popyt na srebro

Srebro od dawna jest traktowane jako metal szlachetny stanowiący alternatywę dla złota. Często mówi się o srebrze, że jest „młodszym bratem” złota. Najczęściej kojarzy się z biżuterią, monetami i kunsztownymi zastawami stołowymi. Tymczasem jest też metalem o szerokim zastosowaniu przemysłowym. Czy szary kruszec bardziej przypomina złoto czy metale przemysłowe? Co warto o nim wiedzieć?

Srebro od wieków było uważane za cenny kruszec. W wielu krajach bito z niego monety. Jednocześnie było uznawane za mniej wartościowe od złota. Różnica ta wynikała przede wszystkim z ilości dostępnego kruszcu. Srebro występuje bardziej powszechnie niż złoto. Większość wydobywanego srebra występuje jako domieszka rud miedzi, złota, cynku i ołowiu.

W II połowie XIX wieku cena srebra w stosunku do złota zaczęła znacznie spadać. Przyczynił się do tego wzrost wydobycia złota i odchodzenia państw od srebra jako środka płatniczego na rzecz złota. Jednak srebro pozostało nadal popularnym metalem szlachetnym, a także doceniano jego właściwości w przemyśle. Srebro cieszy się dużą popularnością w branży jubilerskiej, gdzie jest wykorzystywane do wytwarzania biżuterii, zegarków czy sztućców. Ma także szerokie zastosowanie w innych gałęziach przemysłu – m in. elektronice, branży fotograficznej i produkcji paneli słonecznych. Jest też wykorzystywane w medycynie ze względu na działanie antybakteryjne. Warto też wspomnieć, że cieszy się ono także dużą popularnością jako inwestycja, również w formie fizycznej jak monety czy sztabki.

Jaki jest koszt wydobycia srebra?

Koszty wydobycia srebra można liczyć na różne sposoby. Najczęściej są brane pod uwagę koszty gotówkowe. Są to koszty bezpośrednio związane z wydobyciem i rafinacją rudy. Wysokość kosztów gotówkowych różni się w zależności od złoża i firmy. Na przestrzeni ostatnich lat miał miejsce znaczny wzrost tych kosztów. W latach 2006-2012 wzrosły one niemal 3-krotnie, a więc prawie tyle, ile wzrosła cena srebra w tym czasie. Wzrost kosztów gotówkowych wynikał przede wszystkim ze wzrostu wynagrodzeń i rosnących cen energii, co w dużym stopniu było spowodowane spadkiem jakości złóż. Przykładowo w latach 2005-2012 ilość srebra w rudzie spadła z poziomu 13 uncji na tonę do 8,1 uncji na tonę. W związku z tym spółki wydobywcze zwiększyły w tym okresie wielkość eksploatowanych złóż o 67%, co przełożyło się na wzrost kosztów. Pomimo znacznego wzrostu kosztów gotówkowych, są one nadal poniżej obecnej ceny srebra. Przykładowo w 2012 r. wyniosły one 8,88 USD, a w 2013 r. 9-10 USD za uncję. Cena srebra wynosiła w tym czasie 19,63 USD za uncję.

Powszechnie zwraca się też uwagę, że koszty gotówkowe nie oddają prawdziwej rentowności wydobywania srebra i sytuacji spółek wydobywczych. Nie obejmują one bowiem wszystkich kosztów ponoszonych przez spółki. Całkowite koszty produkcji srebra to także m. in. amortyzacja, koszty administracyjne, koszty związane z poszukiwaniem i oceną nowych złóż czy koszty finansowe (np. zaciągniętych pożyczek). Dopiero uwzględniając te czynniki widać całkowite koszty wyprodukowania uncji srebra, które decydują o progu rentowności i tym samym o cenie kruszcu, przy której jego produkcja jest opłacalna. W takim ujęciu koszty te mogą być znacznie wyższe od kosztów gotówkowych, a także wyższe od ceny srebra. Portal Rynek Alternatywny zwraca uwagę, że przykładowo w III kwartale 2013 r. przeciętne koszty niezbędne do zapewnienia stabilnej produkcji wyniosły prawie 15 USD, a przeciętne koszty całkowite ponad 20 USD, a więc były ponad dwukrotnie wyższe od kosztów gotówkowych, a nawet powyżej ówczesnej ceny srebra.

Jednak nawet uwzględnienie tych czynników nie odzwierciedla rzeczywistego kosztu pozyskiwania srebra. W odróżnieniu od złota jest dużo częściej wydobywane razem z innymi metalami i koszty te są korygowane o produkcję innych metali.

Z drugiej strony zwraca się też uwagę, że wiele firm, które wydobywają inne metale, dodatkowo przy okazji wydobywa również srebro. Spółki te i tak ponoszą koszty związane z wydobyciem rudy, a wydobycie srebra nie zwiększa tych kosztów w istotny sposób, więc może być ono dla nich stosunkowo rentowne.

Średnie koszty produkcji srebra wraz z cenami srebra w ostatnich latach przedstawia poniższa tabela:

Tabela 1

Co powinniśmy wiedzieć o popycie i podaży tego surowca?

Największa część podaży srebra pochodzi z wydobycia w kopalniach. Pozostałą część stanowi wyprzedaż rezerw przez banki centralne, sprzedaż srebrnego złomu i zamykanie inwestycji.

W opracowaniu Silver Survey 2019 poinformowano, że w 2018 r. wydobycie srebra z kopalń spadło o 2% w stosunku do poprzedniego roku, osiągając poziom 26 616 ton. Był to trzeci rok z rzędu, kiedy wydobycie srebra z kopalń uległo obniżeniu. Podaż srebra z odzysku spadła o 1,6% do poziomu 4 707 ton.

W 2018 r. fizyczny popyt na srebro wzrósł o 4%, przy czym nastąpił lekki wzrost w zakresie produkcji biżuterii i srebra stołowego, a także skok w zakresie popytu na monety i sztabki. Produkcja przemysłowa spadła o 1% do poziomu 17 997 t. Jej udział w rynku srebra zmniejszył się z 59 do 56%. W 2018 r. w zakresie fizycznego srebra na rynku miał miejsce deficyt 908 ton, co stanowi ok. 3% rocznego popytu. W 2018 r. popyt na srebro w branży fotograficznej spadł o 4% do poziomu 1 222 ton. Spadek w tej branży trwa od dłuższego czasu i obecnie jej udział w rynku stanowi 4% łącznego popytu na ten surowiec. W tym samym roku popyt na srebro w branży fotowoltaicznej obniżył się o 9%, osiągając poziom 2 504 t. Produkcja biżuterii rosła drugi rok z rzędu. W 2018 r. wzrosła o 4%, osiągając poziom 6 609 ton. Inwestycje w srebro fizyczne, jak sztabki czy monety wzrosły o 5% do poziomu 5 007 ton. W porównaniu z 2017 rokiem popyt na monety spadł o 4%, a na sztabki wzrósł o 53%.

Poniższe wykresy przedstawiają strukturę podaży i popytu na srebro:

✕Wykres 1. Podaż i popyt na srebro na świecie

Krajem, który wydobywa najwięcej srebra na świecie, jest Meksyk. W pierwszej trójce największych producentów srebra znajdują się też Peru i Chiny. W pierwszej dziesiątce znalazła się też Polska, zajmując 7 miejsce.

Tabela 2. 10 krajów o największym wydobyciu srebra

 

 

Spośród firm największym producentem srebra na świecie jest Fresnillo plc z siedzibą w Meksyku. Na drugim miejscu znalazła się szwajcarska spółka Glencore plc. W czołówce największych producentów srebra na świecie jest również KGHM Polska Miedź.

Tabela 3. 5 największych producentów srebra

 

Czy srebro to dalej metal szlachetny czy już przemysłowy?

Srebro jest traktowane przez rynek zarówno jako metal inwestycyjny, jak i przemysłowy. Według niektórych analityków bardziej zachowuje się jak metal przemysłowy, taki jak miedź niż jak złoto. Z jednej strony jest powiązane ze złotem i traktuje się je jako aktywo utrzymujące wartość w czasach recesji. Z drugiej jest metalem wykorzystywanym w przemyśle i w czasach trudnych dla gospodarki, gdy maleje produkcja przemysłowa, spada też popyt na ten surowiec. O ile złoto jest bardziej traktowane jako bezpieczna przystań, tak srebro raczej cechuje się większą zmiennością. Jak do tej pory, gdy cena złota rosła, srebro też powoli podążało jego śladem. W czasie hossy na rynkach cena srebra rosła bardziej dynamicznie niż cena złota, jednak w czasie bessy też bardzo szybko spadała.

✕

Wykres 2. Wykres złota na tle srebra

Według raportu Silver Institute, srebro wykazuje silniejszą korelację ze złotem niż z innymi aktywami. Pomimo tego, jednak w 2018 r. korelacja ceny srebra ze złotem uległa obniżeniu. W 2018 r. najsilniejsza korelacja srebra ze złotem miała miejsce w I kwartale. W II kwartale natomiast spadła do najniższego poziomu w roku. Zwrócono uwagę, że rynek potraktował srebro w tym czasie bardziej jak metal przemysłowy niż szlachetny, na co wskazywała wyższa korelacja z ceną miedzi. Mimo wszystko srebro pozostaje aktywem najbardziej skorelowanym ze złotem. Korelacje ceny srebra z cenami poszczególnych aktywów przedstawia poniższa tabela.

Tabela 4. Korelacje zmian dziennych cen

 

Źródło: GFMS, Refinitiv

Kiedy srebro jest tanie w stosunku do złota?

Aby określić relatywną wartość srebra w stosunku do złota, inwestorzy wykorzystują wskaźnik gold-silver ratio, który informuje, za ile uncji srebra można kupić jedną uncję złota. Przykładowo, jeśli cena złota wynosi 500 USD za uncję, a srebra 5 USD za uncję, wskaźnik ten wyniesie 1:100. Podobnie, jeśli cena złota wyniesie 1000 USD za uncję, a srebra 20 USD, wskaźnik ten osiągnie wartość 1:50.

Wskaźnik ceny złota do ceny srebra ma długą historię. Przed XX wiekiem był często ustalany przez rządy państw jako element polityki stabilności monetarnej. Był on wówczas dość stały i mieścił się w przedziale pomiędzy 1:12 a 1:15, w przybliżeniu odzwierciedlając proporcję panującą w przyrodzie, gdzie szacowany stosunek ilości złota do ilości srebra to około 1:17,5. Imperium Rzymskie oficjalnie ustaliło ten stosunek na poziomie 1:12, a rząd amerykański w ustawie z 1792 r. określił go na poziomie 1:15. Jednak czasy takiego stałego stosunku cen obu kruszców zakończyły się w XX wieku, gdy kraje odeszły od standardu walut opartych na złocie i bimetalizmu. Od tej pory ceny złota i srebra stały się niezależne od siebie i kształtuje je wolny rynek. Wskaźnik gold-silver ratio jest jednak wciąż popularnym narzędziem wśród inwestorów i pomaga im w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Pozwala określić, czy srebro jest stosunkowo drogie czy tanie w stosunku do złota.

Jak do tej pory wartość tego wskaźnika rosła w czasach niestabilności gospodarczej i recesji. Złoto jest więc bardziej traktowane jako bezpieczna przystań niż srebro. W związku z tym, że ponad 50% popytu na srebro pochodzi z przemysłu, pogorszenie sytuacji gospodarczej może mieć poważny wpływ na cenę tego surowca.

Jak zachowywał się kurs srebra w czasie największych kryzysów?

Do tej pory w okresach recesji srebro traciło mocniej na wartości niż złoto. Spadkom ceny srebra wyrażonej w dolarach towarzyszył wzrost wskaźnika ceny złota do ceny srebra. Po zakończeniu recesji cena srebra dynamicznie zyskiwała na wartości.

W XX wieku pierwszym czynnikiem spadku ceny srebra były koszty związane z I wojną światową. Relacja ceny złota do ceny srebra oscylowała wówczas w przedziale 30-40. Kolejnym ważnym czynnikiem był krach na giełdzie w 1929 r. Wielki kryzys doprowadził wówczas do znacznego spadku ceny srebra, w wyniku którego wskaźnik ceny złota do srebra w 1932 r. przekroczył poziom 80. W 1939 r. sięgnął poziomu 98. Po zakończeniu II wojny światowej cena srebra zaczęła systematycznie rosnąć. W efekcie wartość wskaźnika gold-silver ulegała obniżeniu, osiągając poziom 20 w 1970 r. Po raz kolejny cena srebra spadła na początku lat 90-tych w czasie wojny w Zatoce Perskiej. We wrześniu 1990 r. cena srebra wynosiła mniej niż 5 USD za uncję. Relacja ceny złota do ceny srebra wzrosła wówczas do poziomu 93. W kolejnych latach jednak srebro zyskało na wartości, przekraczając poziom 20 USD za uncję.

W czasie kryzysu w 2008 r. po upadku banku Lehman Brothers cena srebra spadła do 9,73 USD za uncję. Poziom wskaźnika ceny złota do srebra kształtował się w okolicach 85. Po zakończeniu okresu recesji cena szarego kruszcu wzrosła do poziomu 49,82 USD za uncję. Od dołka w 2009 r. do szczytu w 2011 r. inwestorzy mogli nawet zarobić 500%.

W kolejnych latach jednak osuwała się stopniowo w dół. W 2018 r. minima kształtowały się w okolicach 14 USD za uncję. W tym samym roku stosunek ceny złota do ceny srebra pobił rekord z 1993 r. i przekroczył poziom 85, podobnie jak w czasie kryzysu z 2008 r.

Na dzień 17 kwietnia 2020 r. cena srebra kształtowała się w okolicach 15 USD. Obecnie stosunek ceny uncji złota do srebra jest na historycznie wysokim poziomie, przekraczając 100. Szczególnie duży wzrost wartości tego wskaźnika miał miejsce w marcu wraz napływającymi informacjami na temat pandemii koronawirusa.

Poniższy wykres ukazuje wartość wskaźnika gold-silver ratio od 1998 r.

✕

Wykres 3. Gold-silver ratio w latach 1998-2020

Poniższy wykres natomiast przedstawia cenę srebra na przestrzeni ostatnich 30 lat.

✕

Wykres 4. Cena srebra w USD w latach 1990-2020

Jak analitycy oceniają sytuację na rynku srebra?

Portal Capital.com przywołał opinie analityków dotyczące zachowania ceny srebra w związku z obecną sytuacją na rynkach związaną z koronawirusem.

Edmund Moy – były dyrektor Mennicy Stanów Zjednoczonych sądzi, że cena srebra doświadczyła tak dramatycznego spadku, gdyż „instytucje sprzedawały srebro za gotówkę, aby uzupełnić depozyty zabezpieczające i inne zobowiązania, a także gromadzić gotówkę.” Dodał, że tak znaczący popyt na srebro bulionowe jest „dopiero początkiem” i jest „przede wszystkim napędzany przez inwestorów indywidualnych, którzy widzą srebro jako przystępną bezpieczną przystań i ze względu na niższe ceny – okazję kupna”. Moy dodał, że „Ostatecznie niskie ceny srebra nadrobią braki w stosunku do ograniczonej fizycznej podaży i wzrastającego fizycznego popytu i gdy globalna gospodarka zacznie odradzać się z tej pandemii, popyt z przemysłu odrodzi się również.”

Peter Spina – prezes i CEO GoldSeek.com i SilverSeek.com stwierdził, że kontrakty terminowe na srebro są „gotowe do co najmniej znaczącego odbicia”. Jednocześnie jednak dodał: „Jeśli nastąpi kolejna wyprzedaż na globalnym rynku, kontrakty na srebro mogą jeszcze raz zaliczyć historyczny spadek do okolic 10 USD.” Dodał również: „Wiele wiadomości dotyczących popytu przemysłowego nie będzie dobrych ani świetnych dla srebra w nadchodzących tygodniach i miesiącach, więc musimy przebrnąć przez ten największy czynnik mający wkład w sytuację srebra. Do tego czasu popyt inwestycyjny wraca i jeśli tak się utrzyma przez wiele miesięcy, a popyt przemysłowy wzrośnie, może naprawdę podnieść z powrotem cenę i to szybko!”

Portal Golsilver.com zebrał prognozy analityków, dotyczące cen srebra w najbliższym czasie i w długim terminie. Są one przedstawione w poniższej tabeli:

Tabela 5. Prognozy cen srebra

 

Źródło: Goldsilver.com

Podsumowanie

Srebro jest traktowane przez wielu inwestorów jako alternatywa dla złota. Wprawdzie złoto jest bardziej uważane za bezpieczną przystań, ale nie można wykluczyć, że gdy stanie się bardzo drogie, inwestorzy mogą bardziej zainteresować się znacznie tańszym aktywem, takim jak srebro. Wielu analityków uważa, że cena srebra jest niedoszacowana, więc w dłuższym przedziale czasowym może wzrosnąć.

Źródła:

https://rynekalternatywny.pl/2014/02/ile-naprawde-kosztuje-wydobycie-srebra/

https://www.mennicaskarbowa.pl/Wskaznik-cen-zlota-do-srebra-pobil-20-letni-rekord-Co-to-moze-oznaczac-blog-pol-1536850083.html

https://independenttrader.pl/koszty-wydobycia-srebra.html

mennica.com.pl: Cena srebra – od czego uzależniona jest wartość tego kruszcu?

https://www.silverinstitute.org

https://goldsilver.com/blog/silver-price-forecast-predictions/

https://capital.com/silver-analysis-in-march-2020