- Marża spalarni znacząco wzrosła, zwiększając koszty prowadzenia działalności.
- Zaproponowane zmiany mają zmniejszyć koszty z perspektywy szpitali, salonów kosmetycznych czy studiów tatuażu.
- Po pandemii spalarnie odzyskały moce przerobowe, jednak ceny pozostały wysokie.
UOKiK przygląda się przetargom
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wziął pod lupę rynek odpadów medycznych. Do instytucji już wcześniej docierały informacje dotyczące znacznych wzrostów cen w przetargach organizowanych na przez szpitale. Mowa o usługach odbioru i utylizacji.
Warto porównać marżę zysku netto (relację zysku netto do przychodów ogółem) przed i po pandemii. Z danych zgromadzonych przez UOKiK wynika, że w okresie 2019-2021 zarejestrowano większy wzrost rentowności dla spalarni, który zwiększył się z 12% do 26%. W przypadku podmiotów transportujących odpady mowa o skoku z 8 do 12%.
“Mediana cen netto spalarni w badanym okresie wzrosła z 2,02 zł za kg do 4,93 zł za kg. W latach 2018-2019 przeciętna marża spalarni była względnie stabilna. Wzrosła natomiast w okresie pandemii i w największym stopniu decydowała wówczas o wzroście cen” - informuje UOKiK.
Zobacz również: Praca w Wielkiej Brytanii – dane z rynku pracy luty 2024
Jak obniżyć ceny utylizacji odpadów?
Z badania przeprowadzonego przez UOKiK wynika, że ok. 85% odpadów medycznych to odpady zakaźne. Według obowiązujących przepisów muszą być poddawane utylizacji na terenie województwa, gdzie zostały wytworzone. Analiza wykazała, że ich utylizacja jest najdroższa, co w dużej mierze determinuje rosnące koszty. UOKiK opowiada się za zniesieniem regionalizacji. Jako przykład podaje odpady komunalne, w przypadku których regionalizacja przestała obowiązywać w 2019 r., co pozytywnie wpłynęło na obniżenie kosztów.
“Zasada bliskości nadal mogłaby funkcjonować, ale zdefiniowana inaczej niż za pomocą sztucznego ograniczenia granicami województw i mogłaby być uwzględniana w przetargach, np. odległość szpitala od instalacji byłaby jednym z kryteriów” - uzasadnia UOKiK.
W regionach, gdzie konkurują ze sobą 2-3 podmioty, ceny są niższe. Jeśli na terenie danego województwa dominuje wyłącznie 1 gracz, wówczas pojawia się tendencja do dyktowania wyższych stawek. Wolne moce przerobowe jeszcze w 2019 r. wynosiły ok. 30% w skali kraju (choć wiele zależało od danego województwa). Pandemia odmieniła sytuację, jednak obecnie część podmiotów ponownie raportuje ich wzrost.
Zobacz również: Spółka z giełdy chce wprowadzić przełomowy produkt. Skorzystać może co 5. osoba na świecie
Kolejnym rozwiązaniem proponowanym przez Urząd jest wdrożenie alternatywnych metod utylizacji. Ponad 10 lat temu wprowadzono przepisy mówiące o konieczności unieszkodliwiania ich w temperaturze 1100 st. C, a więc większej niż w przypadku odpadów komunalnych. Obecnie sieć spalarni w Polsce jest sukcesywnie rozbudowywana, a podobny obiekt znajduje się w niemal w każdym dużym mieście. Regulacje sprzed dekady miały zapobiec ryzyku zalegania odpadów na składowiskach, aktualnie jednak sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Jak wskazuje Urząd, “w innych krajach wstępnie wysterylizowane odpady zakaźne przekazuje się do spalarni odpadów komunalnych, które są dużo tańsze w eksploatacji”.
“Zniesienie regionalizacji i dopuszczenie alternatywnych metod utylizacji spowodowałoby również większą liczbę startujących w przetargach podmiotów zajmujących się unieszkodliwianiem odpadów. To z kolei powinno przełożyć się na spadek kosztów ponoszonych przez szpitale i inne podmioty. Z naszych obserwacji wynika, że jeśli o zamówienie ubiegało się kilka firm, wówczas znacząco spadały oferowane ceny, nawet o 30-40 proc. Tam gdzie startował jeden podmiot, stawki znacząco rosły” – powiedział Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
