EBC podejmie decyzję w sprawie stóp procentowych. To jeszcze nie czas na podwyżki. Spodziewamy się jednak, że Europejski Bank Centralny będzie kontynuował swój jastrzębi skręt z ostatniej konferencji (podtrzymanie prawdopodobieństwa zakończenia APP w wakacje), nie zapominając przy tym o potrzebie elastyczności (brak twardych deklaracji). W komentarzu przyglądamy się natomiast wczorajszym danym o polskim rachunku bieżącym. Tam znów spory minus.
W USA opublikowane zostaną dziś dane o sprzedaży detalicznej w marcu (oczekiwany wzrost o 0,6% m/m, przy 0,3% m/m miesiąc wcześniej), liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych (ostatni tydzień przyniósł rekordowo niskie 166 tys.) i indeks Uniwersytetu Michigan (oczekiwana stabilizacja).
Rachunek bieżący znów na dużym minusie
Deficyt na rachunku bieżącym sięgnął w lutym prawie 3 mld zł. Była to liczba znacząco odbiegająca od konsensusu prognoz oraz naszych szacunków. Świeże dane miesięczne pochodzą z ograniczonej zbiorowości podmiotów (głównie podmioty duże). Dopiero przy rachunkach kwartalnych dołączają do nich podmioty mniejsze. Ostatnio prowadziło to do istotnego zmniejszenia deficytu. Tymczasem warto jeszcze zwrócić uwagę, że po raz pierwszy od długiego czasu łączny deficyt na rachunku bieżącym i kapitałowym stał się (na bazie 12-miesięcznej sumy) ujemny.
Najciekawszym elementem jest - jak zwykle - saldo handlowe i usługowe. Komentuje NBP:
Analiza danych wskazuje, że głównym czynnikiem wzrostu wartości obrotów handlowych pozostają rosnące ceny. W lutym 2022 r. najsilniej wzrosła wartość eksportu energii elektrycznej, koksu, węgla i nawozów, a także komputerów i procesorów. Niekorzystny wpływ na dynamikę eksportu miały dalsze spadki sprzedaży samochodów osobowych oraz akumulatorów elektrycznych. W analizowanym okresie nastąpiło również zahamowanie wzrostowej tendencji eksportu dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku. W imporcie najsilniej wzrosła wartość gazu ziemnego i ropy naftowej oraz wyrobów walcowanych, aluminium i części komputerowych. - NBP, https://www.nbp.pl/statystyka/wstepne/bilansplatniczy.pdf
I dalej:
Rozpoczęta pod koniec lutego br. agresja Rosji przeciwko Ukrainie nie wpłynęła jeszcze na ogólne wyniki handlu towarami, chociaż dynamiki eksportu do obu krajów były niższe w porównaniu z obserwowanymi w poprzednich miesiącach. Z kolei silny wzrost importu z Rosji związany był z wysokimi cenami paliw, które stanowią 80% wartości przywozu z tego kraju. - NBP, https://www.nbp.pl/statystyka/wstepne/bilansplatniczy.pdf
My wolelibyśmy zwrócić uwagę na inne aspekty i proponujemy nieco szersze spojrzenie. Otóż w ostatnich kwartałach doszło do gwałtownego pogorszenia się stosunku eksport/import w towarach i usługach. W przypadku usług jednak spora część strat została odrobiona (tu również była istotna rewizja w danych). Głównym winowajcą po (po stronie towarów) są przede wszystkim ceny oraz - po trosze - efekt boomu konsumpcyjnego w Polsce. Sytuacja będzie powoli się normalizować.
Zanim będzie lepiej, zanim zaczną działać mechanizmy przywracające równowagę (kurs walutowy, stopy procentowe) upłynie jeszcze trochę czasu. Po drodze zobaczymy pogłębienie deficytu handlowego z uwagi na ceny paliw oraz prawdopodobnie obniżenie eksportu (Ukraina, Białoruś, Rosja). Dużo szybciej zobaczymy efekty cenowe niż realne. Sankcje - choć ogłoszone - mają vacatio legis i sporo z nich będzie de facto obowiązywało dopiero w kolejnych miesiącach. Na ten moment najbardziej odczuwalny będzie spadek handlu odzwierciedlający obniżenie popytu w Ukrainie.
Mechanizm dostosowania przez stopy i kurs będzie również zaburzony. Dotychczasowi nierezydenci, którzy obecnie konsumują w Polsce (uchodźcy) stanowić będą prawdopodobnie część importu, która w normalnych warunkach stanowiłaby eksport. Dodatkowo, wydatki zbrojeniowe będą niemal głównie związane z importem.
W obecnych warunkach powrót gospodarki do równowagi zewnętrznej może się znacząco opóźnić.
Praca z domu podczas pandemii
Polecamy artykuł Piotra Lewandowskiego, Katarzyny Lipowskiej i Mateusza Smotera o pracy z domu podczas pandemii (link). Autorzy badają, ile pracownicy byliby w stanie zapłacić (zgodzić się na niższą pensję) za pracę z domu i jak na ten wybór wpływa narażanie na zakażanie COVID-19 oraz subiektywne postrzeganie tego ryzyka.
W tym celu przeprowadzili badanie wyboru warunkowego, w którym udział wzięło ponad 10 000 pracowników w Polsce. Wybierali oni pomiędzy dwiema ofertami pracy, które różniły się wynagrodzeniem oraz możliwością pracy z domu. Różnica wynagrodzenia pomiędzy dwiema ofertami pracy wybierana była losowo. Wprowadzono również komponent eksperymentalny, informując 50% uczestników badania o poziomie ekspozycji na zarażenie COVID-19 w ich zawodzie oraz o tym, w jaki sposób praca z domu może go zmniejszyć (cytat z artykułu).
Pracownicy byli w stanie poświęcić średnio 5% wynagrodzenia by pracować z domu. W kwestii szczegółów oddajmy głos autorom:
