Wypadki przy pracy w I kwartale 2020 r

W I kwartale 2020r.zgłoszono 14140osób poszkodowanych wwypadkach przy pracy,o10,5% mniej niż wanalogicznym okresie 2019 r. Zmniejszyła się również liczba osób poszkodowanych przypadająca na 1000 pracujących (tzw. wskaźnik wypadkowości) odpowiednio z 1,17 do 1,04. Osoby poszkodowane w wypadkach śmiertelnych stanowiły0,2% wszystkich osób poszkodowanych (analogicznie jak w I kwartale 2019 r.). Zmniejszyła się natomiast liczba osób poszkodowanych w wypadkach ciężkich (o10,0%) orazw wypadkach z innym skutkiem(o 10,5%).

Liczba osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy oraz wskaźnik wypadkowości zmniejszyły się w stosunku do ub. roku

Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano wwojewództwach:warmińsko-mazurskim (1,40) i opolskim (1,37), a najniższy w województwach: mazowieckim (0,67), małopolskim (0,82) i podkarpackim (0,86).

Mapa 1. Poszkodowani w wypadkach przy pracy na 1000 pracujących^aw I kwartale 2020 r.
(bez gospodarstw indywidualnych w rolnictwie)

✕

Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w województwie warmińsko--mazurskim, a najniższy w województwie mazowieckim. Do obliczenia wskaźnika wypadkowości wykorzystano wstępne dane o liczbie pracujących; w podziale według województw nie uwzględniono cywilnych pracowników jednostek budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego.

W podziale według rodzajów działalności gospodarczej najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcjach: górnictwo i wydobywanie (3,02), dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (2,47) oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna (1,77), natomiast najniższy wsekcjach: informacja i komunikacja (0,20), działalność finansowa i ubezpieczeniowa oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (po0,26).

Wykres 1. Poszkodowani w wypadkach przy pracy na 1000 pracujących według sekcjiPKD
w I kwartale 2020 r.(bez gospodarstw indywidualnych w rolnictwie)

✕

Najwyższy wskaźnik wypadkowości wstąpił w sekcji górnictwo i wydobywanie, a najniższy w sekcji informacja i komunikacja

Wykres 2. Poszkodowani w wypadkach przy pracy w I kwartale 2020 r.według wydarzeń powodujących urazy

✕

Dominującą grupą wydarzeń powodujących powstanie urazu u osoby poszkodowanej było zderzenie z nieruchomym obiektem lub uderzenie w taki obiekt (31,0%)

Wykres 3. Przyczyny wypadków przy pracy w I kwartale 2020 r.

✕

Nieprawidłowe zachowanie się pracownika było przyczyną 61,0%wypadków przy pracy

Wykres 4. Poszkodowani w wypadkach przy pracy w I kwartale 2020 r.według czynności wykonywanych przez poszkodowanego w chwili wypadku

✕

Czynnością najczęściej wykonywaną przez poszkodowanego w chwili wypadku było poruszanie się (36,2%)

Wykres 5. Poszkodowani w wypadkach przy pracy w I kwartale 2020 r.według umiejscowienia urazu

✕

79,2% osób poszkodowanych w wypadkach przy pracydoznało urazu kończyn

ANEKS TABELARYCZNY

Tablica 1. Poszkodowani w wypadkach przy pracy¹ według sekcji i wybranych działów PKD w I kwartale 2020r.

1 Zgłoszonych w danym okresie; bez wypadków w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie.

2 Do obliczeniawskaźnika wypadkowości (wiersz b) wykorzystano wstępne dane o liczbie pracujących.

3 Bez osób poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych oraz bez dni niezdolności do pracy tych osób.

4 Z wyłączeniem grupy "Łowiectwo i pozyskiwanie zwierząt łownych, włączając działalność usługową".

Tablica 1. Poszkodowani w wypadkach przy pracy¹ według sekcji i wybranych działów PKDw I kwartale 2020 r. (dok.)

1 Zgłoszonych w danym okresie; bez wypadków w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie.

2 Do obliczenia wskaźnika wypadkowości (wiersz b) wykorzystano wstępne dane o liczbie pracujących.

3 Bez osób poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych oraz bez dni niezdolności do pracy tych osób.

Tablica 2. Poszkodowani w wypadkach przy pracy¹ według województw wI kwartale 2020r.

1 Zgłoszonych w danym okresie; bez wypadków w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie.

2 Do wskaźnika wypadkowości (wiersz b) wykorzystano wstępne dane o liczbie pracujących; w podziale według województw nie uwzględniono cywilnych pracowników jednostek budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego.

3 Bez osób poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych oraz bez dni niezdolności do pracy tych osób.

Tablica 2. Poszkodowani w wypadkach przy pracy¹ według województw wI kwartale 2020 r. (dok.)

1 Zgłoszonych w danym okresie; bez wypadków w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie.

2 Do wskaźnika wypadkowości (wiersz b) wykorzystano wstępne dane o liczbie pracujących; w podziale według województw nie uwzględniono cywilnych pracowników jednostek budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego.

3 Bez osób poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych oraz bez dni niezdolności do pracy tych osób.

Tablica 3. Poszkodowani w wypadkach przy pracy^a w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie według wydarzeń powodujących urazywI kwartale 2020 r.

aDotyczy wypadków, z tytułu których przyznano jednorazowe odszkodowania.

Źródło: dane Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

W przypadku cytowania danych Głównego Urzędu Statystycznego prosimy o zamieszczenie informacji: „Źródło danych GUS”, a przypadku publikowania obliczeń dokonanych na danych opublikowanych przez GUS prosimy o zamieszczenie informacji: „Opracowanie własne na podstawie danych GUS”.

UWAGI METODYCZNE

Opracowanie zawiera informacje ozgłoszonych w danym okresie wypadkach przy pracy osób pracującychw całej gospodarce narodowej, z wyjątkiem jednostek budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego, w których informacje dotyczą tylko pracowników cywilnych.

Dane o wypadkach przy pracy, poza gospodarstwami indywidualnymi w rolnictwie, uzyskiwane są ze „Statystycznej karty wypadku”Z-KW i obejmują wszystkie wypadki przy pracy, jak również wypadki traktowane na równi z wypadkami przy pracy, niezależnie od tego czy na karcie została wykazana czy niewykazana (z powodu np. hospitalizacji poszkodowanego, czy odmowy przyjęcia zwolnienia lekarskiego) niezdolność do pracy.

Dane o wypadkach przy pracy w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwieopracowano na podstawie sprawozdawczości Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS)i dotyczą tylko tych wypadków, z tytułu których przyznano w danym okresie jednorazowe odszkodowania.

Za jeden wypadek przy pracy liczy się wypadek każdej pracującej osoby poszkodowanej w wypadku indywidualnym, jak również w wypadku zbiorowym.

Wskaźnik wypadkowości jest to liczba osób poszkodowanych przypadających na 1000 pracujących.Do obliczenia wskaźnika przyjęto przeciętną liczbę pracujących obliczoną jako średnia arytmetyczna dwóch stanów(w dniu 31 grudniaroku poprzedniego i 31 marca roku bieżącego).

Informacje o dniach niezdolności do pracy obejmują łączną kalendarzową liczbę dni niezdolności do pracy spowodowaną wypadkami przy pracy, ustaloną na podstawie zaświadczeń lekarskich.

Stosownie do art. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jednolityDz.U. z 2019 r. poz. 1205):

• za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych oraz czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
2. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy amiejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy;

• na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawieo ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ: w czasie podróży służbowej, podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony, przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe;
• za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiłow okresie ubezpieczenia wypadkowego podczas: uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe; wykonywania odpłatnie pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania; pełnienia mandatu posłalub senatora, pobierającego uposażenie;sprawowania mandatu posła do Paramentu Europejskiego wybranego w Rzeczypospolitej Polskiej; odbywania szkolenia lub stażu związanego z pobieraniem przez absolwenta stypendium; wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi z członkiem spółdzielni, pracy na rzecz tych spółdzielni; wykonywania lub współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub umowy o świadczenie usług; wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem lub współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej; wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi; odbywania zastępczych form służby wojskowej; nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobierających stypendium.

Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć osoby poszkodowanej na miejscu wypadku lub w okresie 6 miesięcy od chwili wypadku.

Za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, a mianowicie: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, trwała, całkowita lub znaczna niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe poważne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

Szczegółowe omówienie metodologii badania wypadków przy pracy znajduje się w publikacji rocznej pt.: „Wypadki przy pracy”, dostępnej na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego pod adresem:

https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/warunki-pracy-wypadki-przy-pracy/wypadki-przy-pracy-w-2018-roku,4,12.html

Dane zaprezentowane w niniejszym opracowaniu mają charakter wstępny. Dane ostateczne, obejmujące okres całego2020 r., dostępne będą w publikacji, która ukaże się wlistopadzie 2021 r.