glinu. Rudą o najwyższym stężeniu tlenku glinu jest boksyt (składa się głównie z wodorotlenków glinu). Mniejsze zastosowanie w procesie produkcyjnym ma kriolit (w jego skład wchodzi fluorek glinu).
Spektrum zastosowań aluminium jest bardzo szerokie
Obejmuje przede wszystkim transport – samochody, samoloty, statki, pojazdy szynowe. Metal jest wykorzystywany do produkcji opakowań (puszki, folie), w budownictwie (drzwi, okna, panele), do dystrybucji prądu (m. in. napowietrzne linie energetyczne), w produkcji AGD, a także elektronice – m. in. radiatory w komputerach i tranzystorach.
Trudne do przecenienia jest to, że aluminium charakteryzuje wysoki stopień odzysku
Według International Aluminium Institute metal może być wielokrotnie poddawany recyklingowi, co daje 95 proc. oszczędności w zużyciu energii w porównaniu z kosztami produkcji aluminium pierwotnego.
Często jest wykorzystywane do produkcji stopów, gdzie miesza się je m. in. z żelazem, miedzią, manganem, magnezem i krzemem. Zwiększa to wytrzymałość stopu, a jednocześnie pozwala mu pozostać stosunkowo lekkim.
GWINEA WSTRZĄSA RYNKIEM
W krótkim lub bardzo krótkim terminie wpływ na zachowanie się metalu mają m. in. wydarzenia geopolityczne. W Gwinei w niedzielę doszło do zamachu stanu, w wyniku którego od władzy został odsunięty urzędujący nieprzerwanie od 2010 roku prezydent Alpha Condé. Zdarzenie ma spory ciężar gatunkowy m. in. z tego powodu, że Gwinea jest kluczowym dostawcą boksytów, odpowiadając za ok. ¼ światowego zapotrzebowania, a połowę dostaw tej rudy aluminium odbierają Chiny. Może być przy tym sporym ciosem dla gospodarki zachodnioafrykańskiego kraju, w którym średnia długość życia nieznacznie przekracza 40 lat, a roczny PKB na osobę zbliżony jest do 1 tys. USD.
"Zwiększona niepewność wokół nowego reżimu politycznego w jednym z największych na świecie krajów produkujących boksyty może zakłócić globalne przepływy eksportowe towarów, a także zwiększa prawdopodobieństwo renegocjacji kontraktów eksportowych, co może wywrzeć presję wzrostową na ceny tlenku glinu i aluminium" - uważają analitycy JPMorgan.
Oleg Deripaska, założyciel jednej z wiodących firm branży – Rusal,
skomentował na Telegramie, że wydarzenia w Gwinei mogą poważnie wstrząsnąć rynkiem aluminium.
Jak doniósł branżowy portal mining.com junta wojskowa, która przejęła władzę, wezwała firmy górnicze do kontynuowania działalności i zapewniła je, że podpisane umowy będą honorowane. Przywódca puczu pułkownik Mamady Doumbouya w przemówieniu do członków obalonej administracji powiedział, że godzina policyjna w strefach wydobywczych została zniesiona, aby zapewnić ciągłość produkcji, a porty pozostają otwarte dla eksportu.
Na poniedziałkowej sesji ceny największych firm sektora ostro ruszyły w górę
Notowany na giełdzie w Hongkongu Rusal zwyżkował o prawie 15 proc., solidne, kilkuprocentowe wzrosty odnotowały Aluminum Corporation of China i Norsk Hydro. Reakcja spółek notowanych na giełdach w USA pozostaje nieznana, gdyż nie działały one w poniedziałek z powodu Labor Day.
Uwagi inwestorów z pewnością nie umknęła także informacja z wtorkowego poranku, którą podał broker towarowy Marubeni. Zapasy aluminium w głównych japońskich portach w lipcu spadły po raz pierwszy od czterech miesięcy do ok. 275 tys. ton, co oznaczało spadek o 11,1 proc. mdm i 19,5 proc. rdr.
ZAKŁÓCONY BILANS PODAŻOWO-POPYTOWY ALUMINIUM
Instytucje finansowe monitorujące rynek aluminium spodziewają się, że najbliższe lata upłyną pod znakiem znaczących zakłóceń bilansu podażowo-popytowego. Wskazywał na to m. in. amerykański Goldman Sachs – pisaliśmy o tym tu: Goldman Sachs twierdzi, że rynek metali przemysłowych jest fundamentalnie źle wyceniony! W ciągu 12 miesięcy może solidnie wzrosnąć. Ile? Oczekiwania w górę | FXMAG INWESTOR
Podobnego zdania jest australijski Macquarie
Jego prognoza obejmuje jeszcze dłuższy horyzont czasowy niż Goldman Sachs. Lynn Zhao, analityk banku uważa, że deficyty będą podtrzymywać ceny aluminium w ciągu najbliższych lat, choć czynnikiem ograniczającym wzrosty kursu mogą okazać się inwestycje w nowe moce produkcyjne.
Zhao oszacował, że prawie 2,4 mln ton zdolności produkcyjnych aluminium w Chinach jest obecnie bezczynne, lecz część z nich może zostać w miarę szybko uruchomiona.
Na tę kwestię w rozmowie z FXMAG zwróciła uwagę Wan Ling,
szefowa analiz ds. chińskiego sektora aluminium z CRU Group – jednego z wiodących światowych think-tanków w zakresie rynku towarowego. Więcej na temat ekspertyzy tej instytucji znajdziesz tu: https://www.crugroup.com/knowledge-and-insights?type=1601.
„Na koniunkturę w segmencie aluminium mają wpływ zakłócenia produkcji w Chinach spowodowane brakiem energii elektrycznej w Yunnan i Guizhou, zmniejszenie zużycia energii w Mongolii Wewnętrznej, Qinghai, Xinjiang. Niedobór mocy i ograniczenie zużycia energii opóźnia również rozruch nowych mocy hutniczych” – wyjaśniła Wan Ling.
W jej ocenie pułapy zdolności produkcyjnych w Chinach wynoszą obecnie ok. 45,4 mln ton rocznie, a zdolność wytopu prawdopodobnie osiągnie szczyt w ciągu najbliższych 5 lat.
Do tego na kształtowanie się cen aluminium ma wpływ bardzo silny popyt, identyfikowany w Chinach i reszcie świata
„Poza Chinami mamy bardzo ograniczoną podaż. Krańcowy koszt wytopu w chińskich hutach wynosi ok. 2 300 USD/t, a poza Chinami ok. 2 150 USD/t” – powiedziała analityczka.
Jednocześnie jej zdaniem średnioroczna cena aluminium dla 3-mies. kwotowań kontraktów futures na LME wyniesie 2 458 USD w 2021 roku i 2 606 USD w 2022 roku.
Macquarie spodziewa się sporego niedoboru podaży, który według jego prognoz będzie systematycznie pogłębiał się od 2022 roku.
Wykres 3 – Bilans podażowo-popytowy aluminium na lata 2020-2025 (w tonach)
Źródło: Macquarie
Tomasz Niewiński, analityk rynku surowcowego PKO BP dla FXMAG
|
„W ostatnich dniach sierpnia katalizatorem wzrostów okazały się limity produkcji nałożone na pięć hut metalu z chińskiej prowincji Xinjiang w ramach walki z nadmiarowym wyrobem aluminium. Chiny są dominującym światowym graczem, odpowiedzialnym za 58 proc. globalnej produkcji pierwotnego aluminium zgodnie z danymi za lipiec 2021 opublikowanymi przez International Aluminium Institute, a region Xinjiang odpowiada za niemal 20 proc. krajowej produkcji. Sytuacja w Chinach po stronie podażowej stała się napięta się już w pierwszej połowie roku. Najpierw z powodu ograniczenia produkcji metalu i zużycia energii przez huty z regionu Mongolii Wewnętrznej, a następnie w prowincji Yunnan. W pierwszym przypadku lokalne władze starały się zmieścić w limitach wykorzystania energii ustalonych dla pierwszego kwartału, w drugim susze doprowadziły do spadku produkcji energii przez elektrownie wodne, co przełożyło się na ograniczenia aktywności lokalnych hut. Chiny starają się nakłonić producentów metalu do korzystania z "zielonej" energii oraz ograniczyć emisję dwutlenku węgla w energochłonnym sektorze. Według rządowych statystyk, chińska produkcja aluminium pierwotnego skurczyła się w lipcu trzeci miesiąc z rzędu (3,26 mln t), zaś w ujęciu dziennym była najniższa od października ubiegłego roku. Z kolei lokalna instytucja analityczna Antaike podniosła tegoroczne prognozy importu aluminium pierwotnego do 1,1 mln ton, nieco powyżej wywindowanego poziomu z ubiegłego roku. Silny popyt na metal oraz problematyczna podaż skłoniły Antaike do wskazania aluminium jako drugiego obok cyny surowca o najlepszych perspektywach w drugim półroczu 2021 w segmencie metali kolorowych. Według jej prognoz średnia cena 3-miesięcznego kontraktu futures na LME może osiągnąć 2550 USD/t w okresie sierpień-grudzień. Ceny metalu stara się schłodzić chiński rząd, który przeprowadził kolejną aukcję sprzedaży aluminium z rezerw państwowych (70 tys. ton), a zaniepokojenie irracjonalnym, jej zdaniem, wzrostem ceny metalu wyraziła lokalna organizacja branżowa CNIA (China Nonferrous Metals Industry Association). Na ostatnio zorganizowanym spotkaniu przedstawicieli władz chińskich z krajowymi hutami producenci zobowiązali się do zapewnienia podaży, stabilizacji oczekiwań rynkowych oraz utrzymania cen aluminium w „rozsądnym przedziale”. Władze mają też w zanadrzu wolne moce produkcyjne oraz możliwość zniesienia preferencyjnego opodatkowania na eksportowane półprodukty z metalu, co powinno poprawić podaż na wewnętrznym rynku. Świetna koniunktura w segmencie aluminium, która utrzymuje się od 7 miesięcy, może zachęcać producentów aluminium w całym łańcuchu generowania wartości (od wydobycia do przetwórstwa) do rozbudowy lub reaktywacji nieeksploatowanych mocy produkcyjnych. I nie dotyczy to wyłącznie Chin, ale również Rosji, Malezji, Indii czy Bliskiego Wschodu, co równoważyłoby bilans podażowo-popytowy. Do reaktywacji swoich zakładów przymierzają się niektórzy wiodący gracze – takie plany ogłosiły m. in. Norsk Hydro, Alcoa i Alumar. |
JAK MOŻNA ZAINWESTOWAĆ W ALUMINIUM?
Istnieje sporo możliwości inwestycji w aluminium – tak na rynku terminowym, jak i na rynku kasowym.
Brokerzy oferują kontrakty na różnicę kursową – CFD, które nie są wystandaryzowane i mogą istotnie różnić się od siebie w zależności od firmy. Z przykładowymi warunkami funkcjonowania CFD możesz zapoznać się tu: https://www.xtb.com/pl/oferta/dostepne-rynki/towary/aluminium.
Londyńska LME umożliwia zawieranie transakcji wystandaryzowanymi derywatami – w rachubę wchodzą kontrakty futures i opcyjne. Specyfikację kontraktów futures znajdziesz tu: https://www.lme.com/en-GB/Metals/Non-ferrous/Aluminium/Futures, natomiast opcji tu: https://www.lme.com/en-GB/Metals/Non-ferrous/Aluminium/Options.
Kontrakty futures rozliczane są w oparciu o dostawę fizyczną, wartość lota opiewa na 25 ton aluminium
Kwotowane są w USD, a rozliczać je można w USD, EUR, JPY i GBP. LME oferuje szeroką paletę futures pod względem czasu notowania instrumentu – istnieją kontrakty dzienne (kwotowane w seriach funkcjonujących w obrocie do 3 miesięcy), tygodniowe (do 6 miesięcy) i miesięczne (do 123 miesięcy).
Opcje na dostawę fizyczną dotyczą takiego samego rozmiaru lota jak w przypadku futures. Są one typu amerykańskiego, a zatem mogą być wykonywane przez cały czas kwotowania instrumentu. Minimalne postąpienie ceny (tick) wynosi 0,01 USD. W obrocie znajdują się opcje miesięczne, kwotowane w seriach funkcjonujących w obrocie do 63 miesięcy.
LME oferuje również dość rzadko spotykany rodzaj opcji – tzw. TAPOs (ang. Traded Average Price Options). Są to opcje typu azjatyckiego, co oznacza, że są rozliczane na bazie średniej z dziennych oficjalnych cen LME dla aluminium za dany miesiąc. Warunki kontraktu nie różnią się zasadniczo od tych znanych z kontraktów futures czy opcji tej giełdy – jedyną różnicą jest to, że walutą rozliczeniową jest wyłącznie USD.
Dla osób zainteresowanych zaangażowaniem mniejszej wielkości kapitału na potrzeby depozytu zabezpieczającego ciekawym rozwiązaniem mogą być LMEminis
Są to miesięczne kontrakty futures o rozliczeniu finansowym z wartością lota odpowiadającą 5 tonom aluminium. Na giełdzie notuje się je w seriach z maksymalnym terminem życia do 12 miesięcy. Waluta kwotowania i rozliczenia jest identyczna jak w przypadku fizycznych futures. Szczegóły na temat specyfikacji tego produktu inwestycyjnego znajdziesz tu: https://www.lme.com/en-GB/Metals/Non-ferrous/Aluminium/LMEminis.
Wszystkie te kontrakty są derywatami, a zatem instrumentami lewarowanymi, które cechuje podwyższony stopień ryzyka, a w niektórych przypadkach możliwość utraty większej kwoty pieniędzy niż się pierwotnie zainwestowało. Z tego powodu część inwestorów będzie pomijała te produkty. Dla mniej ryzykownie zorientowanych osób sporo możliwości inwestycyjnych dostarcza rynek kasowy.
Ekspozycję na aluminium daje m. in. mikroskopijnych rozmiarów ETN - Barclays iPath Series B Bloomberg Aluminum Subindex Total Return ETN (ticker: JJU),
który naśladuje zachowanie indeksu dla tego metalu obliczanego przez Bloomberga. Jego kapitalizacja wynosiła na koniec sierpnia 7,3 mln USD. Fundusz pobiera roczną opłatę w wysokości 0,45 proc. Od początku roku jednostka funduszu zyskała 34,6 proc. w USD, a od uruchomienia w 2018 roku był on 3,8 proc. nad kreską. Więcej szczegółów na temat tego instrumentu znajdziesz tu: https://www.ipathetn.com/US/16/en/details.app?instrumentid=341633.
Oprócz tego inwestorzy mają możliwość uzyskania ekspozycji na aluminium poprzez nabycie akcji spółek związanych z branżą. Do czołowych firm sektora, poza wspomnianymi wyżej należą m. in. Rio Tinto, Saudi Arabian Mining (Ma’aden), South23, Vedanta, Hindalco czy Alumina.
