Spis treści:
- Z czego wynika inflacja?
- Inflacja w Europie i Polsce. Te produkty drożeją najszybciej!
- Czy warto inwestować w branże inflacyjne?
Z czego wynika inflacja?
Inflacja, szczególnie mocno odczuwalna w ostatnich latach, to wzrost ogólnego poziomu cen produktów i usług w gospodarce. Prowadzi to do spadku siły nabywczej pieniądza. Jest to skomplikowany proces, którego przyczyny mogą być różnorodne i wielowymiarowe. Oto kilka kluczowych czynników wpływających na inflację:
- Podaż pieniądza: Zwiększenie ilości pieniądza w obiegu przez bank centralny, bez towarzyszącego wzrostu gospodarczego, prowadzi do wyższych cen, gdy więcej pieniędzy odpowiada tej samej ilość towarów i usług.
- Warunki zewnętrzne: Faktory zewnętrzne, jak wahania kursów walutowych, polityka handlowa czy kryzysy globalne (np. wojny czy pandemie), również mogą wpływać na inflację. Przykładem może być osłabienie waluty krajowej, które zwiększa ceny importowanych towarów.
- Polityka fiskalna i monetarna: Decyzje dotyczące stóp procentowych, podatków i wydatków publicznych bezpośrednio wpływają na inflację. Na przykład niskie stopy procentowe mogą pobudzać gospodarkę, zwiększając popyt i ceny.
W obecnej rzeczywistości gospodarczej, w której waluty nie są powiązane ze złotem, prawie wszystkie banki centralne ustalają cel rocznej inflacji na ok. 2 proc. Oznacza to, że pieniądz w obecnych warunkach praktycznie stracił jedną ze swoich trzech historycznych funkcji, jaką jest zachowanie wartości w czasie. W związku z tym praktycznie każdy, kto nie inwestuje swoich oszczędności, jest narażony na pewną utratę wartości swojego majątku.
Inflacja w Europie i Polsce. Te produkty drożeją najszybciej!
W ciągu minionych 16 lat ceny w Europie zwiększyły się średnio o 39,7 proc. Największe wzrosty zanotowano w cenach mieszkań, gazu i prądu, które podrożały o 53,3 proc. Na drugim miejscu znalazła się kategoria żywności i napojów bezalkoholowych, ze wzrostem cen średnio o 51,6 proc.
Źródło: Conotoxia analiza własna, dane EBC
Jeśli przyjrzymy się poszczególnym produktom, to zobaczymy, że zdecydowanie najmocniej urosły w Europie ceny energii, łącznie o 107 proc., na drugim miejscu znalazły się oleje i tłuszcze, które podrożały o 102 proc., a podium zamknęły produkty tytoniowe, czyli papierosy ze 101,6 proc. wzrostu.
Źródło: Conotoxia analiza własna, dane EBC
Na przykładzie Polski, kraju, który doświadczył jednej z największych inflacji w Europie w ostatnich latach, zauważymy, że największy wzrost cen od 2008 r. miał miejsce w sektorze górnictwa, gdzie ceny wzrosły ponad dwukrotnie, o 159 proc., obejmując węgiel kamienny i rudy metali. Na drugim miejscu pod względem wzrostu znalazły się ceny prądu, gazu i wody, które zdrożały o 152 proc. Na końcu listy znajdują się ceny trzody chlewnej i drobiu, ze wzrostem o 150 proc. Interesujące jest to, że możemy również zaobserwować wpływ otwarcia rynków europejskich na zboże z Ukrainy, co mimo wysokiej inflacji doprowadziło do spadku cen pszenicy o 11 proc. i żyta o 18 proc. od 2008 r.
Źródło: Conotoxia analiza własna, dane GUS
Warto jednak zauważyć, że inflacja nie była jednolita na przestrzeni całego omawianego okresu i zaczęła znacząco rosnąć dopiero od początku 2020 r. Do tego czasu rzadko przekraczała poziom 3 proc. rocznie. Analizując pięć kategorii najbardziej podatnych na inflację, zauważamy, że jedynie ceny produktów tytoniowych wzrastały regularnie.
Źródło: Conotoxia analiza własna, dane EBC
Czy warto inwestować w branże inflacyjne?
Ceny surowców energetycznych były zdecydowanym liderem wzrostów. Porównując wyniki funduszu Energy Select Sector SPDR Fund (XLE) z wynikami głównego indeksu S&P 500 (US500), zauważymy, że pomimo wyjątkowo dobrego okresu dla producentów energii ich wzrost akcji są praktycznie identyczne jak wyniki indeksu S&P 500.
Źródło: Tradingview
W kontekście regularnie rosnących cen tytoniu i wyrobów tytoniowych przyjrzenie się sytuacji jednego z największych producentów w branży, jakim jest British American Tobacco, ujawnia, że mimo wzrostu cen produktów, nie była to najlepsza faza dla firmy. Akcje spółki odnotowały 31-procentowy spadek od roku 2020. Należy jednak zwrócić uwagę, że na wyroby tytoniowe regularnie nakładane są dodatkowe opłaty i podatki, które znacząco przyczyniają się do wzrostu cen m.in. papierosów.
Źródło: Tradingview
Choć niektóre branże doświadczające wysokiej inflacji mogą na pierwszy rzut oka wydawać się atrakcyjne dla inwestorów, konieczna jest głęboka analiza i ostrożność, ponieważ wzrost cen nie zawsze idzie w parze z korzystnymi wynikami akcji spółek z tych sektorów.
Zobacz także: W którym mieście najłatwiej o mieszkanie do 500 tys. zł?
