-
Ile kosztuje kawa na giełdzie?
-
Dlaczego kawa jest tak teraz tak droga?
-
Kto jest największym producentem kawy Arabica?
-
Jakie są prognozy dotyczące cen towaru?
Kawa droga jak nigdy
Obecnie ceny kontraktów futures na kawę Arabica osiągnęły najwyższe poziomy od początku 2012 roku. Od dołka z października 2023 notowania wzrosły o ponad 70%.
Wykres. Notowania kontraktów na kawę Arabica
Źródło: TradingView.
Jeszcze ciekawiej wygląda sytuacja na rynku kawy typu Robusta. Notowania wystrzeliły na najwyższe poziomy w historii. Od początku listopada 2023 roku obserwujemy silny trend wzrostowy, a ceny wzrosły aż o 130%.
Wykres. Notowania kontraktów na kawę Robusta
Źródło: TradingView.
Kto jest największym producentem kawy na świecie?
Brazylia jest największym producentem kawy na świecie. W kraju tym uprawia się głównie Arabicę w regionie Minas Gerais, natomiast Robusta produkowana jest głównie w Espirito Santo.
Państwo to jest liderem w produkcji kawy ogółem, przoduje w produkcji Arabiki i zajmuje drugie miejsce pod względem produkcji Robusty. Z kolei Wietnam dominuje w produkcji Robusty, która jest najczęściej używana do produkcji kawy rozpuszczalnej.
To, co dzieje się w obu tych krajach, ma kluczowe znaczenie dla cen kawy. A ostatnio sytuacja nie jest najlepsza...
Czemu ceny kawy rosną?
Jedną z kluczowych ról we wzroście cen kawy odgrywają warunki pogodowe.
"Popyt na kawę rośnie z roku na rok, natomiast pogoda jest w stanie doprowadzić do tego, że roczna produkcja może obniżyć się o 10-20%. Podobna sytuacja doprowadziła nawet do kilkuset procentowego wzrostu cen kakao w ostatnich miesiącach. W przypadku kawy cena 1 tony przekracza w tym momencie ponad 5000 dolarów. W przypadku kakao było to blisko 12 tys. dolarów w szczycie" - mówił nam Michał Stajniak, ekspert rynku towarowego z XTB.
Bogusz Kasowski, analityk rynku surowcowego, zwraca uwagę na niekorzystne warunki atmosferyczne, takie jak susza i szalejące zjawisko La Niña.
"Susza w Brazylii jest tak rozległa na plantacjach kawy, że nawet październikowe deszcze mogą nie być wystarczające, by kwiaty przekształciły się w owoce do zbiorów w 2025 roku. Zjawisko pogodowe La Niña także nie wpłynie pozytywnie na nawodnienie Ameryki Południowej. To łączy się także z "wymianą" części plantacji arabici na uprawy robusty: odmiany zaliczającej kolosalny rajd cenowy w ostatnich miesiącach i będącej bardziej odpornej na warunki atmosferyczne. Szacuje się, że jeszcze przed 2030 rokiem Brazylii wyprzedzi Wietnam pod względem produkcji robusty" - skomentował Bogusz Kasowski, analityk rynków towarowych.
Obecne wzrosty są głównie efektem obaw o przyszłą produkcję. Rynek zmaga się z najpoważniejszymi suszami od wielu lat. "La Nina – jedno z silniejszych zjawisk pogodowych na świecie doprowadza do powstania susz w Brazylii. Obecnie kraj ten boryka się z największymi suszami od lat, co może wpłynąć na ograniczenie produkcji Arabiki w sezonie 2024/2025, który może przynieść ostatecznie deficyt zamiast nadpodaży. - prognozuje ekspert XTB, Michał Stajniak.
Z drugiej strony w Wietnamie obserwuje się ulewane deszcze. "Tajfun Yagi w Wietnamie doprowadził do zniszczenia wielu drzew, a oczekiwane deszcze w kolejnych miesiącach ze względu na La Ninę, mogą doprowadzić do wielu chorób drzewek kawowych" - wskazuje Michał Stajniak.
"W Wietnamie tajfun Yagi zabił co najmniej 230 osób i poczynił duże szkody infrastrukturalne, przynosząc silne opady i powodzie, zwłaszcza na północy kraju czyli w rejonie upraw odmiany arabica. Jednak ulewne deszcze w całym kraju na kilka tygodni przed rozpoczęciem zbiorów także nie napawają optymizmem, podnosząc obawy m.in. o choroby upraw związane z nadmierną wilgocią" - mówił Bogusz Kasowski dla FXMAG.
Suma negatywnych czynników u dwóch największych producentów kawy odpowiadających za ponad 55% podaży winduje ceny i wzmacnia obawy o powtórkę scenariusza znanego nam z rynku kakao w tym roku - dodał.
Czytaj również: Ceny kawy najwyższe w historii. Co jest powodem?
Producenci zwiększają zakupy w obliczu nadchodzących regulacji
Michał Stajniak przypomina także o nowych regulacjach Unii Europejskiej. Przepisy, które mają wejść w życie pod koniec roku, zakazują korzystania z towarów wyprodukowanych na terenach, gdzie ostatnio miała miejsce wycinka drzew.
To powoduje, że traderzy i producenci kupują teraz kawę, gdyż po wejściu regulacji będą musieli dowieźć, że kupowana kawa nie pochodzi z terenów na których dokonano wycinki lasów - przypomina.
Wzrost cen na rynkach europejskich jest także powiązany z częściową blokadą Kanału Sueskiego. "Kupowanie kawy azjatyckiej lub niektórych krajów afrykańskich powoduje, że kawa musi przebyć do Europy znacznie dłuższą drogę" - mówi.
Czytaj również: Ceny soku pomarańczowego biją rekordy. Wzrosły o 340% w 3 lata
Ceny kawy w kawiarniach: ile kosztuje espresso we Włoszech?
W rozmowie z Michałem Stajniakiem dowiedzieliśmy się, że jeszcze niedawno szacowano, iż koszt kawy w filiżance w kawiarni wynosił tylko 1-2%. Jednak przy obecnych cenach kawy udział samego surowca zaczyna rosnąć.
"Biorąc pod uwagę standardową cenę espresso we Włoszech na poziomie 1 euro, koszt zużytej kawy po cenie na giełdzie to ok. 5 eurocentów. Sklepowa cena kawy to jednak przynajmniej 2-3 razy więcej, biorąc pod uwagę najbardziej popularnych producentów kawy we Włoszech. Wtedy koszt zużytej kawy na espresso sięga już od 10 do 15 eurocentów, co stanowi 10-15% kosztu gotowego produktu".
Oczywiście, usługi wciąż stanowią zdecydowaną większość kosztów kawy. Niemniej jednak znaczący wzrost cen ziaren kawy może skłonić kawiarnie do podnoszenia cen swoich napojów.
Już w tym momencie mówi się, że minimalna podwyżka cen espresso we Włoszech to ok. 10%. Niektórzy spekulują, że za małą filiżankę płacić będziemy nawet 2 euro - prognozuje ekspert.
Czytaj również: Trudna sytuacja na rynku zbóż. Rolnicy wstrzymują sprzedaż, ceny kukurydzy spadają
