Wielkość nakładów na środki trwałe służące ochronie środowiska w 2020 r. wyniosła ok. 11,4 mld zł (przy 12,4 mld zł w 2019 r.), a nakłady na środki trwałe na gospodarkę wodną osiągnęły poziom ok. 2,7 mld zł (3,2 mld zł w 2019 r.). W roku 2020 nakłady na ochronę środowiska i gospodarkę wodną stanowiły odpowiednio 0,49% i 0,11% PKB (odpowiednio 0,55% i 0,14% w 2019 r.).
Podobnie jak w latach poprzednich, głównym inwestorem
w nakładach na środki trwałe służące ochronie środowiska są przedsiębiorstwa, kolejnym gminy, następnie jednostki budżetowe. Grupą inwestorów o największym udziale nakładów w obszarze gospodarki wodnej były przedsiębiorstwa, następnie jednostki budżetowe i gminy.
Największe nakłady na środki trwałe na ochronę środowiska
poniesiono w województwach: mazowieckim (14,2% ogółu nakładów na środki trwałe służące ochronie środowiska), śląskim (13,4%) oraz wielkopolskim (9,0%), natomiast najmniejsze w warmińsko-mazurskim (2,2%), lubuskim (2,4%) oraz opolskim i podlaskim (po 2,6%). W gospodarce wodnej największe nakłady poniesiono w województwach: śląskim (17,3% ogółu nakładów), dolnośląskim (16,4%) i mazowieckim (14,8%), natomiast najmniejsze w lubuskim (1,1%) oraz warmińsko-mazurskim (1,4%).
Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska
Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska klasyfikuje się według 9 dziedzin ochrony środowiska: 1. ochrona powietrza atmosferycznego i klimatu; 2. gospodarka ściekowa i ochrona wód; 3. gospodarka odpadami; 4. ochrona i przywrócenie wartości użytkowej gleb oraz ochrona wód podziemnych i powierzchniowych; 5. zmniejszenie hałasu i wibracji; 6. ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazu; 7. ochrona przed promieniowaniem jonizującym; 8. działalność badawczo-rozwojowa oraz 9. pozostała działalność związana z ochroną środowiska (głównie administracja i zarządzanie środowiskiem, edukacja, szkolenia). 1 W strukturze nakładów na środki trwałe służące ochronie środowiska w Polsce w 2020 r. dominowały nakłady na gospodarkę ściekową i ochronę wód oraz na ochronę powietrza atmosferycznego i klimatu, z udziałem wynoszącym odpowiednio 48,3% i 32,7%. Pozostałe 19,0% nakładów to odpowiednio nakłady na gospodarkę odpadami (6,5%), na ochronę gleb i wód podziemnych i powierzchniowych (1,8%), na ochronę różnorodności biologicznej i krajobrazu (1,5%), na zmniejszenie hałasu i wibracji (1,2%) i na pozostałą działalność związaną z ochroną środowiska (7,9%). W 2020 r. nakłady na środki trwałe służące gospodarce ściekowej i ochronie wód wyniosły 5,5 mld zł. Największe nakłady na ten cel poniesiono w województwach: mazowieckim (15,2%), śląskim (11,0%) i wielkopolskim (9,2%), najniższe w opolskim (1,6%), warmińskomazurskim (2,1%) oraz podlaskim (po 2,8%).
Nakłady na środki trwałe służące
ochronie powietrza atmosferycznego i klimatu wyniosły 3,7 mld zł. Największe nakłady poniesiono w województwach: śląskim (14,9%), mazowieckim (13,9%) i wielkopolskim (12,0%), najmniejsze w lubuskim (0,9%), podkarpackim i podlaskim (po 1,7%).
Największą część nakładów na ochronę powietrza i klimatu
stanowiły wydatki na urządzenia do redukcji zanieczyszczeń (57,3% ogółu wydatków) oraz na urządzenia do zapobiegania zanieczyszczeniom (41,0%), w tym nowe techniki i technologie spalania paliw wraz z modernizacją kotłowni i ciepłowni (23,7%) i niekonwencjonalne źródła energii (12,2%). Najwyższe nakłady na urządzenia do redukcji zanieczyszczeń były w województwach: śląskim (380 mln zł) oraz wielkopolskim (320 mln zł), do zapobiegania zanieczyszczeniom w województwach: mazowieckim (306 mln zł) oraz pomorskim (226 mln zł). Ponadto nakłady na nowe techniki i technologie spalania paliw wraz z modernizacją kotłowni i ciepłowni w województwach: mazowieckim (279 mln zł) i pomorskim (161 mln zł), natomiast nakłady na niekonwencjonalne źródła energii najwyższe były w województwach: wielkopolskim (75 mln zł) oraz lubelskim (60 mln zł).
Nakłady na gospodarkę odpadami
wyniosły 0,7 mld zł, na ochronę gleb i wód podziemnych i powierzchniowych 0,2 mld zł, na ochronę różnorodności biologicznej i krajobrazu 0,2 mld zł, na zmniejszenie hałasu i wibracji 0,1 mld zł, a na pozostałe działalności wydatkowano łącznie 0,9 mld zł.
Nakłady na środki trwałe służące gospodarce wodnej
Do inwestycji związanych z gospodarką wodną zalicza się ujęcia i doprowadzenia wody (łącznie z wodną siecią magistralną i rozdzielczą oraz budową laboratoriów kontroli jakości wody, w tym automatycznych stacji pomiaru jakości wody), budowę i modernizację stacji 5 uzdatniania wody, budowę zbiorników wodnych (poza zbiornikami przeciwpożarowymi i wyrównania dobowego), stopni wodnych, żeglugowych i energetycznych oraz śluz i jazów, regulację i zabudowę rzek i potoków górskich, budowę obwałowań przeciwpowodziowych oraz budowę stacji pomp na zawalach i obszarach depresyjnych.
W 2020 r. kwota nakładów służących gospodarce wodnej
wyniosła ok. 2,7 mld zł. Główny strumień nakładów skierowany był na budowę infrastruktury zapewniającej wodę pitną. Inwestycje w ujęcia i doprowadzanie wody stanowiły 47,7% wszystkich nakładów w gospodarce wodnej.
Największe nakłady na ujęcia i doprowadzenia wody
poniesiono w województwie mazowieckim (220 mln zł) i śląskim (183 mln zł). Natomiast na zbiorniki i stopnie wodne w śląskim (262 mln zł) oraz dolnośląskim (156 mln zł). Na budowę i modernizację stacji uzdatniania wody najwięcej środków przeznaczono w województwie mazowieckim (140 mln zł).
Efekty rzeczowe inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej
W 2020 r. w wyniku realizacji inwestycji ochrony środowiska oddano do eksploatacji 39 oczyszczalni ścieków o łącznej przepustowości 55 tys. m3/dobę (w tym 39 oczyszczalnie ścieków komunalnych o łącznej przepustowości 43 tys. m3/dobę). Do eksploatacji przekazano 3,4 tys. km sieci kanalizacyjnej odprowadzającej ścieki oraz ok. 0,6 tys. km sieci kanalizacyjnej odprowadzającej wody opadowe. W zakresie ochrony powietrza oddano do użytku urządzenia do redukcji zanieczyszczeń gazowych o zdolności ok. 99 tys. ton/rok oraz urządzenia do neutralizacji zanieczyszczeń pyłowych o zdolności ok. 6 tys. ton/rok. W 2020 r. oddano do użytku urządzenia i instalacje do unieszkodliwiania odpadów o łącznej wydajności ok. 859 tys. ton/rok (w tym ok. 62% stanowiło unieszkodliwianie odpadów przez składowanie).
W 2020 r. w zakresie efektów rzeczowych inwestycji gospodarki wodnej
oddano do użytku urządzenia zaopatrzenia w wodę (tj. ujęcia wody i uzdatniania wody) o łącznej wydajności ok. 149 tys. m3/dobę. Wydajność stacji uzdatniania wody wyniosła ok. 95 tys. m3/dobę, zaś wydajność nowo oddanych ujęć wodnych ok. 54 tys. m3/dobę. Wybudowano 2 zbiorniki wodne o łącznej pojemności całkowitej ok. 186 mln m3 . Ponadto powstało 3 tys. km sieci wodociągowej, poddano regulacji i zabudowie ok. 52 km rzek i potoków górskich ora
