1. Problemy z nowymi przyłączeniami do systemu energetycznego są obecnie najwyraźniej spowalniającym czynnikiem dla rozwoju energetyki solarnej w Polsce. Obecnie na terenie kraju przyłączonych jest ponad 13GW mocy w fotowoltaice, a kolejne 11GW przyłączy jest zarezerwowane pod energetykę wiatrową na morzu.
W ostatnich latach rośnie liczba odmów na przyłączenie wydawanych przez operatorów sieci energetycznych z uwagi na wieloletnie zaniedbania w zakresie inwestycji oraz konieczność przebudowy sieci pod wyższe wykorzystanie OZE oraz uwzględnienie nowych punktów konsumpcji, jak na przykład stacje ładowania samochodów EV. Warto zwrócić uwagę, że w przypadku instalacji magazynu energii, OSD musi wyrazić zgodę na dodatkowe przyłącze odpowiadające mocy źródła (czyli instalacja PV 20MW + magazyn 2MW = przyłącze na 22MW). Sytuację w najbliższych miesiącach może poprawić procedowana w sejmie i senacie (po pierwszym czytaniu, bez poprawek w senacie) nowelizacja ustawy dająca możliwość zastosowania bezpośredniego przyłącza do konsumenta (zakładu przemysłowego) z pominięciem OSD.
Zobacz także: Masz akcje Novavis Group? Wyraźny wzrost wyników na horyzoncie
2. Zmiany w zakresie regulacji maksymalnych cen energii, zamrożenie cen energii dla gospodarstw domowych wprowadzają niepewność w branży w zakresie okresu zwrotu inwestycji w OZE oraz utrudniają zdobycie finansowania pod projekty. W ubiegłym roku KE wprowadziła maksymalną cenę sprzedaży energii elektrycznej na poziomie 180 EUR/MW dla źródeł OZE. Niektóre kraje, jak Rumunia zdecydowały się na jeszcze drastyczniejsze limity cen energii dla OZE. W Polsce w 2023 roku Rząd zamroził ceny energii w taryfie G (gospodarstwa domowe) na poziomie cen z 2022 roku.
3. Rosnące stopy procentowe negatywnie wpływają na atrakcyjność inwestycyjną OZE oraz utrudniają zdobycie kapitału pod budowę. Z naszych kalkulacji wynika, że na umowie z odbiorca przemysłowym (PPA) obecnie przy cenach 500-600 PLN/MWh projekty fotowoltaiczne spłacają się w 5-6 lat, co wciąż daje atrakcyjną stopę zwrotu. Natomiast wyższe stopy procentowe i oprocentowanie w bankach zwiększa konkurencję o środki na budowę nowych projektów OZE.
4. Dostępność podzespołów do budowy farm fotowoltaicznych może być problemem dla branży w przyszłości. W 2021-2022 z uwagi na poprzerywane łańcuchy dostaw z Azji oraz galopujące ceny frachtu dalekomorskiego ceny podzespołów (inwertery, panele PV) wyraźnie drożały, a ich dostępność była utrudniona. Chiny obecnie dostarczają ponad 70% modułów PV na świecie. W ostatnim czasie Chiny również zagroziły wprowadzeniem barier celnych na eksport półprzewodników, które również są wykorzystywane w farmach PV.
5. Opóźnienie w przekazaniu aktywów energetyki węglowej do NABE wydłuża proces transformacji energetycznej w Polsce. Obecnie władze wspierają sektor górniczy i energetykę węglową niechętnie rozważając wyłączenie kłopotliwych bloków np. w Turowie. Mimo wyraźnych tendencji do dekarbonizacji w UE w ostatnich latach w Polsce zostało przeprowadzonych szereg inwestycji w bloki energetyczne jak Opole, czy Jaworzno. Grupa Azoty buduje prawdopodobnie ostatni nowy blok węglowy w Puławach. Łagodniejsze spojrzenie na energetykę odnawialną w Polsce prawdopodobnie przyśpieszyłoby proces transformacji sektora.
6. Wydłużenie procesów przygotowania gruntów pod farmy obok warunków przyłączenia do sieci są największym hamulcem w rozwoju branży. Aby przygotować projekt farmy fotowoltaicznej niezbędne są pozwolenia na budowę i warunki zabudowy. Praktycznie niemożliwe w Polsce staje się wznoszenie farm na gruntach rolnych. Perspektywiczne wydaje się wznoszenie farm na terenach poprzemysłowych, które z jednej strony mają już często zapewnione podłączenie do sieci, z drugiej zaś wymagają dodatkowych nakładów na rekultywacje (są źródła mówiące o 1mn ha terenów poprzemysłowych w Polsce możliwych do zagospodarowania przez energetykę solarną i wiatrową).
7. Ryzyko utraty kluczowego klienta. Obecnie Novavis prowadzi development farm o mocy ponad 400MW dla Iberdrola w formule płatności za każdy zrealizowany etap projektowy. Utrata kluczowego klienta mogłaby spowodować koniczność szukania alternatywnego kupującego na rynku, bądź formy finansowania dewelopmentu. Rynek obecnie jest bardziej po stronie sprzedających projekty, niż kupujących.
8. Ryzyko płynności. Przy bieżącej skali działalności Novavis musi w procesie pozyskiwania przyłączenia do sieci wpłacić kaucję do OSD (30 000 PLN/WM; w przybliżeniu oznacza zamrożenie 17mn PLN przy ponad 570MW mocy farm). Kaucja nie jest oprocentowana. Znaczne zwiększenie działalności może się wiązać ze znaczącym zapotrzebowaniem na wolne środki.
